Sosna długoigielna

Sosna długoigielna
Ilustracja
Las sosny długoigielnej, niedaleko Georgetown, Karolina Południowa, USA
Systematyka[1][2][3]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasanagonasienne
Klasaiglaste
Rządsosnowce
Rodzinasosnowate
Rodzajsosna
Gatuneksosna długoigielna
Nazwa systematyczna
Pinus palustris Mill.
Gard. Dict., ed. 8. Pinus no. 14. 1768
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]
Status iucn3.1 EN pl.svg
Zasięg występowania
Mapa zasięgu

Sosna długoigielna (Pinus palustris Mill.) – gatunek drzewa iglastego z rodziny sosnowatych (Pinaceae). Pochodzi z południowych obszarów USA, występuje od wschodniego Teksasu do południowej Wirginii i północnej Florydy.

Morfologia

Pokrój
Korona drzewa zaokrąglona.
Pień
Osiąga wysokość 30–35 m i średnicę 0,7 m. W przeszłości odnotowane były okazy o wysokości 47 m i średnicy 1,2 m[5]. Kora gruba, czerwonawo-brązowa, łuskowata.
Liście
Ciemnozielone igły, osadzone w po trzy na krótkopędach, czasem po dwie. Często skręcone, o długości 20–45 cm.
Igły i młode szyszki nasienne
Szyszki
Męskie owalne, długości 3–8 cm. Szyszki żeńskie dojrzałe są żółto-brązowe, długości 15–25 cm, szerokości 5–7 cm (otwarte do 12 cm), siedzące, rzadko na krótkiej szypułce. Łuski z małym ale ostrym kolcem skierowanym w dół. Nasiona o długości 7–9 mm, ze skrzydełkiem o długości 25–40 mm.
Korzenie
U młodych drzew wyrasta długi (2–3 m) korzeń główny. Dorosłe drzewa mają szeroko rozrośnięte korzenie boczne.

Biologia i ekologia

Sosna długoigielna osiąga pełne rozmiary w wieku 100–150 lat, dożywa 300 lat. Szyszki męskie pojawiają się w lipcu, żeńskie w sierpniu, do zapylenia dochodzi na wiosnę następnego roku. Szyszki nasienne dojrzewają w ok. 20 miesięcy od zapylenia, uwalniają nasiona i krótko potem opadają. Igły pozostają na drzewie przez 2 lata.

Występuje na wysokościach 0–700 m n.p.m. Rośnie przeważnie na glebach piaszczystych, czasem, np. w północnej Alabamie, na gliniastych.

Systematyka

Synonim: Pinus australis F. Michaux.[5]

Pozycja gatunku w obrębie rodzaju Pinus[6]:

  • podrodzaj Pinus
    • sekcja Trifoliae
      • podsekcja Australes
        • gatunek P. palustris

Zagrożenia

Międzynarodowa organizacja IUCN umieściła ten gatunek w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych i przyznała mu kategorię zagrożenia VU (vulnerable), czyli jest narażony na wyginięcie[4]. Zagrożeniem dla tego gatunku jest wycinka lasu, pożary i zastępowanie łatwiejszymi w uprawie gatunkami drzew. Obszary, na których rosła niegdyś sosna długoigielna zajęte zostały w dużej mierze przez plantacje Pinus taeda i P. elliottii.

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website [online], Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-28] (ang.).
  3. M.J.M. Christenhusz i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19, 2011, s. 55–70 [dostęp 2021-03-26].
  4. a b A. Farjon, Pinus palustris, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] [dostęp 2009-10-27] (ang.).
  5. a b R. Kral. Pinus palustris. „Flora of North America North of Mexico”. Vol. 2, 1993. Flora of North America Editorial Committee (red.). Oxford University Press (ang.). [dostęp 2009-10-27]. 
  6. Christopher J. Earle: Pinus (ang.). W: Gymnosperm Database [on-line]. [dostęp 2009-10-27].

Media użyte na tej stronie

Pinus palustris range map.png
Natural distribution map for Pinus palustris
Pinus palustris USDA1.jpg
Autor: Erich G. Vallery, USDA Forest ServiceSRS-4552, Licencja: CC BY 3.0 us
Foliage and cones of Longleaf Pine Pinus palustris. USDA Forest Service Southern Research Station.
Status iucn3.1 EN pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Longleaf 8246.jpg
Autor: User Pollinator on en.wikipedia, Licencja: CC-BY-SA-3.0

Longleaf pine forest (Pinus palustris)

Image taken by me, released under GFDL Pollinator