Sosnowiórka szara

Sosnowiórka szara
Tamiasciurus douglasii[1]
Bachman, 1839
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

gryzonie

Rodzina

wiewiórkowate

Podrodzina

wiewiórki

Plemię

Sciurini

Rodzaj

sosnowiórka

Gatunek

sosnowiórka szara

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]
Status iucn3.1 LC pl.svg

Sosnowiórka szara[3], dawniej: wiewiórka czikari[4] (Tamiasciurus douglasii) – gatunek ssaka z rodziny wiewiórkowatych występujący na północnoamerykańskim wybrzeżu Pacyfiku[5].

Nazwa zwyczajowa

W polskiej literaturze zoologicznej dla oznaczenia gatunku używana była nazwa zwyczajowa „wiewiórka czikari”[4]. Ostatecznie w wydanej w 2015 roku przez Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk publikacji „Polskie nazewnictwo ssaków świata” autorzy zaproponowali podkreślenie odrębności od zwierząt z rodzaju Sciurus (wiewiórka) i w konsekwencji gatunkowi przypisano oznaczenie sosnowiórka szara, a dla rodzaju Tamiasciurus zarezerwowano nazwę sosnowiórka[3].

Środowisko

Występuje w lasach iglastych, na wysokości do 3300 m n.p.m.

Wygląd

Długość ciała 27-35,5 cm, masa ok. 140-310 g. Nie występuje dymorfizm płciowy. Futro występuje w umaszczeniach od rudobrązowego, do szarobrązowego. Zimą futro staje się bardziej szarawe. Brzuch pomarańczowy, co odróżnia gatunek od blisko spokrewnionej sosnowiórki czerwonej. Ogon puszysty, z czarnymi końcówkami włosów. Po bokach ciała czarne pasy, zanikające w zimie.

Tryb życia

Sosnowiórki szare są towarzyskimi zwierzętami i poza sezonem rozrodczym nie przeszkadza im towarzystwo innych przedstawicieli swojego gatunku. Jedna wiewiórka żyje na obszarze 1-1,5 hektara. Śpią w zbudowanych przez siebie gniazdach, zbudowanych z gałęzi, mchu, porostów i kory. Czasem zajmują gniazda opuszczone przez ptaki. Są dość głośnymi zwierzętami – wydają odgłosy podczas zalotów, walk o terytorium, ostrzegają się też w ten sposób o niebezpieczeństwie. Prawdopodobnie komunikują się między sobą także za pomocą sygnałów zapachowych.

Pożywienie

Zwierzęta głównie roślinożerne, o zróżnicowanej diecie. Ich podstawowym pożywieniem są nasiona sosny, ale jedzą także liście, orzechy, grzyby, jagody, gałęzie, pąki, żywicę i miazgę drzew. Czasem uzupełniają dietę bezkręgowcami, ptasimi jajami i pisklętami. Zimą korzystają głównie z zapasów, które zgromadziły przez ciepłe miesiące.

Rozmnażanie

Zwierzęta mogą rozmnażać się od stycznia do sierpnia, ale sezon rozrodczy trwa najczęściej od marca do czerwca. Wiewiórka mają jednego partnera w jednym sezonie godowym. Samica, po ok. półtoramiesięcznej ciąży rodzi 1-8, zazwyczaj 5 młodych. Nowonarodzone wiewiórki są nagie i ślepe. Po osiemnastu dniach porastają futerkiem, między 26 a 36 dniem otwierają im się oczy. Samica karmi młode przez 9 tygodni, ale już w szóstym zwierzęta uzupełniają swoją dietę stałym pokarmem. W środku lipca, lub na początku sierpnia młode wychodzą z gniazda, ale nadal pozostają przy matce aż do grudnia. Następnej wiosny są już w pełni dorosłe i gotowe do rozrodu.

Zagrożenia

Sosnowiórki szare mają wielu naturalnych wrogów. Żywią się nimi rysie rude, kojoty, sowy, koty, lisy, kuny, gołębiarze i łasice długoogoniaste. Pomimo tego populacja wiewiórek jest w dobrej kondycji i nie są one zagrożone wyginięciem.

Przypisy

  1. Tamiasciurus douglasii, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. Tamiasciurus douglasii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  3. a b Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, 2015, s. 297. ISBN 978-83-88147-15-9.
  4. a b Zygmunt Kraczkiewicz: SSAKI. Wrocław: Polskie Towarzystwo Zoologiczne – Komisja Nazewnictwa Zwierząt Kręgowych, 1968, s. 81, seria: Polskie nazewnictwo zoologiczne.
  5. Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Tamiasciurus douglasii. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 4 maja 2012]

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 LC pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Tamiasciurus douglasii 000.jpg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Folini (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY 2.5
Description
Tamiasciurus douglasii, Douglas Squirrel.
Date
July 09, 2003
Location
Oregon Coast, Oregon
Photographer
Franco Folini