Sosnowiec

Sosnowiec
miasto na prawach powiatu
Ilustracja
Kolaż (kolejno od góry od lewej): Sosnowiec Główny, Kino Helios, Cerkiew, Zamek Sielecki, Pałac Oskara Schona, Muzeum Geologii, Pomnik Jana Kiepury i Plac Stulecia
HerbFlaga
HerbFlaga
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Konurbacja

górnośląska

Prawa miejskie

10 czerwca 1902

Prezydent

Arkadiusz Chęciński

Powierzchnia

91,06 km²

Wysokość

250 m n.p.m.

Populacja (31.12.2021)
• liczba ludności
• gęstość


195 978[1]
2152,1 os./km²

Strefa numeracyjna

32

Kod pocztowy

41-200 do 41-225

Tablice rejestracyjne

SO

Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Sosnowiec”
Położenie na mapie Polski
Ziemia50°17′N 19°08′E/50,283333 19,133333
TERC (TERYT)

2475011

SIMC

0943428

Hasło promocyjne: Sosnowiec łączy
Urząd miejski
ul. Aleja Zwycięstwa 20
41-200 Sosnowiec
Strona internetowa
BIP

Sosnowiec (niem. Sosnowitz) – miasto na prawach powiatu w Polsce, w województwie śląskim, największe pod względem ludności miasto Zagłębia Dąbrowskiego. Położone na Wyżynie Śląskiej, stanowiącej część Wyżyny Śląsko-Krakowskiej, nad 3 rzekami: Czarną Przemszą, Białą Przemszą i Brynicą. Znajduje się we wschodniej części Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego (GOP).

Według danych GUS z 31 grudnia 2021 r., miasto było zamieszkiwane przez 195 978 osób[1].

Pod względem historycznym Sosnowiec leży w Małopolsce, w dawnej ziemi krakowskiej[2] (skrawek historycznego Śląska znalazł się w granicach miasta na skutek zmian administracyjnych w 1960 roku, znajduje się na nim Stadion Ludowy w Sosnowcu[3]) .

Nazwa

Nazwa miasta pochodzi od borów sosnowych porastających te tereny przed 1830. Pierwotna nazwa miasta brzmiała Sosnowice. Miasto powstało w wyniku połączenia wielu miejscowości w procesach urbanizacyjnych, które zostały zanotowane w dokumentach historycznych.

W latach (1470–1480) Jan Długosz w księdze Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis wymienia wsie, które stały się częścią miasta jak: Klimontów w formach Clymonthow oraz Clymuntow, Zagórze w formie Zagorze, Sielec w formie Szyedlecz, Porąbka w formie Porambka, Pogoń w formie Pogonya[4].

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego wydany w latach 1880–1906 notuje nazwę miasta Sosnowiec[5].

W latach 1939-1945 funkcjonowała niemiecka nazwa okupacyjna Sosnowitz.

Historia

Sosnowiec, Plac Stulecia popularnie nazywany „Patelnią”
Sosnowiec, Plac Stulecia popularnie nazywany „Patelnią”
Znaczek z 1916 z Sosnowic; z nazwą „Sosnowice”

Do jednych z najstarszych śladów osadnictwa na terenie miasta należą znaleziska z cmentarzyska łużyckiego na terenie dzielnic Pogoń i Sielec. Wstępnie datowane na okres epoki brązu i wczesną epokę żelaza[6]. Najstarsza znana wzmianka o osadzie z terenu obecnego Sosnowca pochodzi być może z 1123, a już z pewnością o Milowicach, jak również o Klimontowie, Zagórzu i innych można mówić na podstawie dokumentu z 1228 i innych począwszy od XIII wieku. Do jednych ze starszych dzielnic należą również Pogoń, Sielec, Porąbka i inne. Aż do czasów rozbiorów Polski większość z wymienionych wyżej dzielnic wchodziła w skład województwa krakowskiego. Część z nich wchodziła natomiast w skład księstwa siewierskiego. Prawa miejskie przez krótki okres w XVIII wieku posiadał Modrzejów, a następnie od 1902 Sosnowiec, co było pierwszym przypadkiem nadania takich praw w Generał-gubernatorstwie Warszawskim za rządów caratu po Powstaniu Styczniowym, w trakcie którego w Sosnowcu funkcjonowała polska administracja, sąd i służba celna. W 1848 roku doprowadzona została do granic zaboru rosyjskiego i austriackiego w Maczkach kolej Warszawsko-Wiedeńska, a w 1859 roku powstał obecny dworzec w Sosnowcu. W drugiej połowie XIX wieku przybyli do Sosnowca z Saksonii Lamprechtowie, Schönowie i Dietlowie, którzy mieli udział w rozwoju przemysłu na terenie obecnego miasta. Projekt utworzenia miasta Sosnowca pojawił się po raz pierwszy w 1885 roku, z inicjatywy sosnowieckich przemysłowców[7]. Miasto Sosnowiec utworzono jednak dopiero w 1902 roku z istniejących osad: Kuźnicy, Starego Sosnowca, Sielca, Środulki, Ostrej Górki, Pogoni i Radochy. W 1915 roku przyłączono także Dębową Górę, Konstantynów, Milowice, Modrzejów, Pekin i Środulę. W momencie utworzenia miasta Sosnowiec liczył 61 tys. mieszkańców, miał własną prasę, teatr zawodowy, rozwinięte lecznictwo ze szpitalem, wśród wydarzeń, jakie miały tu miejsce, prócz wspomnianych walk powstańczych, należy wymienić wydarzenia z 1905 r. czy np. pierwszy w Polsce – razem z Warszawą – pochód pierwszomajowy.

W czasie kampanii wrześniowej stacjonowała tu 23 Eskadra Towarzysząca[8].

26 listopada 2009 podczas LII Sesji Rady Miejskiej w Sosnowcu sztandar miasta został udekorowany odznaczeniem „Za Zasługi dla ZKRPiBWP”. Dekoracji sztandaru dokonał Prezes Zarządu Miejskiego ZKRPiBWP por. Edward Całka.

Geografia

Położenie

Sosnowiec położony jest na Wyżynie Śląskiej w obrębie wschodniej części Płaskowyżu Bytomsko-Katowickiego. Pod względem geologicznym Sosnowiec położony jest na monoklinie śląsko-krakowskiej znajdującej się na platformie paleozoicznej.

Według danych z 1 stycznia 2013 r. powierzchnia miasta wynosiła 91,06 km²[9].

Sosnowiec graniczy z następującymi miastami:

Rzeki i cieki wodne

Zbiorniki wodne i jeziora

Ochrona środowiska

Według raportu Światowej Organizacji Zdrowia w 2016 roku Sosnowiec został sklasyfikowany jako trzydzieste piąte najbardziej zanieczyszczone miasto Unii Europejskiej[10].

Sosnowiec podpisał deklarację przystąpienia do międzynarodowej platformy NAZCA. Okazją do przystąpienia do platformy był szczyt miast „Miasta dla klimatu”, który odbył się 5 grudnia w Katowicach jako jedno z wydarzeń towarzyszących 24. Konferencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu[11].

Podział terytorialny

Mapa Zagłębia Dąbrowskiego z 1846 roku
Mapa Zagłębia Dąbrowskiego z 1846 roku

Terytorium Sosnowca można podzielić w pierwszym stopniu na następującego rodzaju jednostki:

  • dzielnice historyczne (wyróżnia się ich od 20 do 30),
  • dzielnice – jednostki pomocnicze gminy Sosnowiec (aktualnie 5: „Południe”, czyli Niwka-Modrzejów utworzona w 2004 r., „Środula” utworzona w 2012 r., „Maczki” utworzona w 2012 r., „Juliusz” utworzona w 2014 r. i „Ostrowy Górnicze” utworzona w 2014 r.; władze Sosnowca przyjęły koncepcję tworzenia jednostek pomocniczych na wniosek społeczności lokalnych, a nie jednolitego podziału całej gminy na dzielnice przez radę miasta jak w sąsiednich Katowicach; w związku z tym większa część obszaru Sosnowca nie jest aktualnie podzielona na jednostki pomocnicze);
  • obręby ewidencyjne urzędu miasta (aktualnie 10), podzielone w drugim stopniu na mniejsze, numerowane jednostki,
  • części miasta według Krajowego Rejestru Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju TERYT (aktualnie 29 bez Śródmieścia, które zostało potraktowane jako tożsame z miastem / miejscowością),
  • rejony działania urzędów pocztowych vel rejony obowiązywania kodów pocztowych (aktualnie 10, dawniej 15).

Dzielnice zwyczajowe i jednostki urzędowe

Pałac Ernsta Schöna: Muzeum w Sosnowcu Środuli
Dzielnica Środula

Dzielnice zwyczajowe to dawne miasta, osady typu miejskiego, gminy i gromady wiejskie, wsie, przysiółki i kolonie, a także utrwalone w świadomości mieszkańców oficjalne lub zwyczajowe nazwy osiedli mieszkaniowych i innych charakterystycznych rejonów mieszkalnych. Dzielnice zwyczajowe oraz ich nazwy nie zawsze mają charakter urzędowy. Niektóre z niżej wymienionych dzielnic zwyczajowych są jednostkami urzędowego podziału terytorialnego kraju (tak zwanymi integralnymi częściami miejscowości o własnych odrębnych nazwach). Jednostki te posiadają oficjalne identyfikatory w rejestrze TERYT.

  • Abisynia lub Osiedle Naftowa – teren wydzielany zwyczajowo, według TERYT wchodzi w skład Śródmieścia
  • Bobrek – status „część miasta”, identyfikator 0943440
  • Bory – status „część miasta”, identyfikator
  • Dańdówka – status „część miasta”, identyfikator
  • Dębowa Góra – status „część miasta”, identyfikator
  • Jęzor – status „część miasta”, identyfikator
  • Juliusz – status „część miasta”, identyfikator
  • Kazimierz – status „część miasta”, identyfikator
  • Klimontów – status „część miasta”, identyfikator
  • Konstantynów – status „część miasta”, identyfikator
  • Maczki – status „część miasta”, identyfikator
  • Milowice – status „część miasta”, identyfikator
  • Modrzejów – status „część miasta”, identyfikator
  • Niwka – status „część miasta”, identyfikator
  • Ostra Górka – status „część miasta”, identyfikator
  • Ostrowy Górnicze – status „część miasta”, identyfikator
  • Osiedle Piastów (w Stary Sosnowiec) – teren wydzielany zwyczajowo, według TERYT wchodzi w skład Starego Sosnowca
  • Pogoń – status „część miasta”, identyfikator
  • Porąbka – status „część miasta”, identyfikator
  • Kolonia Pekin lub Pekin
  • Radocha – teren wydzielany zwyczajowo, według TERYT wchodzi w skład Śródmieścia
  • Osiedle Rudna – teren wydzielany zwyczajowo, według TERYT wchodzi w skład Pogoni
  • Sielec – status „część miasta”, identyfikator
  • Stary Sosnowiec – status „część miasta”, identyfikator
  • Środula (w tym Stara Środula) – status „część miasta”, identyfikator
  • Środulka – teren wydzielany zwyczajowo, według TERYT wchodzi w skład Środuli
  • Śródmieście/ Nowy Sosnowiec/ Sosnowiec według TERYT – status miejscowość/ miasto, identyfikator 2475011
  • Wygwizdów – teren wydzielany zwyczajowo, według TERYT wchodzi w skład Pogoni
  • Zagórze w tym Stare Zagórze – status „część miasta”, identyfikator.
Pałac Ernsta Schöna: Muzeum w Sosnowcu Środuli
Śródmieście
Jednostki przestrzenno-funkcjonalne III stopnia (SUiKPZ, Sosnowiec) nawiązujące do pojęcia dzielnicy miejskiej:
  • Śródmieście,
  • Milowice,
  • Pogoń,
  • Stary Sosnowiec,
  • Sielec,
  • Dębowa Góra,
  • Zagórze,
  • Środula,
  • Dańdowka,
  • Niwka,
  • Modrzejów,
  • Bór,
  • Jęzor,
  • Klimontów,
  • Porąbka,
  • Kazimierz Górniczy,
  • Ostrowy Górnicze,
  • Maczki.

Pałac Ernsta Schöna: Muzeum w Sosnowcu Środuli
Dzielnica Zagórze

Ponadto w niektórych częściach Sosnowca zostały z inicjatywy mieszkańców utworzone przez radę miasta jednostki pomocnicze gminy o nazwie dzielnic:

  • Dzielnica Południe – od 2004 r., obejmująca w przybliżeniu obszar obrębu ewidencyjnego nr 12 – obszar byłej gminy Niwka (siedzibą organów dzielnicy jest była wieś Niwka, identyfikator TERYT 0943629)
  • Dzielnica Środula
  • Dzielnica Maczki
  • Dzielnica Ostrowy Górnicze
  • Dzielnica Juliusz

Aktualnie istnieją grupy inicjatywne mieszkańców dążące do utworzenia kolejnych jednostek pomocniczych gminy, to znaczy:

  • Dzielnicy Zagórze
  • Dzielnicy Pogoń
  • Dzielnicy Stary Sosnowiec
  • Dzielnicy Kazimierz Górniczy[12]

Demografia

Pierwsze pod względem liczby mieszkańców miasto Zagłębia Dąbrowskiego, trzecie w województwie śląskim (po Katowicach i Częstochowie) i siedemnaste w Polsce. Jest jednym z ośrodków centralnych policentrycznej aglomeracji górnośląskiej.

Pod koniec 2021 roku, miasto liczyło 195 978 mieszkańców[1].

  • Wykres liczby ludności Sosnowca od czasu uzyskania praw miejskich (1902 r.)

W okresie powojennym najbardziej dynamiczny wzrost liczby ludności Sosnowca miał miejsce w latach 70. XX wieku. Wynikał on nie tylko z rozbudowy osiedli mieszkaniowych, ale przede wszystkim z powiększenia obszaru miasta w 1975 roku i włączenia w jego skład dotychczasowych samodzielnych ośrodków: miast Zagórze, Kazimierz Górniczy i Klimontów oraz osiedla Maczki. Dzięki temu Sosnowiec już w 1977 roku stał się miastem ponad dwustutysięcznym (204 630 mieszkańców)[13]. Dalszy wzrost liczby mieszkańców miasta nastąpił wskutek budowy nowych osiedli mieszkaniowych, głównie dla pracowników Kombinatu Metalurgicznego „Huta Katowice” w Dąbrowie Górniczej. W 1981 roku Sosnowiec stał się miastem ćwierćmilionowym i był nim do 1993 roku. Największą liczbę mieszkańców odnotowano w 1987 roku (259 580 mieszkańców).

Od początku lat 90. XX wieku trwa permanentny spadek liczby ludności Sosnowca. Wynika on nie tylko z ubytków naturalnych ludności, ale również ujemnego salda migracji. Procesy te spowodowane zostały przede wszystkim przemianami społeczno-gospodarczymi, w wyniku których gospodarka miasta, oparta przede wszystkim na przemyśle ciężkim, znacznie podupadła.

  • Piramida wieku mieszkańców Sosnowca w 2014 roku[14].


Piramida wieku Sosnowiec.png

Architektura

Wysokościowce

Żyleta – najwyższy budynek w Sosnowcu

W Sosnowcu znajdują się obecnie dwa budynki które można zaliczyć do wysokościowców.

Lp.Nazwa budynkuPrzeznaczenieWysokość (m)Liczba kondygnacjiRok ukończenia
budowy
1.Żyleta[15]Edukacja90 m201979
2.GórnikMieszkania68 m181967[16]

Zabytki i atrakcje turystyczne

Zamki, Pałace, Dwory

Sosnowiec, Zamek Sielecki
Sosnowiec, Zamek Sielecki
Pałac Oskara Schöna przy ul. 1-go Maja
Pałac Oskara Schöna przy ul. 1-go Maja

Zabytkowe kościoły i obiekty sakralne

Budynki mieszkalne i obiekty przemysłowe

Pomniki

Sosnowiec jako miasto w przeszłości graniczne posiada krótką, ale bogatą historię, którą odzwierciedlają pomniki oraz płyty i tablice pamiątkowe. W przeszłości najbardziej znanym był Pomnik Czynu Rewolucyjnego z charakterystyczną konstrukcją z rur. Obecnie najbardziej eksponowanym jest pomnik Jana Kiepury znajdujący się na centralnym placu miasta.

Inne atrakcje

Zieleń miejska

Park Tysiąclecia, Sosnowiec, Milowice
Park Środula, na drugim planie stok narciarski Górka Środulska
Tor rolkowy w Parku Sieleckim

Sosnowiec posiada ponad 2 250 ha terenów zielonych w parkach, skwerach, strefach ochronnych, ogródkach działkowych i lasach. Na obszarze miasta zachowało się wiele parków zakładanych przy rezydencjach przemysłowców, a także powstało wiele nowych. Dużo z nich przedstawia wartość zabytkową oraz przyrodniczą[17]. 70 drzew rosnących w Sosnowcu to pomniki przyrody, z kolei 5 parków jest wpisanych do śląskiego wojewódzkiego rejestru zabytków[18].

Parki miejskie – zabytkowe

Ważniejsza parki miejskie

Tereny chronione i cenne przyrodniczo

Gospodarka

Ulica 3 Maja: siedziba firmy Timken widoczna po prawej stronie
Ulica 3 Maja: siedziba firmy Timken widoczna po prawej stronie

Sosnowiec powstał jako miasto przemysłowe, dzięki szybkiemu rozwojowi przemysłu ciężkiego. Swój rozwój zawdzięcza głównie dogodnej lokalizacji na skrzyżowaniu szlaków drogowych i kolejowych[19]. Po 1989 w mieście nastąpiła restrukturyzacja przemysłu, gdzie w wyniku likwidacji większości zakładów wydobywczych uległ zmianie profil rozwoju miasta z górniczo-hutniczego przekształcił się w przemysłowo-handlowy z uwzględnieniem warunków lokalizacyjnych.

W końcu marca 2015 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w Sosnowcu obejmowała ok. 9,9 tys. mieszkańców, co stanowi stopę bezrobocia na poziomie 13,5% do aktywnych zawodowo[20].

Transport

Transport drogowy

Ulica Piłsudskiego
Ulica 3 Maja: drogra rowerowa, bus pas.

Łączna długość wszystkich dróg w Sosnowcu wynosi 333,5 km, w tym: (a) drogi krajowe – 12,0 km; (b) drogi powiatowe – 101,7 km; (c) – drogi gminne – 219,8 km[18]. W pobliżu Sosnowca przebiega autostrada A4 – odległość ze Śródmieścia do jej węzłów wynosi:

Przez miasto przebiegają:

W mieście znajduje się ponad 30 stacji paliw, 11 stacji kontroli pojazdów i kilka wielkich salonów samochodowych połączonych z autoryzowanymi serwisami.

Transport kolejowy

Sosnowiec. Fragment dworca kolejowego
Dworzec kolejowy Sosnowiec Główny

Przez miasto przebiegają odnogi historycznych szlaków:

Dworce Sosnowiec Główny oraz Sosnowiec Maczki mają zabytkową architekturę, oba były przed I wojną światową stacjami granicznymi.

Aktualnie na terenie Sosnowca znajduje się siedem stacji kolejowych na następujących liniach:

Pociągi dalekobieżne (w tym międzynarodowe do: Bratysławy, Budapesztu, Mińska, Moskwy, Pragi i Wiednia) zatrzymują się na stacji Sosnowiec Główny. Na pozostałych stacjach zatrzymują się wyłącznie osobowe pociągi podmiejskie.

W odległym o 18 km od Śródmieścia Sosnowca sąsiednim Sławkowie planowana jest inwestycja oddziaływająca na cały zagłębiowski region, w postaci rozbudowy suchego portu przeładunkowego na zakończeniu Linii Hutniczej Szerokotorowej, jako strategiczny element kombinowanego połączenia towarowego wschód-zachód.

Niezależnie od kolei publicznych na terenie miasta działa sieć kolei przemysłowych dawnego PMP-PW, łącząca miejsca wydobywania piasku podsadzkowego z tutejszymi kopalniami węgla kamiennego. W wyniku likwidacji kopalń węgla, część sieci została zlikwidowana, a zachowanie fragmenty coraz częściej są wykorzystywane do transportu innych towarów.

Transport autobusowy

ul. 3-go Maja, Centrum Sosnowca: 2021 rok - trwa przebudowa placu przed dworcem PKP Sosnowiec Główny
ul. 3-go Maja, Centrum Sosnowca: 2021 rok - trwa przebudowa placu przed dworcem PKP Sosnowiec Główny

Przez Śródmieście Sosnowca kursują linie dalekobieżne, głównie w kierunku województw świętokrzyskiego i małopolskiego, co wynika z kierunków imigracji ludności wywołanej budową Huty Katowice.

Komunikacja miejska

19 września 1991 Sosnowiec przystąpił do związku gmin w celu wspólnej organizacji transportu miejskiego[21] którym zajmuje się od tej pory Komunikacyjny Związek Komunalny Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego zrzeszający 27 miast województwa śląskiego. Na tym obszarze (również na terenie Sosnowca) obowiązuje wspólny cennik przewozu, wspólne wzory biletów oraz aplikacje do zakupu e-biletów czy karta SKUP. Trasy na terenie miasta obsługuje PKM Sosnowiec na zlecenie KZK GOP[22].

Głównym węzłem komunikacyjnymi jest dworzec autobusowy przy ul. Mościckiego[23]. Także przed dworcem kolejowym Sosnowiec Główny zatrzymuje się wiele linii komunikacji miejskiej.

Transport lotniczy

W odległości około 24 km na północ od centrum Sosnowca znajduje się międzynarodowy port lotniczy Katowice-Pyrzowice z asfaltobetonową drogą startową o długości 3200 metrów i szerokości 45 metrów. Port posiada trzy terminale pasażerskie oraz jeden terminal cargo. Przepustowość roczna terminali pasażerskich wynosi ok. 5.5 mln. Lotnisko w Pyrzowicach obsługuje ponad 30 stałych połączeń rejsowych liniami lotniczymi LOT, Lufthansa, Wizz Air, Ryanair, Transavia i Ellnair.

W odległości około 70 km od Sosnowca znajduje się port lotniczy: Airport Kraków w Balicach. Inne pobliskie lotniska to: port lotniczy Ostrawa, port lotniczy Radom-Sadków, lotnisko w Kamieniu Śląskim pod Opolem,

W 2010 otwarto oficjalnie sanitarne lądowisko przy pl. Medyków 1.

Hulajnogi elektryczne systemu Blinkee
Hulajnogi elektryczne systemu Blinkee

Transport alternatywny

W 2019 roku w mieście po raz pierwszy pojawiły się publiczne systemy wypożyczenia hulajnóg elektrycznych i skuterów elektrycznych[24]. Od 2017 roku w Sosnowcu systematycznie rośnie ilość dróg rowerowych, a od czerwca 2018 roku działa system roweru miejskiego.

Opieka zdrowotna

Lista szpitali publicznych[25]:

  • Centrum Pediatrii im. Jana Pawła II
  • Sosnowiecki Szpital Miejski
  • Wojewódzki Szpital Specjalistyczny nr 5 im. Świętej Barbary

Edukacja

Budynek Uniwersytetu Śląskiego w Sosnowcu

W 2018 roku w Sosnowcu było zarejestrowanych około 200 jednostek szczebla podstawowego i średniego. Wśród nich jest 117 publicznych jednostek edukacyjnych, działających w ramach zespołów szkół lub jako samodzielne jednostki: 52 przedszkoli, 76 szkół podstawowych oraz 80 szkół ponadpodstawowych[26][27].

W ramach zespołów szkół działa: 14 zespołów szkół ogólnokształcących, 3 zespoły szkół specjalnych, 1 centrum kształcenia ustawicznego, 11 zespołów szkół zawodowych[27].

Obok szkół publicznych istnieje również 55 jednostek edukacyjnych niepublicznych: 2 przedszkola niepubliczne, 2 szkoły podstawowe niepubliczne, 1 szkoła podstawowa publiczna prowadzona przez osobę prawną, 5 gimnazjów, 1 liceum profilowane, 3 szkoły średnie zawodowe, 7 liceów ogólnokształcących młodzieżowych, 9 liceów ogólnokształcących dla dorosłych, 26 szkół policealnych zawodowych[27].

Na poziomie wyższym i pomaturalnym znajduje się kilka uczelni bądź instytutów wyższych z siedzibą w Sosnowcu, jak również kilka filii jednostek z innych miast.

Turystyka

Szlak rowerowy Dawnego Pogranicza, przejazd nad S86, wjazd do Parku Tysiaclecia
ul. 1 Maja, na skraju Bulwaru Czarnej Przemszy.

Sosnowiec posiada liczne zabytki z dawnego osadnictwa sięgającego średniowiecza, ery rozwoju przemysłowego oraz dużo obszarów zielonych, w tym zabytkowych parków i terenów chronionych.

Ruchem turystycznym, oznakowaniem i wytyczaniem szlaków opiekuje się sosnowiecki oddział PTTK i Centrum Informacji Miejskiej. Z okazji setnej rocznicy nadania praw miejskich została ustanowiona dwustopniowa Odznaka Krajoznawcza Miasta Sosnowca[28].

Przez miasto przebiega kilka szlaków turystycznych rowerowych i pieszych.

Szlak rowerowy Dawnego Pogranicza, przejazd nad S86, wjazd do Parku Tysiaclecia

Szlaki rowerowe

Trasy rowerowe Śląskiej Sieci Tras Rowerowych

  • szlak rowerowy niebieski Trasa średnicowa – rowerowa nr 3: Gliwice – Zabrze – Ruda Śląska – Katowice – Sosnowiec – Sławków[32]
  • szlak rowerowy żółty Trasa rowerowa nr 5: Katowice Centrum – Szopienice (Katowice) – Stary Sosnowiec – Pogoń (Sosnowiec) – Będzin – Psary – Przeczyce – Woźniki – Częstochowa[32][33]
  • Trasa rowerowa nr 470: Strzemieszyce Wielkie (Dąbrowa Górnicza) – Ostrowy Górnicze (Sosnowiec) – Bory (Sosnowiec) – Maczki (Sosnowiec) – Długoszyn (Jaworzno) – Chropaczówka – Niedzieliska – os. Podwarpie – Jaworzno Centrum
Szlak rowerowy Dawnego Pogranicza, przejazd nad S86, wjazd do Parku Tysiaclecia

Szlaki piesze

Muzea

  • Muzeum w Sosnowcu Środuli (Środulce)
  • Muzeum Geologiczne Wydziału Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego
  • Muzeum Diecezjalne Diecezji Sosnowieckiej przy ul. Korczaka
  • Muzeum Domu Macierzystego Zgromadzenia Sióstr Karmelitanek Dzieciątka Jezus

Kultura i media

Zagłębiowska Mediateka, ul. Kościelna

Placówki kultury

  • Teatr Zagłębia
  • Sosnowieckie Centrum SztukiZamek Sielecki
  • Energetyczne Centrum Kultury
  • Muza – Sala widowiskowo-koncertowa
  • Klub im. Jana Kiepury w Sosnowcu Pogoni
  • Miejski Dom Kultury „Kazimierz”[36]
  • Miejska Biblioteka Publiczna im. Gustawa Daniłowskiego
  • Centrum Edukacji i Wychowania Młodzieży KANA
  • Klub Bakcyl w Sosnowcu Zagórzu

Kina

Ogrody Zoologiczne

Media

Pierwszym tytułem prasy drukowanej w Sosnowcu był Głos Sosnowca[39], pierwszą rozgłośnią radiową było podstudio uruchomionej 15 stycznia 1936r. rozgłośni Polskiego Radia w Katowicach, jako placówka radiowa Zagłębia Dąbrowskiego[40], zaś pierwszą samodzielną rozgłośnią było Radio R ( Radio Rezonans, Radio Eska Śląsk ) nadające od 1993 roku[41]. Od 2011 roku na terenie Zagłębia Dąbrowskiego działa telewizja TV Zagłębie, poruszająca tematykę regionalną[42]. Najliczniejszą grupę w 2020 wśród mediów regionalnych stanowią wydawnictwa internetowe, wśród których najmocniej skoncentrowanymi na tematyce miejskiej są: 41-200.pl oraz Zagłębie.FM.

Wspólnoty wyznaniowe

Niektóre kościoły w Sosnowcu
{{{8}}}

Kościół rzymskokatolicki

Sosnowiec jest siedzibą rzymskokatolickiej diecezji sosnowieckiej, do której na terenie miasta należą 32 kościoły parafialne, w tym jedna bazylika – sosnowiecka katedra – oraz jedno sanktuarium – Sanktuarium Miłosierdzia Bożego. W mieście powstało też żeńskie zgromadzenie zakonneSióstr Karmelitanek Dzieciątka Jezus, których współzałożycielka, Czcigodna Sługa Boża Matka Teresa od św. JózefaJanina Kieorcińska, zwana w kręgach katolickich Matką Zagłębia jest kandydatką na ołtarze[43]. Z Sosnowcem związana była także Czcigodna Służebnica Boża Wanda Malczewska.

Oprócz karmelitanek w Sosnowcu działa jeszcze kilka zgromadzeń zakonnych męskich i żeńskich.

Pozostałe wspólnoty wyznaniowe

W Sosnowcu działają:

W przeszłości istniała w Sosnowcu Wielka Synagoga, która 9 września 1939 r. stała się miejscem kaźni wyznawców judaizmu z rąk hitlerowców; niewielka ilość wyznawców tej religii zamieszkuje miasto do dzisiaj.

Ponadto w Sosnowcu mieści się unikatowa nekropolia: Cmentarz Wielowyznaniowy, podzielony na 4 części: katolicką, ewangelicką, prawosławną i żydowską.

Sport i rekreacja

Wake Zone Stawiki
Wake Zone Stawiki

Kluby sportowe

W 2015 roku w Sosnowcu było zarejestrowanych 60 klubów i organizacji sportowych. Wiele z nich ma na koncie sukcesy na poziomie krajowym i światowym w sportach drużynowych i indywidualnych. Do najbardziej znanych należą: Zagłębie Sosnowiec, Płomień Sosnowiec, Czarni Sosnowiec.

Ośrodek narciarski Środula, Górka Środulska
Ośrodek narciarski Środula, Górka Środulska

Obiekty sportowe

Obiekty sportowe w mieście możemy podzielić na 3 kategorie: komercyjne, obiekty stowarzyszeń i organizacji oraz w utrzymaniu Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji. 20 spośród nich znajduje się w administracji MOSiR. Większość obiektów z wyjątkiem terminów zawodów sportowych jest ogólnodostępna. Wiele z nich było areną zawodów mistrzowskich na poziomie krajowym, europejskim, a nawet światowym. Do najważniejszych można zaliczyć:

  • Wake Zone Stawiki – wyciąg i tor do sportów wodnych
  • Stadion Ludowy – stadion piłkarski
  • Stadion Zimowy
Trasa rowerowa, most rowerowy w okolicach Środuli, rowerzysta na rowerze Sosnowieckiego Roweru Miejskiego
Trasa rowerowa, most rowerowy w okolicach Środuli, rowerzysta na rowerze Sosnowieckiego Roweru Miejskiego

Infrastruktura rowerowa

Do 2017 roku w Sosnowcu panował zastój w polityce rowerowej a miasto było notowane na ostatnich miejscach w rowerowych rankingach. Od 2017 inwestycje w mieście pod tym kątem nabrały tempa, także na koniec 2018 roku łączna długość dróg powiększyła się z nieco ponad 20 do 45 km. Podniosły się także standardy. Od 2019 roku drogi zaczęły przyjmować charakter ciągły.

W Sosnowcu od 2018 roku działa publiczna sieć wypożyczalni rowerów. Funkcjonuje ona od początku kwietnia do końca listopada.

W obszarze miasta wyznaczone są 3 turystyczne szlaki rowerowe:

Administracja

Siedziba Urzędu Miejskiego w Sosnowcu w latach 30-tych XX wieku
Siedziba Urzędu Miejskiego w Sosnowcu

Sosnowiec jest miastem na prawach powiatu. Mieszkańcy wybierają do Rady Miejskiej w Sosnowcu 28 radnych[57]. Organem wykonawczym samorządu jest prezydent miasta, którym obecnie jest Arkadiusz Chęciński[58][59].

Miasto jest członkiem Górnośląskiego Związku Metropolitalnego, Śląskiego Związku Gmin i Powiatów i Związku Miast Polskich.

Placówka konsularna

Od 1 lipca 2010 roku w Sosnowcu istnieje Konsulat Ludowej Republiki Bangladeszu, z siedzibą przy ul. Partyzantów 5[60], a Konsulem Honorowym Bangladeszu jest Omar Faruque[61].

Ludzie związani z miastem

Miasta partnerskie

Lista miast z którymi władze Sosnowca podpisały umowę o współpracy[62][63][64]:

Zobacz też


Przypisy

  1. a b c Sosnowiec w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2022-05-22] (pol.).
  2. Jarosław Sawiak: Oczywista nieoczywistość – tożsamość na pograniczu. jaw.pl, 2022-06-18. [dostęp 2022-06-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-06-19)]. Cytat: Otóż dzisiejsze województwo śląskie, utworzone dwie dekady temu, jest dość osobliwą jednostką terytorialną; 52% jego obszaru to historyczna Małopolska, a ściślej ziemia krakowska, m.in. z Częstochową, Sosnowcem, Będzinem, Czeladzią oraz znaczną częścią Podbeskidzia. (pol.).
  3. O sosnowieckim stadionie, który wybudowano na Śląsku, Kurier Miejski, 5 listopada 2015 [dostęp 2022-11-19] (pol.).
  4. Joannis Długosz Senioris Canonici Cracoviensis, „Liber Beneficiorum”, Aleksander Przezdziecki, Tom II, Kraków 1864, s. 205.
  5. Sosnowiec w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego Tom XIV, s. 612.
  6. sosnowiec.naszemiasto.pl. [dostęp 2013-05-31].
  7. Fanny Lamprecht „Rodziny Lamprechtów i Shoenów w Sosnowcu. Wspomnienia 1857–1918” ISBN 83-915173-7-3 Sosnowiec 2002.
  8. Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w wojnie obronnej 1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1991, s. 361. ISBN 83-206-0795-7.
  9. Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2013 r.. „Powierzchnia i Ludność w Przekroju Terytorialnym”, 2013-07-26. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. ISSN 1505-5507. 
  10. Przerażający raport ws. jakości powietrza. Polskie miasta na czele listy. 2016-05-14.
  11. Sosnowiec podpisał deklarację przystąpienia do międzynarodowej platformy NAZCA – Sosnowiec informacje, sosnowiecki.pl [dostęp 2019-02-02].
  12. Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Sosnowca na lata 2016–2023
  13. Rocznik statystyczny województwa katowickiego na 1978 r.
  14. Wyborcza.pl, sosnowiec.wyborcza.pl [dostęp 2018-01-26].
  15. Wydział Nauk o Ziemi Uniwersytetu Sosnowiec – ul. Będzińska 60 | Budynek – Urbanity.pl.
  16. purz: Wystawowa część elewacji 18-piętrowca jest już gotowa. [dostęp 2014-10-15].
  17. UM Sosnowiec, Prognoza oddziaływania na środowisko lokalnego programu rewitalizacji miasta Sosnowca na lata 2010–2020, sierpień 2010 [dostęp 2017-07-07] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-16].
  18. a b LOKALNY PROGRAM REWITALIZACJI MIASTA SOSNOWCA NA LATA 2010–2020, 2010.
  19. Historia Zagłębia Dąbrowskiego – WikiZagłębie, wikizaglebie.pl [dostęp 2017-07-04] (pol.).
  20. Bezrobotni oraz stopa bezrobocia wg województw, podregionów i powiatów – stan w końcu marca 2015 r.. Główny Urząd Statystyczny, 2015-04-24. [dostęp 2015-09-26].
  21. Dzieje wspólnych biletów, www.montes.pl [dostęp 2017-07-31] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-31] (pol.).
  22. Robert Bryzik, PKM Sosnowiec, www.pkm.pl [dostęp 2017-07-31] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-31].
  23. Dworzec autobusowy Sosnowiec, www.urbanity.pl [dostęp 2017-07-31] (pol.).
  24. Hulajnogi i skutery elektryczne w Katowicach, Sosnowcu i Gliwicach [CENY], www.eska.pl [dostęp 2020-01-27].
  25. Szpitale.
  26. Sosnowiec w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2020-01-29] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  27. a b c Biuletyn Informacji Publicznej, bip.um.sosnowiec.pl [dostęp 2020-01-29].
  28. Krajoznawcza Odznaka Miasta Sosnowiec, sosnowiec.pttk.pl [dostęp 2017-07-31] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-01].
  29. a b Szlaki rowerowe, m.sosnowiec.pl [dostęp 2016-08-10] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-23].
  30. a b c d e f Rafał Siciński, Drogi, szlaki i wypożyczalnie rowerowe Sosnowca., Sosnowiec - serwis internetowy miasta, 30 września 2020 [dostęp 2020-10-05] [zarchiwizowane z adresu 2020-10-09].
  31. TOS, Sosnowiec: Nowy szlak rowerowy połączył Kazimierz Górniczy i Trójkąt Trzech Cesarzy [ZDJĘCIA] [dostęp 2016-08-10].
  32. a b Klub znakarzy tras turystycznych, www.kztt.org.pl [dostęp 2017-07-31].
  33. a b c d e Rafał Siciński, Drogi, Szlaki i Wypożyczalnie Rowerowe Sosnowca, wyd. Wrzesień 2020, 10 września 2020 [dostęp 2020-10-17] [zarchiwizowane 2020-10-09].
  34. Szlak VIA REGIA – Droga św. Jakuba – WikiZagłębie, wikizaglebie.pl [dostęp 2017-07-07] (pol.).
  35. Administrator, Sosnowiec Maczki, www.viaregia.zaglebiedabrowskie.org [dostęp 2017-07-31] (pol.).
  36. Miejski Dom Kultury „Kazimierz”.
  37. Cinema City Sosnowiec. [dostęp 2015-09-26].
  38. Helios Sosnowiec. [dostęp 2015-09-26].
  39. Prasa w Zagłębiu Dąbrowskim – WikiZagłębie, wikizaglebie.pl [dostęp 2020-10-15].
  40. Radio – IBR wiki, ibrbs.pl [dostęp 2020-10-15].
  41. Monika Białek, Magdalena Iwanowska, Radiouczelni : radio w badaniach naukowych i praktyce akademickiej, Warszawa: Centrum Prawa Bankowego i Informacji, 2018, ISBN 978-83-940385-9-5, OCLC 1050854104 [dostęp 2020-10-15].
  42. Redakcja, Zagłębie Dąbrowskie ma swoją telewizję. Internetową, Nasze Miasto, 1 września 2010 [dostęp 2020-10-15] (pol.).
  43. Beatyfikacja matki Kierocińskiej, pch24.pl [dostęp 2020-10-14].
  44. Diecezja krakowsko-częstochowska, polskokatolicki.pl [dostęp 2022-07-23].
  45. Diecezje i parafie, mariawita.pl [dostęp 2022-07-23].
  46. Dekanat krakowski, orthodox.pl [dostęp 2022-07-23].
  47. Ewangeliczne Zbory Chrystusowe, ezb-szczecinek.pl [dostęp 2022-08-10].
  48. Ewangeliczny Kościół Chrystusowy Sosnowiec, ekch-ezbsosnowiec.pl [dostęp 2022-08-10].
  49. Zbory, adwent.pl [dostęp 2022-07-23].
  50. Wspólnoty lokalne, chrystusowi.pl [dostęp 2022-07-23].
  51. Sosnowiec, luteranie.pl [dostęp 2022-07-23].
  52. Sosnowiec – kościół św. Jana Ewangelisty, luteranie.pl [dostęp 2022-07-23].
  53. Cmentarz, sosnowiec.luteranie.pl [dostęp 2022-07-23].
  54. Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2022-10-21].
  55. Adam Tobojka, Świadkowie Jehowy wznawiają spotkania na żywo. Sale Królestwa znów otwarte dla wiernych, sosnowiec.naszemiasto.pl, 11 kwietnia 2022 [dostęp 2022-04-11].
  56. Ośrodki, buddyzm.pl [dostęp 2022-08-10].
  57. Zarządzenie Nr 111 Wojewody Śląskiego z dnia 8 kwietnia 2010 r. (Dz. Urz. Woj. Śląskiego z 2010 r., Nr 64, poz. 1062).
  58. Są już nieoficjalne wyniki wyborów w Sosnowcu – Sosnowiec informacje, sosnowiecki.pl [dostęp 2018-11-05].
  59. Oficjalne wyniki wyborów! – Sosnowiec informacje, sosnowiecki.pl [dostęp 2018-11-05].
  60. Konsulaty w Polsce. [dostęp 2015-05-07].
  61. Konsulat Bangladeszu w Polsce – Konsulat, www.konsulatbd.pl [dostęp 2020-03-22].
  62. Współpraca z zagranicą. Urząd Miejski w Sosnowcu. [dostęp 2020-01-24].
  63. silnet.pl, Miasta partnerskie i wzajemna współpraca – Sosnowiec, sosnowiecki.pl [dostęp 2017-07-31].
  64. Sosnowiec chce mieć szóste miasto partnerskie, „Dziennikzachodni.pl” [dostęp 2017-07-31] (pol.).
  65. encja.com, Casablanca miastem partnerskim Sosnowca – Aktualności – InSilesia.pl, insilesia.pl [dostęp 2017-07-31] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-31] (pol.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Szlak rowerowy czerwony.svg
Czerwony szlak rowerowy
Szlak rowerowy niebieski.svg
Niebieski szlak rowerowy
Szlak rowerowy zielony.svg
Zielony szlak rowerowy
POL Szlak czarny.svg
Czarny szlak turystyczny.
POL Szlak zielony.svg
Zielony szlak turystyczny.
POL województwo kieleckie II RP COA.svg

Herb województwa kieleckiego II Rzeczypospolitej

Uwaga ta grafika jest wzorowana na projektowanym herbie województwa z 1928 r. Ostateczne projekty autorstwa Zygmunta Lorenca zostały opracowane w 1929 r. Jeśli masz do nich dostęp bardzo proszę o kontakt Poznaniak
Mining symbol.svg
Abbildung eines Bermanngezähes bestehend aus Schlägel und Eisen
Dworzec kolejowy Sosnowiec Główny.jpg
Autor: Andrzej Hajdas, Licencja: CC BY-SA 3.0
Dworzec kolejowy Sosnowiec Główny
Dom Ludowy w Sosnowcu 2.jpg
Autor: olo81, Licencja: CC BY-SA 4.0
Dom Ludowy w Sosnowcu
Plack Kościuszki, Sosnowiec.jpg
Autor: Krzysztof Popławski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pomnik Tadeusza Kościuszki, Plac Kościuszki, Sosnowiec; Spacer historyczny po Sosnowcu z I Like Zagłębie,
20200921-Sosnowiec Będzińska Stacja Roweru Miejskiego Żyleta - Budynek Uniwersystetu Śląskiego.jpg
Autor: Krzysztof Popławski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ulica Będzińska w sosnowieckiej dzielnicy Pogoń; Stacja wypożyczalni roweru miejskiego; Budynek Uniwesystetu Śląskiego po prawej za stacją; Po lewej budynek przychodni Safmed a dalej na horyzoncie zarys budynku Energetycznego Centrum Kultury
Rowerzysta na rowerze miejskim.jpg
Autor: Krzysztof Popławski, Licencja: CC BY 3.0
Rowerzysta na rowerze miejskim na moście rowerowym na Środuli w Sosnowcu
Sosnowiec Stawiki416.jpg
Autor: Krzysztof Popławski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wakeboarding na stawie Stawiki w Sosnowcu
US wiinom.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC BY-SA 2.5
Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii 03.svg
Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii
Zaglebiowska Masa Krytyczna Sosnowiec.jpg
Autor: Stimoroll, Licencja: CC BY-SA 4.0
Centrum miasta Sosnowca; 5000 uczestników Zagłębiowskiej Masy Krytycznej tuż przed startem w Sosnowcu na ulicy 3 Maja; Plac przed dworcem kolejowym Sosnowiec Główny; Na pierwszym planie po lewej Sezam; Po prawej na dalszym planie zabudowania przy Placu Stulecia.
Sosnowiec Hulajnogi Elektryczne.jpg
Autor: Krzysztof Popławski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Sosnowiec Electric scooters
Twist 2012N-10 Sosnowiec 3 Maja.jpg
Autor: elot360 (Eryk Duński), Licencja: CC BY-SA 4.0
Tramwaj Pesa Twist 2012N-10, number boczny 871, jako linia 15 oczekuję możliwości podstawienia się pod przystanek Sosnowiec Dworzec PKP, będący w ciągu ulicy 3 Maja
Piramida wieku Sosnowiec.png
Autor: Polskawliczbach, Licencja: CC BY-SA 2.5 pl
Piramida wieku mieszkańców Sosnowca, 2014
Kościół p.w. św. Joachima, Sosnowiec.jpg
Autor: Mkos, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Kościół p.w. św. Joachima, Sosnowiec - A-18/60 z 23.02.1960 i A/166/06 z 11.01.2006
POL Sosnowiec flag.svg
Autor:
  • real name: Artur Jan Fijałkowski
  • pl.wiki: WarX
  • commons: WarX
  • mail: [1]
  • jabber: WarX@jabber.org
, Licencja: CC BY-SA 2.5
Flaga miasta Sosnowiec w Polsce.
Pałac Schoena Muzeum w Sosnowcu Środuli.jpg
Autor: Krzysztof Popławski, Licencja: CC BY 3.0
Sosnowiec, Środula, neobarokowy pałac główny (ojca) w Zespole Pałacowo-Parkowym Schöna, 1894-97/XX, widok od strony północno-zachodniej
Bikeway, Bicycle path - sign C13 marked beginning of bikeway, Poland, Sosnowiec.jpg
Autor: Krzysztof Popławski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Bicycle path with sign C13 marked beginning of bikeway in Poland; Bikeway through historical Sielecki Park in Sosnowiec, Poland;
Pond Stawiki, pier and beach, Sosnowiec.jpg
Autor: Krzysztof Popławski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Staw Stawiki, pomost i plaża, Sosnowiec
Szlak rowerowy żółty.svg
Żółty szlak rowerowy
Cerkiew prawosławna par. p.w. Wiary, Nadziei i Miłośc w Sosnowcu.jpg
Autor: Mkos, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Cerkiew prawosławna par. p.w. Wiary, Nadziei i Miłośc w Sosnowcu
Sosnowiec-Zagórze-Osiedle przy Ul.11 Listopada..2.JPG
Autor: Aragorn25x, Licencja: CC BY-SA 3.0
Sosnowiec-Zagórze-Osiedle przy Ul.11 Listopada.
Sosnowiec Modrzejowska.jpg
Autor: Krzysztof Popławski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ul. Modrzejowska in Sosnowiec; Hotel Sosnowiec in the foreground
Zagłębiowska Mediatka ul. Kośćielna Sosnowiec.jpg
Autor: Krzysztof Popławski, Licencja: CC BY-SA 4.0
building of the city library in Sosnowiec at ul. Kościelna; Zagłębie Mediateka;
Sosnowiec, Osiedle Środula widziane z Parku Środula, jesień 2021 -03.jpg
Autor: Krzysztof Popławski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Sosnowiec, the Środula estate seen from the Środula Park,
Sosnowiec. Fragment dworca kolejowego.jpg
Autor: Andrzej Hajdas, Licencja: CC BY-SA 3.0
Sosnowiec. Fragment dworca kolejowego Sosnowiec Główny
Sosnowiec collage N.png
Autor: Stimoroll, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kolaż (kolejno od góry od lewej): Sosnowiec Główny, Kino Helios, Cerkiew, Zamek Sielecki, Pałac Oskara Schona, Muzeum Geologii, Pomnik Jana Kiepury i Plac Stulecia
Park Sielecki, Sosnowiec, 3 Maja street.jpg
Autor: Krzysztof Popławski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Widok ulicy 3 Maja z pasem autobusowym, ścieżką rowerową i nową częścią Parku Sieleckiego
Budynek Urzędu Miasta Sosnowca.jpg
Autor: Krzysztof Popławski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Budynek Urzędu Miasta w Sosnowcu; Aleja Zwycięstwa; Iluminacje z okazji 29 finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy
Ośrodek narciarski, Górka Środulska, Sosnowiec, Zima.jpg
Autor: Krzysztof Popławski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Górka Środulska ski resort in the Środula city park in Sosnowiec, winter, January 2021
ZagłębieDąbrowskie1843.jpg
The area of the industrial connurbation of Zagłębie Dąbrowskie, before it was known as such in a year 1843 on a russian military map;
Tor rolkowy park sielecki Sosnowiec.jpg
Autor: Krzysztof Popławski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Tor rolkowy w nowej części Parku Sieleckiego w Sosnowcu
Sosnowiec Ostra Górka ul. Biała1030.jpg
Autor: Krzysztof Popławski, Licencja: CC BY-SA 4.0
ul. 1-go Maja w Sosnowcu, po prawej Nowy Pałac Schoena
Zamek Sielecki w Sosnowcu.jpg
Autor: Mkos, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Sosnowiec, ul. Zamkowa 2. Zamek Sielecki, XVII, XIX.
Centrum Kongresowe Sosnowiec.jpg
Autor: Premia, Licencja: CC BY-SA 3.0
Centrum Kongresowe Świadków Jehowy Sosnowiec (Hala główna), Zgromadzenie specjalne „Pozostały czas jest skrócony”
Pałac Oskara Schön'a, Sosnowiec 02.jpg
Autor: Krzysztof Popławski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pałąc Oskara Schön'a w Sosnowcu nazywany Nowym Pałacem Schön'a