| Spółgłoska nosowa tylnojęzykowo-miękkopodniebienna |
|
| Numer IPA | 119 |
|---|
| ŋ |
| Jednostka znakowa | ŋ |
| Unikod | U+014b |
| UTF-8 (hex) | c5 8b |
| Inne systemy |
| X-SAMPA | N |
|---|
| Kirshenbaum | N |
|---|
| IPA Braille↗ | ⠫ |
|---|
| Przykład |
| informacje • pomoc |
| Obraz znaku |
|---|
 |
|
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. |
Spółgłoska nosowa tylnojęzykowo-miękkopodniebienna – rodzaj dźwięku spółgłoskowego występujący w językach naturalnych. W międzynarodowej transkrypcji fonetycznej IPA oznaczanej symbolem: [ŋ].
Artykulacja
Opis
W czasie artykulacji podstawowego wariantu [ŋ]:
- modulowany jest prąd powietrza wydychanego z płuc, czyli jest to spółgłoska płucna agresywna
- Mimo iż dochodzi do zablokowania przepływu powietrza przez tor ustny jamę ustną, podniebienie miękkie jest opuszczone i powietrze uchodzi przez nos – jest to spółgłoska nosowa
- prąd powietrza w jamie ustnej przepływa ponad całym językiem lub przynajmniej powietrze uchodzi wzdłuż środkowej linii języka – jest to spółgłoska środkowa
- tylna część języka dotyka podniebienia miękkiego – jest to spółgłoska miękkopodniebienna
- wiązadła głosowe periodycznie drgają, spółgłoska ta jest dźwięczna
Warianty
Opisanej powyżej artykulacji może towarzyszyć dodatkowo:
- wzniesienie środkowej części grzbietu języka w stronę podniebienia twardego, mówimy wtedy o spółgłosce zmiękczonej (spalatalizowanej): [ŋʲ]
- przewężenie w gardle, mówimy o spółgłosce faryngalizowanej: [ŋˤ]
- zaokrąglenie warg, mówimy wtedy o labializowanej spółgłosce [ŋʷ]
Wymowa
Przykłady
W pozycji nagłosowej spółgłoska ta pojawia się rzadko, ze względu na trudność w utrzymaniu dźwięczności w niewielkiej przestrzeni między głośnią a miejscem jej artykulacji. Głoska ta jest za to częsta w pozycji wygłosowej i przed inną spółgłoską welarną.
| Spółgłoski |
|---|
| | | Z koartykulacją |
|---|
| nosowe | | nm | wargowo-przedniojęzykowa | | ŋm | wargowo-miękkopodniebienna | | zwarte | | tp | wargowo-przedniojęzykowa
(bezdźwięczna) | | db | wargowo-przedniojęzykowa
(dźwięczna) | | kp | wargowo-miękkopodniebienna
(bezdźwięczna) | | gb | wargowo-miękkopodniebienna
(dźwięczna) | | qʡ | języczkowo-nagłośniowa |
| | szczelinowe | | ɧ | zadziąsłowo-miękkopodniebienna
(bezdźwięczna) | | półotwarte | | ʍ | wargowo-miękkopodniebienna
(bezdźwięczna) | | w | wargowo-miękkopodniebienna
(dźwięczna) | | ɫ | boczna dziąsłowa welaryzowana | | ɥ̊ | wargowo-podniebienna (bezdźwięczna) | | ɥ | wargowo-podniebienna (dźwięczna) |
|
|
| |
|
