Spółgłoska nosowa z retrofleksją |
|
Numer IPA | 117 |
---|
ɳ |
Jednostka znakowa | ɳ |
Unikod | U+0273 |
UTF-8 (hex) | c9 b3 |
Inne systemy |
X-SAMPA | n` |
---|
Kirshenbaum | n. |
---|
IPA Braille↗ | ⠲⠝ |
---|
Przykład |
informacje • pomoc |
Obraz znaku |
---|
|
|
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. |
Spółgłoska nosowa z retrofleksją – rodzaj dźwięku spółgłoskowego występujący w językach naturalnych. W międzynarodowej transkrypcji fonetycznej IPA oznaczanej symbolem: [ɳ].
Artykulacja
Opis
W czasie artykulacji podstawowego wariantu [ɳ]:
- modulowany jest prąd powietrza wydychanego z płuc, czyli jest to spółgłoska płucna egresywna
- Mimo iż dochodzi do zablokowania przepływu powietrza przez tor ustny jamę ustną, podniebienie miękkie jest opuszczone i powietrze uchodzi przez nos – jest to spółgłoska nosowa
- prąd powietrza w jamie ustnej przepływa ponad całym językiem lub przynajmniej powietrze uchodzi wzdłuż środkowej linii języka – jest to spółgłoska środkowa
- czubek języka dotyka podniebienia twardego – jest to spółgłoska z retrofleksją
- wiązadła głosowe periodycznie drgają, spółgłoska ta jest dźwięczna
Warianty
Można wyróżnić zasadniczo dwa typy retrofleksji:
- artykulację apikalno-postalweolarną – koniuszek języka zostaje uniesiony ku górze i zbliża się (ew. styka) z obszarem tuż za dziąsłami,
- artykulację subapikalno-prepalatalną – przód języka wygina się ku górze i do tyłu, tak że spodnia część języka zbliża się (ew. styka) z początkowym odcinkiem podniebienia twardego.
Przykłady
Terminologia
Spółgłoska z retrofleksją to inaczej szczytowa lub cerebralna.
Spółgłoski |
---|
| | Z koartykulacją |
---|
nosowe | nm | wargowo-przedniojęzykowa | ŋm | wargowo-miękkopodniebienna | zwarte | tp | wargowo-przedniojęzykowa (bezdźwięczna) | db | wargowo-przedniojęzykowa (dźwięczna) | kp | wargowo-miękkopodniebienna (bezdźwięczna) | gb | wargowo-miękkopodniebienna (dźwięczna) | qʡ | języczkowo-nagłośniowa |
| szczelinowe | ɧ | zadziąsłowo-miękkopodniebienna (bezdźwięczna) | półotwarte | ʍ | wargowo-miękkopodniebienna (bezdźwięczna) | w | wargowo-miękkopodniebienna (dźwięczna) | ɫ | boczna dziąsłowa welaryzowana | ɥ̊ | wargowo-podniebienna (bezdźwięczna) | ɥ | wargowo-podniebienna (dźwięczna) |
|
|
| |
|