Spółgłoska szczelinowa gardłowa bezdźwięczna

Spółgłoska szczelinowa gardłowa bezdźwięczna
Numer IPA	144
ħ
Jednostka znakowa	ħ
Unikod	U+0127
UTF-8 (hex)	c4 a7
Inne systemy
X-SAMPA	X\
Kirshenbaum	H
IPA Braille↗	⠖⠓
Przykład
informacje • pomoc
Obraz znaku
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Spółgłoska szczelinowa gardłowa bezdźwięczna – rodzaj dźwięku spółgłoskowego występujący w językach naturalnych. W międzynarodowej transkrypcji fonetycznej IPA oznaczana jest symbolem: [ħ]

Artykulacja

W czasie artykulacji podstawowego wariantu [ħ]:

• modulowany jest prąd powietrza wydychanego z płuc, czyli jest to spółgłoska płucna egresywna
• tylna część podniebienia miękkiego zamyka dostęp do jamy nosowej, powietrze uchodzi przez jamę ustną (spółgłoska ustna)
• prąd powietrza w jamie ustnej przepływa ponad całym językiem lub przynajmniej uchodzi wzdłuż środkowej linii języka (spółgłoska środkowa)
• jest to spółgłoska gardłowa – następuje skurcz mięśni zwieraczy gardła. Gardło staje się na tyle wąskie, że masy powietrza wydychanego z płuc, przechodząc przez nie tworzą charakterystyczny dla spółgłoski szczelinowej szum.
• wiązadła głosowe nie drgają, spółgłoska ta jest bezdźwięczna

Artykulacji tej głoski można nauczyć się przesuwając nasadę języka do tyłu aż do momentu, gdy poczujemy napięcie mięśni, i – nie rozluźniając ich – starając się wypowiedzieć [h]

Przykłady

Występuje w:

• języku arabskim: أحد [ʔɑ'ħɑd] „jedyny”
• języku czeczeńskim: ẋoza ['ħo:za] „wróbel”
• języku kabylskim: aḥeffaf [aħəffaf] „fryzjer”
• języku ukraińskim: нігті [ˈnʲiħtʲi] „paznokcie"