Spółgłoska szczelinowa krtaniowa dźwięczna

Spółgłoska szczelinowa krtaniowa dźwięczna
Numer IPA	147
ɦ
Jednostka znakowa	ɦ
Unikod	U+0266
UTF-8 (hex)	c9 a6
Inne systemy
X-SAMPA	h\
Kirshenbaum	h<?>
IPA Braille↗	⠦⠓
Przykład
informacje • pomoc
Obraz znaku
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Spółgłoska szczelinowa krtaniowa dźwięczna – rodzaj dźwięku spółgłoskowego występujący w językach naturalnych. W międzynarodowej transkrypcji fonetycznej IPA oznaczana jest symbolem: [ɦ]. W niektórych językach słowiańskich zastępuje ona spółgłoskę [ɡ]. Również niektórzy użytkownicy języka polskiego, zwłaszcza z pogranicza białoruskiego, ukraińskiego i czeskiego, wymawiają nadal <h> jako /ɦ/, w przeciwieństwie do <ch> wymawianego /x/.

Artykulacja

W czasie artykulacji podstawowego wariantu [ɦ]:

• modulowany jest prąd powietrza wydychanego z płuc, czyli jest to spółgłoska płucna egresywna
• tylna część podniebienia miękkiego zamyka dostęp do jamy nosowej, powietrze uchodzi przez jamę ustną (spółgłoska ustna)
• prąd powietrza w jamie ustnej przepływa ponad całym językiem lub przynajmniej uchodzi wzdłuż środkowej linii języka (spółgłoska środkowa)
• jest to spółgłoska krtaniowa – masy powietrza wydychanego z płuc przechodzą między więzadłami głosowymi, ale właściwie nie jest to spółgłoska szczelinowa.
• spółgłoska ta jest dysząco dźwięczna – w tym miejscu artykulacji dźwięczność sensu stricto jest niemożliwa.

Przykłady

• w języku białoruskim: гара [ɦaˈra] „góra”
• w języku czeskim: hora [ˈɦɔra] „góra”
• w języku fińskim: raha ['rɑɦɑ] „pieniądze”
• w języku ukraińskim: багато [bä'ɦätɔ] „wiele”
• w języku zulu: ihhashi [iːˈɦaːʃi] „koń”

Przypisy