Spółgłoska zwarta dziąsłowa dźwięczna

Spółgłoska zwarta dziąsłowa dźwięczna
Numer IPA104
d
Jednostka znakowad
UnikodU+0064
UTF-8 (hex)64
Inne systemy
X-SAMPAd
Kirshenbaumd
IPA Braille
Przykład
informacjepomoc
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Spółgłoska zwarta dziąsłowa dźwięczna – rodzaj dźwięku spółgłoskowego występujący w językach naturalnych, oznaczany w międzynarodowej transkrypcji fonetycznej IPA symbolem [d].

Artykulacja

Opis

W czasie artykulacji tej spółgłoski:

  • modulowany jest strumień powietrza wydychany z płuc, czyli jest to spółgłoska płucna egresywna
  • tylna część podniebienia miękkiego zamyka dostęp do jamy nosowej, jest to spółgłoska ustna
  • prąd powietrza w jamie ustnej uchodzi wzdłuż środkowej linii języka – spółgłoska środkowa
  • język dotyka dziąseł – jest to spółgłoska dziąsłowa. W zależności od tego czy kontaktu dokonuje spodnia powierzchnia czy czubek języka, mówimy o spółgłosce apikalnej [] lub laminalnej [].
  • Dochodzi do całkowitego zablokowania przepływu powietrza przez jamę ustną i nosową, a następnie do przerwania utworzonej blokady i wybuchu (plozji) – jest to spółgłoska zwarta.
  • wiązadła głosowe periodycznie drgają, spółgłoska ta jest dźwięczna

Warianty

Opisanej powyżej artykulacji może towarzyszyć dodatkowo:

  • wzniesienie środkowej części grzbietu języka w stronę podniebienia twardego, mówimy wtedy o spółgłosce zmiękczonej (spalatalizowanej): [dʲ]
  • wzniesienie tylnej części grzbietu języka w kierunku podniebienia tylnego, mówimy o spółgłosce welaryzowanej: [dˠ]
  • przewężenie w gardle, mówimy o spółgłosce faryngalizowanej spółgłosce: [dˤ]
  • zaokrąglenie warg, mówimy wtedy o labializowanej spółgłosce [dʷ]

Spółgłoska może być wymówiona:

  • z rozwarciem bez plozji, mówimy wtedy o spółgłosce bez plozji: [].
  • tylko częściowo dźwięcznie, mówimy wtedy o spółgłosce ubezdźwięcznionej: []
  • dysząco dźwięcznie (ang. breathy voice), mówimy wtedy o spółgłosce przydechowej (dźwięcznej): [], [dʱ]

Przykłady

Media użyte na tej stronie

Letter d.svg
a lowercase, sans-serif letter 'd'