Spójnia Stargard

PGE Spójnia Stargard

Zawodnicy, trenerzy byli działacze Spójni Stargard
Maskotka	Gryfek „Baskecik”[1]
Barwy	biało-bordowe
Data założenia	Wrzesień 1949[2]
Debiut w najwyższej lidze	1994
Liga	B, A, okręg. (1953-68), III, II, I liga (1968-79;1980-94;2004-2018) PLK (1994-2004;2018-)
Liczba zawodników	13 seniorów
Państwo	Polska
Siedziba	ul. Pierwszej Brygady 1
Adres	73-110 Stargard
Hala sportowa	OSiR
Właściciel	Spójnia Stargard SSA[a]
Prezes	Paweł Ksiądz[b]
Menedżer generalny	Krzysztof Koziorowicz (dyrektor)
Trener	Sebastian Machowski
Stroje domowe Stroje wyjazdowe
Strona internetowa

Spójnia Stargard (ze względów sponsorskich występująca pod nazwą PGE Spójnia Stargard) – polski klub koszykarski grający w Polskiej Lidze Koszykówki (polska ekstraklasa) z siedzibą w Stargardzie. Powstał w 1949 jako zrzeszenie sportowe „Spójnia”^[c] z sekcjami wielosekcyjnymi: boks, piłka nożna, żeglarstwo, kolarstwo, pływanie, od 1953 jako Terenowe Koło Sportowe ZS „Spójnia” z sekcją koszykówka mężczyzn, w 1954 ZS „Sparta”, od 1956 KS „Spójnia”, w 1961 z dwóch klubów powstał SKS „Spójnia” z sekcjami koszykówka mężczyzn i kobiet (rozwiązana w 1969) oraz żeglarską i tenisa ziemnego, w latach 60/90. brydż sportowy, szachy, tenis ziemny, piłka ręczna, karate, aikido (obecnie nie funkcjonujące przy klubie), od 2004 stowarzyszenie KS Spójnia Stargard z koszykówką w I lidze, od 2015 z sekcją kobiecej siatkówki w III lidze, od 2016 w II lidze w piłce siatkowej kobiet, 17 maja 2018 klub po 14 latach przerwy awansował do Polskiej Ligi Koszykówki. Od 2 lipca 2018 klub posiada osobowość prawną spółki akcyjnej Spójnia Stargard – Sportowa Spółka Akcyjna. Po powstaniu spółki w stowarzyszeniu KS Spójnia Stargard pozostała sekcja siatkarska, rozwiązana w 2020. Od 12 czerwca 2019 ze względów sponsorskich klub występuje pod nazwą PGE Spójnia Stargard.

Historia

Geneza

We wrześniu 1949 rozpoczęło działalność Zrzeszenie Sportowe „Spójnia” w wyniku likwidacji koła sportowego ZS „Związkowiec”^[6][d]. ZS „Spójnia” składało się z następujących kół sportowych (sekcji): boks, piłka nożna, żeglarska, kolarska, pływacka^[2][8][5][9]. Pierwszym prezesem ZS „Spójnia” został Józef Tropaczyński, którym był do 1953^[10][11]. ZS „Spójnia” prowadziło działalność we wpółpracy przy danym zakładzie patronackim^[e]. ZS „Spójnia” przejęło basen pływacki w 1949 i od 1950 klub prowadził sekcję pływacką, stworzył powszechne warunki do uprawiania tego sportu^[2][13]. W 1951 Powiatowy Komitet Kultury Fizycznej wraz z klubem Spójnia zorganizował pierwsze mistrzostwa szkół^[f]. W 1952 odbyły się mecze w Szczecinie w ramach Pucharu Polski. Do tych rozgrywek zakwalifikował się zespół SKS Stargard Szczeciński przy Państwowym Liceum Pedagogicznym^[15].

Powstanie sekcji, wydarzenia 1953–1993

Spójnia Stargard w II lidze

1 sierpnia 1953 połączono wszystkie koła sportowe, działające od 1949 przy zakładach pracy^[g], w jedno Terenowe Koło Sportowe ZS „Spójnia”. Powstała sekcja koszykówki mężczyzn. Prezesem klubu został Konrad Karaszewski^[h]. W 1954 z połączenia ZS „Spójnia” z drugim stargardzkim ZS „Ogniwo”^[i], powstało ZS „Sparta”^{[18][6][19][20]}. W 1956 polski sport przeszedł kolejną reorganizację. Działające zrzeszenia sportowe zastąpiły federacje sportowe działające przy CRZZ^[21]. W wyniku tych przeobrażeń powstał KKS „Błękitni”, który nie przejął sekcji koszykówki^[22][23]. Został reaktywowany klub sportowy „Spójnia” z wiodącą sekcją koszykówka^[6]. W 1961 Klub Żeglarski „Miedwie” połączył się ze „Spartą”, klubem sportowym „Spójnia” tworząc nowy klub SKS „Spójnia”^[24]. W 1966 trenerem A klasowego zespołu seniorów został Ryszard Janik. Klub w kolejnych latach awansował do III ligi, a następnie do II ligi^[j][6]. W 1991 Spójnia w sezonie 1990/1991 w rozgrywkach o mistrzostwo II ligi grupy B zajęła 3 miejsce^[26].

Awans do ekstraklasy, PGE Spójnia Stargard SSA, wydarzenia 1994–2019

Spójnia wicemistrzem Polski^[k]

W 1994 Spójnia w rundzie zasadniczej sezonu 1993/94 rozgrywkach II ligi zajęła pierwsze miejsce i awansowała do I ligi. W sezonie 1996/1997 klub zdobył pierwszy tytuł w historii klubu – wicemistrzostwo Polski^[28][29]. W 2004 nastąpił spadek do I ligi, w 2007 do II ligi^[30]. W 2009 nastąpił awans do I ligi. W 2010 drużynę poprowadził Tadeusz Aleksandrowicz. W 2016 nowym szkoleniowcem Spójni Stargard został Krzysztof Koziorowicz. Klub zajął III miejsce w I lidze^[31][31]. W maju 2018 Spójnia Stargard po 14 latach awansowała do ekstraklasy^[32]. W lipcu 2018 na potrzeby ekstraklasy powstała Spójnia Stargard Sportowa Spółka Akcyjna i zafunkcjonowała w nowej strukturze^[33]. 23 stycznia 2019 trenerem został Kamil Piechucki^[34]. 28 kwietnia 2019 zakończył się sezon 2018/2019. Klub zajął 13 miejsce w PLK^[35]. 12 czerwca 2019 Spójnia Stargard SSA podpisała umowę/kontrakt sponsoringowy z Polską Grupą Energetyczną, tym samym klub będzie nosił nazwę PGE Spójnia Stargard^[36][37]. W dniach od 13 do 15 września 2019 odbywały się obchody 70-lecia powstania Spójni Stargard^[38]. 28 września 2019 stargardzki koszykarski zespół rozpoczął inaugurację sezonu 2019/2020 w Energa Basket Lidze^[39][40].

Wydarzenia 2020–2022

18 marca 2020 władze PLK zdecydowały (ze względu na epidemię koronawirusa) o zakończeniu sezonu 2019/2020. Stargardzki zespół zajął 9 miejsce^[41]. 27 sierpnia 2020 nastąpiła inauguracja rozgrywek ligowych w PLK sezonu 2020/2021. 27 października 2020 obowiązki pierwszego trenera przejął Maciej Raczyński, dotychczasowy asystent Jacka Winnickiego, który ponownie był trenerem Spójni od 13 listopada 2019^[42][43]. Z dniem 10 stycznia 2021 trenerem został Marek Łukomski^[44].

PGE Spójnia Stargard

Spójnia Stargard (30.09.2022)^[l]

PGE Spójnia Stargard (23.08.2022)

PGE Spójnia Stargard (08.2022)

PGE Spójnia Stargard (08.2022)

PGE Spójnia – Anwil (03.2021)

70-lecie Spójni Stargard (09.2019)

Briefing prasowy (21.06.2019)

Spójnia Stargard 2019

Spotkanie działaczy i polityków po briefingu prasowym

Koordynator Krzysztof Koziorowicz

Manager Piotr Biernikowicz

Trenerzy: J. Winnicki, M. Raczyński

Katarzyna Piątek

14 lutego 2021 stargardzki zespół zagrał w finale turnieju o Puchar Polski w koszykówce przegrywając z mistrzem kraju Eneą Zastalem BC Zielona Góra^[46]. W ekstraklasie po rundzie zasadniczej zespół zajął 8 miejsce, w ćwierćfinale play off przegrał z Eneą Zastalem BC Zielona Góra^[47][48]. 1 września 2021 r. nastąpiła inauguracja rozgrywek ligowych w PLK sezonu 2021/2022^[49]. 9 lutego 2022 Marek Łukomski został zwolniony, obowiązki pierwszego trenera przejął Maciej Raczyński^[50][51]. Drużyna w sezonie 2021/2022 zajęła 11 miejsce^[47]. Z dniem 2 czerwca 2022 stanowisko trenera objął Sebastian Machowski^[52]. 23 sierpnia 2022 stargardzki zespół w hali Ośrodka Sportu i Rekreacji w Stargardzie odbył trening otwarty, na którym stawiło się kilkuset kibiców stargardzkiego klubu. PGE Spójnia zainaugurowała sezon 2022/2023 spotkaniem 24 września 2022 ze Śląskiem Wrocław^[45].

30 września 2022 gośćmi honorowymi podczas meczu PGE Spójni Stargard z Eneą Abramczyk Astorią Bydgoszcz byli koszykarze, trenerzy i byli działacze Spójni Stargard^[53].

Kadra sezon 2022/2023

Stargardzki klub kibica

PGE Spójnia Stargard (11.09.2022)

PGE Spójnia Stargard (30.09.2022)

Sektorówka Pierwszej Brygady

PGE Spójnia II Stargard^[54].

Zespół PGE Spójni Stargard w okresie przygotowawczym do sezonu 2022/2023 rozegrał pierwsze przedsezonowe sparingi w sierpniu, następnie we wrześniu 2022. Jako pierwsze sparingi drużyna stargardzka rozegrała mecze na wyjeździe z zespołami easyCredit Basketball Bundesligi, przegrywając z Basketball Löwen Braunschweig 81:102, drugi sparing wygrali z BG Göttingen 86:85^[55].

2 września 2022, w pierwszym meczu XX Memoriału im. Wojtka Michniewicza zespół zmierzył się z Anwilem Włocławek, doznając porażki 82:85, 3 września 2022 w Toruniu Spójnia przegrała z Treflem Sopot 86:98^[56][57]. Od 5 września drużyna przebywała w Vizura Sports Center w Belgradzie, gdzie rozegrała dwa sparingi.

6 września zmierzyła się z serbskim Spartakiem Subotica (porażka 70:83), 7 września natomiast przegrała 72:82 z mistrzem Rumunii, BT Cluj-Napoca^[58]. 16 września 2022 stargardzki klub w Stargardzie przegrał z Seawolves Rostock Seawolves 77:85. W rewanżu Rostocku 18 września 2022 klub ze Stargardu przegrał z beniaminkiem niemieckiej bundesligi 86:105. Sparingowy bilans stargardzkiego zespołu, to jedno zwycięstwo i siedem porażek^[59][60].

Zespół po dziewiątej rundzie w rozgrywkach ekstraklasy sezonu 2022/2023 na dzień 26 listopada 2022 zanotował pięć zwycięstw i cztery porażki^[61].

Skład drużyny na dzień 26 listopada 2022^[62].

PGE Spójnia Stargard

Nr	Poz.	Nar.	Nazwisko i imię	Data urodzenia	Wzrost	Masa ciała
24	3.0 !SF		Mathews, Jordan	1994-06-22	193 cm	93 kg
14	5.0 !C		Clarke, Brody	1996-06-04	203 cm	108 kg
27	1.0 !PG		Fortson, Courtney	1988-05-23	178 cm	85 kg
40	5.0 !C		Benson, Barret	1997-12-25	208 cm	107 kg
11	3.0 !SF		Kikowski, Paweł	1986-04-27	193 cm	92 kg
4	1.0 !PG		Śnieg, Tomasz	1989-03-06	190 cm	80 kg
33	2.5 !G/F		Gruszecki, Karol	1989-04-11	193 cm	92 kg
7	4.5 !C/F		Sulima, Krzysztof	1990-05-01	202 cm	108 kg
25	4.0 !PF		Grudziński, Dominik	1998-02-04	204 cm	95 kg
30	1.0 !PG		Brenk, Adam	1995-05-08	193 cm	91 kg
5	3.0 !SF		Chodźko, Grzegorz	2002-11-27	194 cm	83 kg
13	4.0 !PF		Korolczuk, Oliwer	2002-03-11	190 cm	93 kg
2	1.0 !PG		Wojdak, Jakub	2007-03-23	185 cm	87 kg

Trener: Sebastian Machowski (ur. 1972)
Asystenci: Maciej Raczyński, Konrad Koziorowicz, Marcin Moroz; Masażysta: Maciej Dubij, Cezary Woźny Kierownik: Ireneusz Purwiniecki

1. W trakcie sezonu przyszli:

• 26 października 2022 Courtney Fortson^[63]
• 24 listopada 2022 Barret Benson^[64].

2. W trakcie sezonu odeszli:

• 22 listopada 2022 Shawn Jones^[m].
• 12 grudnia 2022 Isiah Brown^[66].

Prezesi, działacze, trenerzy, zawodnicy

Prezesi

W historii stargardzkiego klubu prezesami byli^[10][67][68]:

Krzysztof Orzechowski

Wojciech Bartczak

Marek Kisio

Beata Radziszewska

Tadeusz Gutowski

Paweł Ksiądz

Aktualnie prezesem PGE Spójni Stargard jest Paweł Ksiądz^[69].

19 lipca 2022 w Spójni Stargard SSA odbyło się walne zgromadzenie akcjonariuszy. Wybrane zostały władze sportowej spółki na kolejną kadencję. Prezesem Spójni Stargard Sportowej Spółki Akcyjnej pozostał Paweł Ksiądz, którego pierwsza kadencja się zakończyła, będzie na tym stanowisku drugą, trzyletnią kadencję. Dyrektorem jest Krzysztof Koziorowicz.

Działacze

Prezes Paweł Ksiądz

Tadeusz Gutowski

Tadeusz Sikora

Kierownik biura Krzysztof Wiśniewski

Były prezes Krzysztof Orzechowski

Działacz Ryszard Pasikowski (2018)

Działacz Zbigniew Hering dyrektor ZSB (ZSB-T)

Kazimierz Nowicki, Stanisław Kopeć

W nowej kadencji nie będzie wiceprezesa. Tadeusz Gutowski, dotychczasowy wiceprezes, wszedł do rady nadzorczej Spójni Stargard SSA. Jednocześnie jest prezesem Klubu Sportowego Spójnia Stargard, w którym nie ma koszykówki, a jest siatkówka. Zmieniła się struktura organizacyjna i zarząd Spójni Stargard SSA będzie jednoosobowy^[69].

Działacze

Działacze związani ze Spójnią z lat 1949–2020, to między innymi^{[70][67][71][72][73]}:

Trenerzy

Trenerami zespołu koszykarskiego byli^{[70][67][71][72][73][74]}:

Trenerzy

Sebastian Machowski

Maciej Raczyński

Ryszard Janik

Tadeusz Aleksandrowicz

Grzegorz Chodkiewicz

Krzysztof Koziorowicz

Ryszard Szczechowiak

Wiktor Grudziński (P)

Kamil Piechucki

Jacek Winnicki

Zawodnicy

Wychowankowie klubu

Na przestrzeni 70 lat klub koszykarski Spójnia miał wielu stargardzkich wychowanków. Byli to między innymi zawodnicy^{[75][31][76][77][78]}:

Zawodnicy z polskich klubów

Klub koszykarski Spójnia w swojej historii pozyskiwał zawodników z innych polskich klubów. Byli to między innymi zawodnicy^[67][76][78]:

Marcin Dymała

Dawid Bręk

Marcel Wilczek

Piotr Pamuła

Kacper Młynarski

Mateusz Kostrzewski

(c) Andrzej Romański / pzkosz.pl, CC BY-SA 3.0

Tomasz Śnieg

Adam Brenk

Zawodnicy z zagranicy

W Spójni występowali również zawodnicy z zagranicy. Byli to między innymi^[67][76][78]:

Keith Williams (L)

Rashid Atkins

Walter Jeklin

J. McNaull

Anthony Hickey

R. Camphor

Demond Carter

Norbertas Giga

P. Olisemeka

Nick Madray

Jimmie Taylor

Jokūbas Gintvainis

Adris De León

R. Cowels

Harry Froling

Nick Faust

Admon Gilder

Nazwa klubu, przekształcenia, zestawienia, historyczne składy, sukcesy

Nazwa klubu

• ZS (Zrzeszenie Sportowe) Spójnia^[q]
  • koła sportowe (sekcje sportowe) przy danym zakładzie pracy (PZGS, PSS, Wielki Młyn, Zakład Doskonalenia Rzemiosła, Zakłady Gastronomiczne) z nazwą koło sportowe ZS „Spójnia”^[r]
• Terenowe Koło Sportowe ZS „Spójnia”^[s]

Medal 60-lecia

Siedziba Spójni Stargard SSA

Budynek byłej siedziby Spójni. Drugie lokum Spójni, Dworcowa 12

Miejsce byłej siedziby Spójni przy Czarnieckiego 4

Odznaka Spójni z lat 70.

Urząd Miasta Stargard. Pierwsze lokum klubu

• ZS Sparta Stargard (1954-1956)
• KS Spójnia Stargard (1956-1961)
• SKS (Stargardzki Klub Sportowy) Spójnia Stargard (1961-1991?)
• LKS (Ludowy Klub Sportowy) Spójnia Stargard (1991?-1993)
• LKS Spójnia – Sterna Stargard Szczeciński (1993-1994)
• LKS Komfort Stargard Szczeciński (1994-1995)
• Komfort Forbo Stargard Szczeciński (1996-1999)
• Komfort Kronoplus Stargard Szczeciński (1999-01.07.2000)
• LKS Spójnia Stargard Szczeciński (od 02.07.2000-2004)
• Stowarzyszenie KS Spójnia Stargard (2004-obecnie)
• Spójnia Stargard-Sportowa Spółka Akcyjna (2018-11.06.2019)
• PGE Spójnia Stargard (12.06.2019-obecnie)

Przekształcenia

1. ZS „Spójnia” Stargard (1949-1954) → ZS „Sparta” (1954-1956)
2. ZS „Sparta” (1954-1956) → KS „Spójnia” (1956-1961)
3. Klub Żeglarski „Miedwie” ‹ › „Sparta” Stargard (1961) ‹ › KS „Spójnia” → SKS „Spójnia” (1961-1991)
4. SKS „Spójnia” (1961-1991) → LKS „Spójnia” (1991-1993) → LKS „Spójnia-Sterna” (1993-1994) → LKS „Komfort” (1995-1996) → LKS „Komfort-Forbo” (1996-1999) → LKS „Komfort-Kronoplus” (1999-2000) → LKS „Spójnia” (2000-2004)
5. Stowarzyszenie KS „Spójnia” → pozostała w stowarzyszeniu sekcja siatkówki (2004-obecnie)
6. Spójnia Stargard-Sportowa Spółka Akcyjna (2018-2019) ‹ › sekcja koszykówki przeszła do → spółki Spójnia Stargard-SSA, sekcja siatkówki pozostała → w stowarzyszeniu KS „Spójnia”
7. PGE Spójnia Stargard (12.06.2019-obecnie)

Zestawienia (1953-2020), historyczne składy Spójni

W latach od 1953 do 1958 Spójnia Stargard rozgrywała mecze na szczeblu szkolnym, od 1958 do 2020 rozgrywała mecze w B klasie, A klasie, lidze okręgowej, III lidze, II lidze, I lidze i w PLK. Udokumentowany źródłowo okres to 1968-2020, gdyż jest brak w źródłach szczegółowego udokumentowania okresu 1953-1968, co nie pozwala na bardziej dokładniejszy bilans tych lat, dlatego są to bilanse przybliżone co do statystyk stargardzkiego klubu. Składy stargardzkiego zespołu są zbilansowane od 1953^{[79][80][77][81]}.

Sukcesy klubu

Spójnia Stargard w okresie swojego istnienia odniosła wiele sukcesów sportowych do których przyczynili się zawodnicy, sportowcy, trenerzy, działacze, sponsorzy oraz politycy, dziennikarze i kibice. Poniżej zestawienie najbardziej znaczących sukcesów^{[75][76][77][67][82][83][84]}:

• 1959 – awans zespołu seniorów do rozgrywek w A klasie
• 1967 – awans zespołu seniorów do rozgrywek w lidze okręgowej okręgu szczecińskiego
• 1967 – zespół juniorów zdobył wicemistrzostwo okręgu szczecińskiego
• 1968 – awans do III ligi (międzywojewódzka)
• 1974 – awans juniorów do turnieju półfinałowego. Trenerem stargardzkiego zespołu juniorów był Ryszard Janik
• 1980 – awans do II ligi
• 1986 – zespół juniorów Spójni zdobył V miejsce w mistrzostwach Polski
• 1994 – awans do I ligi (ekstraklasa)
• 1997 – wicemistrz Polski w rozgrywkach PLK
• 1997 – awans do II rundy Pucharu Koracia
• 1999 – zespół juniorów Spójni zdobył VII miejsce w mistrzostwach Polski
• 2000 – zespół kadetów został mistrzem Polski
• 2002 – zespół juniorów Spójni zdobył brązowy medal mistrzostw Polski
• 2003 – zespół juniorów starszych zdobył mistrza Polski
• 2006 – zespół juniorów starszych Spójni zdobył VII miejsce w mistrzostwach Polski
• 2009 – awans i powrót do I ligi koszykarzy
• 2010 – drużyna do lat 18 zdobyła wicemistrzostwo Polski
• 2016 – awans do II ligi w piłce siatkowej kobiet
• 2017 – awans do półfinału play off w I lidze koszykarzy, trzecie miejsce i zdobycie brązowego medalu
• 2018 – awans i powrót po 14 latach do ekstraklasy koszykarskiej
• 2021 – zespół zdobył srebrny medal w Pucharze Polski

Pamiątki związane ze Spójnią

Z klubem sportowym Spójnia Stargard było i jest związanych wiele pamiątek, wyróżnień, dyplomów, odznaczeń, medali, między innymi:

Odznaka Spójni

Medal od PZKosz

Medal za II miejsce

Mistrzostwo Polski

Puchar I m. I liga

Medal I m. 2018

Od PZKosz

Statuetka

Inne sekcje w Spójni

Siatkówka kobiet

W Klubie Sportowym Spójnia Stargard oprócz sekcji koszykówki mężczyzn działała w latach 2015–2020 sekcja siatkówki kobiet^[31].

Brydż, tenis ziemny, szachy, piłka ręczna, karate, aikido

W swojej wieloletniej historii w Spójni działały także sekcje:

• brydża sportowego (kierownik Włodzimierz Bielecki)
• lekka atletyka
• strzelectwa
• tenisa ziemnego
• piłki ręcznej (reaktywowanie w 1979)
• karate (kierownik Wacław Daszkiewicz)
• aikido (kierownik Marek Ławrynowicz)

Sekcje zostały powołane w latach 70./80. i 90.

Ciekawostki

W historii klubu sportowego Spójnia Stargard było wiele interesujących wydarzeń, uroczystości, spotkań, sukcesów, porażek, rekordów sportowych, ciekawostek, w tym między innymi^{[76][77][31][82]}:

Zobacz też

• Mecz Gwiazd Polskiej Ligi Koszykówki
• Basket Liga Kobiet
• Polska Liga Koszykówki na Wózkach
• Składy Najlepszych Zawodników I Ligi w Koszykówce Mężczyzn
• Mistrzostwa Polski w piłce siatkowej kobiet
• Puchar Polski w piłce siatkowej kobiet

Linki zewnętrzne

• Profil na basketball.eurobasket.com (ang.)
• Profil na basketball.eurobasket.com (ang.)

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Maksymilian Dunst: 60 lat koszykówki zachodniopomorskiej. Szczecin: Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe Zapol, 2006. ISBN 83-60140-83-9.
• Krzysztof Łaszkiewicz: Polska koszykówka męska 1928-2004. Inowrocław: Zakład Poligraficzno-Wydawniczy „Pozkal”, 2004. ISBN 83-89390-20-5.
• Wojciech Parada: Tytani szos ze Szczecina, Stargardu i Nowogardu. Szczecin: „Kurier-Press” sp.z o.o. pl. Hołdu Pruskiego 8, 2015. ISBN 978-83-86798-28-5.
• Jolanta Aniszewska, Małgorzata Machałek: Stargard w latach 40. i 50. XX w. Problemy Społeczno-Gospodarcze i Polityczne: praca zbiorowa. Stargard: Muzeum w Stargardzie, 2009. ISBN 978-83-61456-00-1.
• Stargardzkie abc, Edward Olszewski, Wydawca: Towarzystwo Przyjaciół Stargardu, Stargard 2004, ISBN 83-916325-0-4
• Zbigniew Szafkowski: Sport w Stargardzie Szczecińskim w latach 1945-1999. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Przegląd Zachodniopomorski, Tom 15 (44) ( 2000), Nr 1, 2000. ISSN 0552-4245.
• BogdanB. Dopierała BogdanB. (red.), Z dziejów ziemi stargardzkiej, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1969 .
• Rozwój koszykówki na terenie miasta Stargardu, Krzysztof Koziorowicz, Stargard Szczeciński 1981
• Kalendarium. Rys historyczny LKS Spójnia Stargard Szczeciński, Ryszard Janik, Stargard Szczeciński 1996
• Spójnia Stargard Szczeciński w latach 1949-2006, Ryszard Janik, Stargard Szczeciński 2006
• Nasz Zespół Szkół 1950-2010, Marcin Przepióra, Stargard Szczeciński 2010, Wydawca:Zespół Szkół nr2 im. Mikołaja Kopernika
• MKS Pogoń Szczecin Koszykówka 1961-1995, Andrzej Garstka, Szczecin 2012
• Rozwój koszykówki w latach 1945-1956 na terenie Szczecina i województwa, Iwona Lewicka Garstka, Szczecin 1967
• Grażewicz J., Turniej w Stargardzie Szczecińskim, „Kurier Szczeciński”, 13.10.1978
• Grażewicz J., Turniej w Stargardzie Szczecińskim, „Kurier Szczeciński”, 13.10.1978
• J.K., Pod koszem, III ligowe derby „Głos Szczeciński”, 12.03.1979
• T.K., Koszykarze Spójni mistrzami klas M. Czy Stargard będzie miał II ligę?, „Głos Szczeciński”, 1980
• R., Spójnia przed wielką szansą, „Kurier Szczeciński”, 1980
• P. Dłużak, Rekordowe zwycięstwa stargardzkiej Spójni 403 punkty w koszach Warty, „Głos Szczeciński”, 14.01.1980
• P. Dłużak, Koszykarze Spójni przed II-ligowym sezonem, „Głos Szczeciński”, 2.10.1982
• P. Dłużak, Dobra passa koszykarzy stargardzkiej Spójni, „Głos Szczeciński”, 24.10.1983
• IKA, Odejść w porę, „Dziennik Szczeciński”, 21.09.1992
• S. Makowski K. Koziorowicz, Spójnia Stargard – to już 45 lat!, „Gazeta Stargardzka”, 3.06.1994
• K. Koziorowicz, Wspomnienie o panu Kazimierzu, „Gazeta Stargardzka”, 15.07.1994
• K.K. Kozioł wspomina, „Gazeta Stargardzka”, 7.10.1994
• W.P. Debiut trenera, „Gazeta Wyborcza”, 9.02.1995
• Cezary Mróz, Janusz Skowroński, Koszykarskie ligi polskie 1995/1996, „Tygodnik koszykarski Basket”, Wydawca: Agencja Basket LTD., Lublin 1995, ISBN 83-906688-0-7
• Cezary Mróz, Janusz Skowroński, Koszykarskie ligi polskie 1996/1997, „Tygodnik koszykarski Basket”, Wydawca: Agencja Basket LTD., Lublin 1996, ISBN 83-906688-0-7
• Roman Glapa, Stać nas na więcej, „Tygodnik koszykarski Basket”, Lublin 17.10.1995
• Drążek G., Spójnia wraca do gry, „Głos Stargardzki”, 22.09.2017.
• Drążek G., Spójnia idzie jak burza, „Głos Stargardzki”, 06.10.2017.
• Drążek G., Wszyscy czekają na awans, „Głos Stargardzki”, 15.12.2017.
• Drążek G., Koniec świętowania. Spójnia szykuje się do gry w ekstraklasie, „Głos Stargardzki”, 08.06.2018.
• Brański Marcin, Siatkarki Spójni rozpoczynają sezon, „Dziennik Stargardzki”, 06-09.10.2017.
• Brański Marcin, Wygrana nr 9, „Dziennik Stargardzki”, 14-16.11.2017.
• Brański Marcin, Spójnia trenuje w komplecie, „Dziennik Stargardzki”, 28-30.08.2018.
• Drążek G., Kibice zdecydowali, że maskotką będzie gryf, „Głos Szczeciński”, 30.08.2018.
• Cezary Mróz, Janusz Skowroński, Koszykarskie ligi polskie 1995/1996, „Tygodnik koszykarski Basket”, Wydawca: Agencja Basket LTD., Lublin 1995, ISBN 83-906688-0-7
• Jakub Wojczyński, Wojciech Osiński, Rafał Tymiński, Piotr Wesołowski Skarb kibica Sezon 2018/2019', „Skarb kibica Sezon 2018/2019, Dodatek do Przeglądu Sportowego”, Wydawca: Ringier Axel Springer Polska Sp., 24.09.2018
• Jakub Wojczyński, Rafał Tymiński Skarb kibica Sezon 2019/2020, „Skarb kibica Sezon 2019/2020, Dodatek do Przeglądu Sportowego”, Wydawca: Ringier Axel Springer Polska Sp. z.o.o., 25.09.2019
• Drążek G., Amerykanin nie błysnął w debiucie, „Głos Szczeciński”, 04.11.2019.
• http://spojniastargard.com/