Spławie (powiat kościański)

Spławie

wieś
Dwór w Spławiu
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Powiat	kościański
Gmina	Śmigiel
Strefa numeracyjna	65
Kod pocztowy	64-030[1]
Tablice rejestracyjne	PKS
SIMC	0376722
Położenie na mapie gminy Śmigiel Spławie
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Spławie
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Spławie
Położenie na mapie powiatu kościańskiego Spławie
51°59′22,31″N 16°37′53,98″E/51,989531 16,631661
Strona internetowa

Spławie – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie kościańskim, w gminie Śmigiel.

Historia

Widok dworu przed 1912

Wieś znana co najmniej od 1398 roku. Ok. połowy XVII w. należała do Franciszka Wyssogota-Zakrzewskiego. Następni właściciele:

• od 1688 r. – Karol Zakrzewski i jego żona Marianna z Łempickich,
• od 1727 r. – Krystyna z Żychlińskich Złotnicka, jej synowie: Aleksander i Jan,
• koniec XVIII w. – Onufry Krzycki, poseł na Sejm Wielki w latach 1790–1792^[2], następnie Kwilecki,
• od 1802 r. – ród Skarżyńskich herbu Bończa,
• od 1840 r. – Adam Skarżyński,
• od 1881 r. – dr Witold Skarżyński,
• od 1909 r. – Adam Skarżyński,
• od 1916 r. – Karol Krusenstern z Galicji.
• w 1928 roku jako właściciel wymieniany był Henryk Skarżyński.

W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość wzmiankowana jako Spławie należała do wsi większych w ówczesnym pruskim powiecie Kosten rejencji poznańskiej^[3]. Spławie należało do okręgu śmigielskiego tego powiatu i stanowiło odrębny majątek, który należał wówczas do Skarżyńskiego (podobnie jak m.in. majątek Sokołowo)^[3]. Według spisu urzędowego z 1837 roku Spławie (wraz z osadą leśną) liczyło 236 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 29 dymów (domostw)^[3].

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa leszczyńskiego.

Zabudowa

Spławie jest wsią położoną na wysokości ok. 95 m n.p.m., w bezleśnej okolicy. Znajduje się tu zespół pałacowo-parkowy. Pałac pierwotnie zbudowany został w latach 1608–1624 dla Wyssogota-Zakrzewskich. Na jego miejscu zbudowano nowy w 1840 r. dla Adama Skarżyńskiego. Jest to pałac zbudowany w stylu eklektycznym, murowany z cegły, otynkowany z boniowaniem. Złożony z dwóch pawilonów na rzutach prostokątów, piętrowy. Przy pałacu jest park o powierzchni 5,71 ha, zaniedbany, brak śladów dawnego założenia. Drzewostan częściowo ponad 120-letni, częściowo młodszy: lipy, wiązy, klony, jesiony, kasztanowce, topole, wierzby, dęby, sosny i modrzewie. Znajduje się tu dziesięć drzew o wymiarach pomnikowych. Po zmianie właściciela pałac jest obecnie remontowany. We wsi znajduje się figura przydrożna, przy szosie na skraju parku. Na nowszym, kamiennym cokole wysokości 1 m znajduje się rzeźba św. Jana Nepomucena z XVIII w. wysokości ok. 0,9 m.

W Spławiu przy skrzyżowaniu (jadąc w kierunku St. Bojanowa) znajduje się krzyż przydrożny, wzniesiony w 1948 r., a odnowiony w 1980 rzeźbami Chrystusa ukrzyżowanego i Matki Boskiej Bolesnej, zwieńczony daszkiem.

Boisko sportowe, które znajduje się na początku wsi, jest widoczne z daleka. Jest to miejsce odpoczynku wyposażone w m.in. pełnowymiarowe i treningowe boisko do piłki nożnej, boisko do siatkówki, utwardzone boisko do koszykówki, szatnie, grill i WC.

Przypisy