Spalding Gray

Spalding Gray
Imię i nazwiskoSpalding Rockwell Gray
Data i miejsce urodzenia5 czerwca 1941
Providence
Data i miejsce śmierci11 stycznia 2004
East River
Zawódaktor, scenarzysta
Współmałżonek

Renée Shafransky
(1991-1993; rozwód)
Kathleen Russo
(1994-2004; jego śmierć)

Lata aktywności1980-2004
Strona internetowa

Spalding Rockwell Gray[1] (ur. 5 czerwca 1941 w Providence, zm. 11 stycznia 2004 w East River) – amerykański aktor i scenarzysta[2].

Wczesne lata

Urodził się i dorastał w Providence w stanie Rhode Island jako jeden z trzech synów Margaret Elizabeth „Betty” (z domu Horton) i Rockwell Gray, Sr., robotnika fabrycznego i skarbnika Brown & Sharpe[3]. Miał dwóch braci: Rockwella, Jr. i Channinga. Wychował się w wierze Stowarzyszenia Chrześcijańskiej Nauki jego matki w domu z represjami, depresją i wszelkiego rodzaju nerwicami[3].

Uczęszczał do Fryeburg Academy w Fryeburg. W 1963 ukończył do Emerson College w Bostonie w Massachusetts. W 1965 Gray przeniósł się do San Francisco. W 1967 jego matka w wieku 52 lat popełniła samobójstwo[3].

Kariera

W 1967 przeprowadził się do Nowego Jorku, a trzy lata później dołączył do wpływowego eksperymentalnego zespołu reżysera Richarda Schechnera, The Performance Group, gdzie należeli też Willem Dafoe i Elizabeth LeCompte. W 1969 wziął udział w warsztatach w Open Theatre.

Jego karierę ekranową zapoczątkował udział w filmach porno: Farmer’s Daughters (1975)[4] jako George z Glorią Leonard i Maraschino Cherry (1978)[4].

W 1977 był współzałożycielem The Wooster Group w Nowym Jorku[5]. Dwa lata później wykonał swój pierwszy monolog: Sex and Death at the Age of 14[6]. W latach 1979–1981 był związany z grupą teatralną Performing Garage w SoHo. W 1988 zdobył dwie nominacje do Independent Spirit Awards za najlepszy scenariusz i najlepszy występ w komediodramacie Jonathana Demmego Podróż do Kambodży (Swimming to Cambodia, 1987)[7].

Jako pisarz i aktor skłonny do poważnych epizodów depresji, w humorystyczny sposób łączył swoje lęki i doświadczenia z przedstawieniami. Często siedział przy biurku mając tylko mikrofon, notatnik i szklankę wody. W ramach tej minimalistycznej estetyki monologi Graya były jednocześnie zabawne, wzruszające i przerażające. Na jego całkowicie autentyczny styl wpływ mieli: Allen Ginsberg, Ramblin 'Jack Elliot i amerykański ruch autobiograficzny. Był autorem scenariuszy, w tym komedii Stevena Soderbergha (1996) według podręcznika anatomii prawidłowej Gray’s Anatomy[8].

Życie prywatne

W sierpniu 1991 ożenił się z Renée Shafransky, lecz w 1993 doszło do rozwodu[9]. Rok potem (1994) poślubił Kathleen Russo[9], z którą miał dwóch synów: Forresta i Theo.

Cierpiał na klaustrofobię. W czerwcu 2001, gdy spędzał wakacje w Irlandii, przeżył wypadek samochodowy, po którym wpadł w głęboką depresję[3]. Rozpacz po wypadku i nieskuteczne próby odzyskania zdrowia spowodowały, że w czerwcu 2002 trafił do szpitala psychiatrycznego[3].

Śmierć

10 stycznia 2004 zgłoszono jego zaginięcie[10]. 7 marca 2004 znaleziono jego ciało w Nowym Jorku w rzece East River. Zmarł w wieku 62 lat śmiercią samobójczą[10].

Wybrana filmografia

Filmy fabularne

Seriale TV

Przypisy

  1. ↑ Spalding Gray (ang.). Listal. [dostęp 2018-02-18].
  2. ↑ Nell Casey (2011-10-09): Spalding Gray’s Tortured Soul (ang.). „The New York Times”. [dostęp 2020-12-24].
  3. ↑ a b c d e Shaila Kumari Dewan, Jesse McKinley (2004-03-09): Body of Spalding Gray Found; Monologuist and Actor Was 62 (ang.). „The New York Times”. [dostęp 2018-02-18].
  4. ↑ a b Spalding Gray w serwisie IAFD
  5. ↑ Spalding Gray – At Show World, New York (1977) (ang.). The Rialto Report. [dostęp 2020-12-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-16)].
  6. ↑ Andrea LeVasseur: Spalding Gray Biography (ang.). AllMovie. [dostęp 2020-12-24].
  7. ↑ Spalding Gray Awards (ang.). AllMovie. [dostęp 2020-12-24].
  8. ↑ Spalding Gray (ang.). Rotten Tomatoes. [dostęp 2020-12-24].
  9. ↑ a b Spalding Gray Dating (ang.). FamousFix. [dostęp 2018-02-18].
  10. ↑ a b Gaby Wood (2004-12-26): Profile: Spalding Gray (ang.). „The Guardian”. [dostęp 2018-02-18].

Bibliografia