Spandex

Strój z lycry

Spandex (lycra, elastan) – elastyczne włókno syntetyczne (elastomer poliuretanowy), wynalezione w 1958 r. przez Josepha Shiversa w laboratoriach firmy DuPont[1], przez którą jest produkowane i rozprowadzane.

Lycra jest zastrzeżonym znakiem towarowym firmy Invista[2] (dawniej część DuPont).

Chemicznie jest to kopolimer blokowy, w którym występują na przemian sztywne, krótkie bloki uretanowe, zawierające ugrupowania aromatyczne i giętkie, dość długie bloki oligoglikolowe o stopniu polimeryzacji ok. 40.

Właściwości

Włókna spandex odznaczają się dużym wydłużeniem przy zerwaniu, wynoszącym 500–1000%, a w porównaniu z nićmi produkowanymi z tradycyjnych kauczuków 2–3 krotnie większą wytrzymałością na zerwanie. Na właściwości produktu bardzo duży wpływ ma sposób wytwarzania włókien z gotowego polimeru, a następnie sposób ich splatania w gotową nić.

Ze spandeksu produkuje się różnego rodzaju tkaniny i dzianiny, które w różnych częściach świata mają różne nazwy handlowe, które są zastrzegane w porozumieniu z firmą DuPont przez wytwórców tych tkanin. Najczęściej spotykaną w Polsce jest lycra. Inne nazwy to elastan, dorlastan, linel i wiele innych. Tkaniny zazwyczaj nie produkuje się z samego spandeksu, lecz splata się go z innymi włóknami, np. z nylonem lub wełną.

Przypisy

Media użyte na tej stronie

Bluelycra.jpg
(c) KdubbG z angielskiej Wikipedii, CC-BY-SA-3.0
A piece of blue fabric made of Lycra
En pointe.jpg
Autor: Olivier T from Rennes, France, Licencja: CC BY-SA 2.0
En pointe