Spassk-Dalnij

Spassk-Dalnij

Спасск-Дальний

Spasska starówka
Herb
Państwo	Rosja
Kraj	Nadmorski
Powierzchnia	43.49 km²
Wysokość	100 m n.p.m.
Populacja (01.01.2021) • liczba ludności • gęstość	39 311 903.9 os./km²
Nr kierunkowy	(+7) 42352
Kod pocztowy	692245
Tablice rejestracyjne	25
Położenie na mapie Kraju Nadmorskiego Spassk-Dalnij
Położenie na mapie Rosji Spassk-Dalnij
44°46′N 132°49′E/44,766667 132,816667
Strona internetowa
Portal Rosja

Spassk-Dalnij (ros. Спасск-Дальний) – miasto w Rosji, w Kraju Nadmorskim, w pobliżu jeziora Chanka.

Położenie

Spassk-Dalnij jest położony w środkowo-zachodniej części Kraju Nadmorskiego, u zbiegu rzeki Spasowki i jej rzeki dopływowej – Kuleszowki, 20 km na południowy wschód od jeziora Chanka.

Administracyjny obszar miasta wynosi 43,49 km²^[1].

Znajduje się tu dyrekcja Chankajskiego Rezerwatu Biosfery^[2].

Zabudowa

Przez miasto przebiega Kolej Transsyberyjska, dzieląc miasto na dwie części – zachodnią i wschodnią.

W zachodniej części miasta (historycznie starszej), znajduje się stacja kolejowa, dworzec autobusowy, historyczna zabudowa z początku XX wieku oraz budynki administracji publicznej i zabudowa mieszkalna z lat 60 i 70. W bezpośredniej bliskości centrum miasta znajduje się sektor zabudowany domami jednopiętrowymi oraz przylegająca od strony zachodniej wieś Spasskoje.

We wschodniej części miasta znajdują się mikro osiedla, zabudowane pięciopiętrowymi budynkami mieszkalnymi wbudowanymi w latach 1960–1980. Wcześniej w sąsiedztwie kolei znajdowały się jednostki wojskowe (obecnie już nieistniejące). Na obrzeżach miasta znajdowały się zakłady przemysłowe, które obecnie są częściowo wykorzystywane zgodnie z ich przeznaczeniem, przekształcone lub opuszczone.

Wieś Spasskoje nie została włączona do miasta w 1917 roku pomimo tego, że znajduje się w bardzo niewielkiej odległości (około dwóch kilometrów) od historycznego centrum i dworca kolejowego.

Trasy miejskiego transportu publicznego przebiegają zarówno przez miasto Spassk-Dalnij, jak i przez wieś Spasskoje.

Historia

Założenie

Osada na miejscu miasta została założona przez osadników z terenów dzisiejszej Ukrainy w 1886 roku jako wieś Spasskoe.

W 1892 r. w pobliżu wsi rozpoczęto budowę odcinka linii Kolei Ussuryjskiej. W 1895 r. przydzielono państwowe grunty pod budowę osiedla dla pracowników stacji kolejowej Spasskaja (od 1903 r. stacja Jewgieniewka, od 1967 r. stacja Spassk-Dalnij). W 1902 r. rozpoczęto budowę Spasskiego garnizonu wojskowego. W 1903 r. w pobliżu stacji powstało przedmieście Spasskaja Słobodka z kupcami i rzemieślnikami. W 1907 r. rozpoczęto budowę cementowni i osiedla robotniczego w pobliżu stacji Jewgieniewka. W 1913 r. Spasskaja Słobódka otrzymała status osady. W 1917 roku Rząd Tymczasowy Rosji przekształcił wieś Spasskoje w miasto Spassk-Primorskij. W skład nowego miasta miały wejść: stacja Jewgieniewka, garnizon wojskowy, Spasskaja Słobódka i osiedle robotnicze przy cementowni. W 1929 r. miasto zostało przemianowane na Spassk-Dalnij.

Wojna domowa w Rosji

Podczas Wojny domowej w Rosji miasto oraz tereny przyległe były miejscem operacji wojskowej (tzw. Szturm Spasska) Armii Ludowo-Rewolucyjnej Republiki Dalekiego Wschodu i oddziałów partyzanckich wymierzonej przeciwko siłom Białych pod koniec wojny domowej w Rosji.

Szturm Spasska w dniach 8–9 października 1922 r. był jedną z ostatnich większych bitew wojny domowej.

II wojna światowa

Podczas drugiej Wojny Światowej w mieście została utworzona 87 Dywizja Piechoty oraz 98 Dywizja Piechoty, której żołnierze uczestniczyli m.in. w walkach pod Stalingradem. Żołnierze pochodzący ze Spasska-Dalniego brali udział m.in. w bitwach o Żytomierz, Warszawę, Berlin oraz Pragę.

Straty mieszkańców miasta w czasie II wojny światowej wyniosły 4258 osób.

Gospodarka

Spasskcemient

Najważniejszym przedsiębiorstwem w mieście są zakłady cementowe Spasskcemient o rocznej wydajności 3,5 mln ton. Pierwsza cementownia powstała w roku 1907, kolejne dobudowano w roku 1934 i 1976. Znaczenie przemysłu cementowego odzwierciedla herb miasta.

Najważniejsze gałęzie przemysłu miasta obejmują: przemysł maszynowy, lekki i spożywczy.

Rolnictwo

Miasto jest zlokalizowane w centrum jednego z najważniejszych obszarów rolniczych w regionie. Dzięki specjalnemu mikroklimatowi równiny Kraju Nadmorskiego warzywa i owoce dojrzewają szybciej niż w innych regionach.

Bezrobocie

Liczba zarejestrowanych bezrobotnych w dniu 01.01.2018 wynosiła 378 osób.

Demografia

Ludność

W 1915 roku liczba mieszkańców Spasska wyniosła 5188 osób^[3], natomiast 10 lat później w roku 1925 wzrosła do 9222 osób, najwięcej mieszkańców miasto zanotowało w roku 1992 – 61 400 osób, od tamtej pory jednak miasto boryka się z zapaścią demograficzną (wyjątek stanowi rok 2003, kiedy to liczba ludności miasta wzrosła o 9 osób względem roku 2002).

Liczba mieszkańców w 2021 roku wyniosła ok. 39 tys.^[4] i stanowi 64% względem liczby ludności z roku 1992.^[5]

Spassk-Dalnij zajmuje dziewiąte miejsce pod względem liczby mieszkańców wśród miast Kraju Nadmorskiego, natomiast pod względem gęstości zaludnienia (903,9 os./km²) – trzecie, po Arseniewie i Władywostoku.

Skład etniczny

Według spisu ludności w ZSRR z 1939 r. Spassk-Dalnij zamieszkiwało 23030 osób.

Skład etniczny Spasska-Dalniego wyglądał następująco:

Ogółem: 23030 z czego:

• Rosjanie – 17 830 osób
• Ukraińcy – 4317 osób
• Tatarzy – 163 osoby
• Białorusini – 144 osoby
• Mordwini – 137 osób
• Żydzi – 128 osób
• Kazachowie – 86 osób
• Polacy – 49 osób
• przedstawiciele pozostałych grup etnicznych łącznie – 176 osób^[6]

Zobacz też

• Kraj Nadmorski
• Władywostok

Przypisy