Spichlerz w Olsztynie

Spichlerz w Olsztynie
Symbol zabytku nr rej. 252/60 z 4.03.1960
Ilustracja
Wejście do spichlerza od strony północnej
Państwo

 Polska

Miejscowość

Olsztyn

Adres

ul. Kazimierza Wielkiego 2, 42-256 Olsztyn

Inwestor

Franciszek Paciorkowski

Kondygnacje

2

Ukończenie budowy

1783

Odbudowano

2007

Pierwszy właściciel

Franciszek Paciorkowski

Kolejni właściciele

Krzysztof Stacherczak

Obecny właściciel

Elżbieta i Grzegorz Sitakowie

Położenie na mapie Olsztyna
Mapa konturowa Olsztyna, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Spichlerz w Olsztynie”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Spichlerz w Olsztynie”
Położenie na mapie powiatu częstochowskiego
Mapa konturowa powiatu częstochowskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Spichlerz w Olsztynie”
Położenie na mapie gminy Olsztyn
Mapa konturowa gminy Olsztyn, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Spichlerz w Olsztynie”
Ziemia50°45′06,1″N 19°16′38,9″E/50,751694 19,277472
Strona internetowa

Spichlerz zbożowy w Olsztynie – zabytkowy drewniany spichlerz zbożowy znajdujący się w Olsztynie w powiecie częstochowskim. Pochodzi z 1783 roku, został przeniesiony ze wsi Borowno i zrekonstruowany w 2007 roku. Jest przykładem staropolskiej, drewnianej architektury ludowej. 4 marca 1960 roku został wpisany do rejestru zabytków.

Historia

Dwukondygnacyjny modrzewiowy spichlerz zbudowano w 1783 roku na zlecenie Franciszka Paciorkowskiego. Znajdował się w zespole folwarcznym w Borownie, w sąsiedztwie innych budynków gospodarczych, zniszczonych po II wojnie światowej. Spichlerz był użytkowany jako magazyn Gminnej Spółdzielni Rolniczej w Mykanowie, później został zaniedbany[1]. W 1996 roku obiekt odkupił Krzysztof Stacherczak, po czym został on rozebrany. W 2001 roku w związku z dotacją na odbudowę i przeniesienie spichlerza, pod zarzutem korupcji, do aresztu trafili generalny konserwator zabytków Aleksander Broda oraz jego właściciel. W 2007 roku został przeniesiony do Olsztyna, ponownie złożony i zrekonstruowany w oryginalnym charakterze, u podnóża Zamku Olsztyńskiego. Obecnie znajduje się w nim restauracja[2][3][4]. W 2008 roku spichlerz został laureatem w konkursie Generalnego Konserwatora Zabytków „Zabytek Zadbany A.D.2008.”

Architektura

Data powstania obiektu wycięta jest na futrynie drzwi przejścia z sieni do pomieszczenia po lewej stronie (zwanej teraz Salą Zieloną), natomiast imię i nazwisko fundatora widnieje na zewnętrznej części futryny drzwi wejściowych od strony zachodniej (od ówczesnej części tarasowej). Budynek składa się z bardzo rzadko występującej w architekturze, konstrukcji zrębowej o dwóch kondygnacjach. Jest to budowla masywna, a wzdłuż jej dłuższych boków ciągną się również dwukondygnacyjne podcienia (galerie) arkadowe oparte na profilowanych słupach. Górne galerie są nakryte okapem wspartym na „rysiach”.

Budynek posiadał dwuspadowy dach kryty dachówką wykonany najprawdopodobniej w 1945 roku. Dolna cześć spichlerza obejmowała trzy pomieszczenia, w rozłożeniu takim jak teraźniejsze. Część górna- bez podziałów. Okna rozmieszczone były w dwóch strefach, w kształcie leżących prostokątów, w szerokich obramieniach.

Budowla posiada jedną z najdłuższych belek w Polsce, a najdłuższą jaką kiedykolwiek wykorzystano w budownictwie drewnianym, ręcznie ciosanych z jednego kawałka pnia o długości 19,60, wspierająca cały obiekt na drugiej kondygnacji.

Widok na spichlerz od południowego zachodu, od strony zamku olsztyńskiego

Przypisy

  1. ↑ IT-JURA.PL - Jura Krakowsko-Częstochowska i Wyżyna Wieluńska - dworki i pałace, www.it-jura.pl [dostęp 2016-01-30] [zarchiwizowane z adresu 2016-01-05].
  2. ↑ Super User, Restauracja Spichlerz w Olsztynie k/Częstochowy - Historia Spichlerza, www.spichlerz.net [dostęp 2016-01-30].
  3. ↑ National Geographic, www.national-geographic.pl [dostęp 2016-01-30].
  4. ↑ Historia Brody w starym spichlerzu, pwp.pb.pl [dostęp 2016-01-30] [zarchiwizowane z adresu 2016-01-30].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Olsztyn spichrz 02.JPG
Autor: Polar123, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Olsztyn (przeniesiony z Borowna), spichrz
Częstochowa County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Częstochowa County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 51.06 N
  • S: 50.61 N
  • W: 18.82 E
  • E: 19.85E
Olsztyn spichrz 01.JPG
Autor: Polar123, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Olsztyn (przeniesiony z Borowna), spichrz