Spichlerz w Olsztynie
 nr rej. 252/60 z 4.03.1960 | |
 Wejście do spichlerza od strony północnej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres | ul. Kazimierza Wielkiego 2, 42-256 Olsztyn |
| Inwestor | Franciszek Paciorkowski |
| Kondygnacje | 2 |
| Ukończenie budowy | 1783 |
| Odbudowano | 2007 |
| Pierwszy właściciel | Franciszek Paciorkowski |
| Kolejni właściciele | Krzysztof Stacherczak |
| Obecny właściciel | Elżbieta i Grzegorz Sitakowie |
Położenie na mapie Olsztyna _location_map.png "Mapa lokalizacyjna Olsztyna") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu częstochowskiego  | |
Położenie na mapie gminy Olsztyn _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Olsztyn") | |
 50°45′06,1″N 19°16′38,9″E/50,751694 19,277472 | |
| Strona internetowa | |
Spichlerz zbożowy w Olsztynie – zabytkowy drewniany spichlerz zbożowy znajdujący się w Olsztynie w powiecie częstochowskim. Pochodzi z 1783 roku, został przeniesiony ze wsi Borowno i zrekonstruowany w 2007 roku. Jest przykładem staropolskiej, drewnianej architektury ludowej. 4 marca 1960 roku został wpisany do rejestru zabytków.
Historia
Dwukondygnacyjny modrzewiowy spichlerz zbudowano w 1783 roku na zlecenie Franciszka Paciorkowskiego. Znajdował się w zespole folwarcznym w Borownie, w sąsiedztwie innych budynków gospodarczych, zniszczonych po II wojnie światowej. Spichlerz był użytkowany jako magazyn Gminnej Spółdzielni Rolniczej w Mykanowie, później został zaniedbany[1]. W 1996 roku obiekt odkupił Krzysztof Stacherczak, po czym został on rozebrany. W 2001 roku w związku z dotacją na odbudowę i przeniesienie spichlerza, pod zarzutem korupcji, do aresztu trafili generalny konserwator zabytków Aleksander Broda oraz jego właściciel. W 2007 roku został przeniesiony do Olsztyna, ponownie złożony i zrekonstruowany w oryginalnym charakterze, u podnóża Zamku Olsztyńskiego. Obecnie znajduje się w nim restauracja[2][3][4]. W 2008 roku spichlerz został laureatem w konkursie Generalnego Konserwatora Zabytków „Zabytek Zadbany A.D.2008.”
Architektura
Data powstania obiektu wycięta jest na futrynie drzwi przejścia z sieni do pomieszczenia po lewej stronie (zwanej teraz Salą Zieloną), natomiast imię i nazwisko fundatora widnieje na zewnętrznej części futryny drzwi wejściowych od strony zachodniej (od ówczesnej części tarasowej). Budynek składa się z bardzo rzadko występującej w architekturze, konstrukcji zrębowej o dwóch kondygnacjach. Jest to budowla masywna, a wzdłuż jej dłuższych boków ciągną się również dwukondygnacyjne podcienia (galerie) arkadowe oparte na profilowanych słupach. Górne galerie są nakryte okapem wspartym na „rysiach”.
Budynek posiadał dwuspadowy dach kryty dachówką wykonany najprawdopodobniej w 1945 roku. Dolna cześć spichlerza obejmowała trzy pomieszczenia, w rozłożeniu takim jak teraźniejsze. Część górna- bez podziałów. Okna rozmieszczone były w dwóch strefach, w kształcie leżących prostokątów, w szerokich obramieniach.
Budowla posiada jedną z najdłuższych belek w Polsce, a najdłuższą jaką kiedykolwiek wykorzystano w budownictwie drewnianym, ręcznie ciosanych z jednego kawałka pnia o długości 19,60, wspierająca cały obiekt na drugiej kondygnacji.
Przypisy
- ↑ IT-JURA.PL - Jura Krakowsko-Częstochowska i Wyżyna Wieluńska - dworki i pałace, www.it-jura.pl [dostęp 2016-01-30] [zarchiwizowane z adresu 2016-01-05].
- ↑ Super User, Restauracja Spichlerz w Olsztynie k/Częstochowy - Historia Spichlerza, www.spichlerz.net [dostęp 2016-01-30].
- ↑ National Geographic, www.national-geographic.pl [dostęp 2016-01-30].
- ↑ Historia Brody w starym spichlerzu, pwp.pb.pl [dostęp 2016-01-30] [zarchiwizowane z adresu 2016-01-30].
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
- N: 51.1617 N
- S: 49.2956 N
- W: 17.8872 E
- E: 20.0559 E
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Częstochowa County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
- N: 51.06 N
- S: 50.61 N
- W: 18.82 E
- E: 19.85E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Autor: Polar123, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Olsztyn (przeniesiony z Borowna), spichrz
Autor: Polar123, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Olsztyn (przeniesiony z Borowna), spichrz