Spiczak

Spiczak
Ilustracja
Herb Spiczak
Typ herbu

szlachecki

Alternatywne nazwy

Brzeziński I, Spiczak-Brzeziński I, Spiczek, Zabawa odmienny

Spiczak (Brzeziński I, Spiczak-Brzeziński I, Spiczek, Zabawa odmienny) – kaszubski herb szlachecki, odmiana herbu Zabawa.

Opis herbu

Opis z wykorzystaniem zasad blazonowania, zaproponowanych przez Alfreda Znamierowskiego[1]:

Tarcza dwupolowa, dzielona w słup. Pole prawe błękitne, pole lewe szachowane czerwono-srebrne. Klejnot: Trzy pióra strusie. Labry: Z prawej błękitne, podbite srebrem, z lewej czerwone, podbite srebrem.

Herb różni się od Zabawy jedynie liczbą piór w klejnocie, oraz, w zależności od źródeł opisujących Zabawę, układem pól.

Najwcześniejsze wzmianki

Wzmiankowany przez herbarze niemiecko i polskojęzyczne. Herbarze niemieckie to: Nowy Siebmacher, Adelslexikon der Preussichen Monarchie Ledebura, Die Polnischen Adel i Die Polnischen Stamwappen Żernickiego. Z heraldyków polskich wymienia go Juliusz Karol Ostrowski.

Rodzina Brzezińskich

Herb przynależny drobnoszlacheckiej rodzinie z Kaszub, wywodzącej się z Brzeźna w dawnym powiecie człuchowskim. Po raz pierwszy Brzezińscy wzmiankowani są w 1570 roku; w 1662 w Brzeźnie mieszkało 21 Brzezińskich powyżej 10 roku życia. Przydomek Spiczak przy ich nazwisku pojawił się najprawdopodobniej w połowie XVIII wieku[2].

Herbowni

Brzeziński (Brzesziński, Brzezynski, Brzeżyński). Rodzina używała też licznych przydomków: Bastian, Bula (Buhla), Jurkowicz, Kajc (Kajec), Kowalk, Mądry, Myk, Pażątka, Polak, Spiczak (Śpiczak), Swyk, Szęta, Świątek (Świętek), Tybork (Tyborc). Najdłużej używane były przydomki uznane przez heraldykę niemiecką za nazwiska odrębnych rodów: Bastian, Myk, Spiczak, Świątek.

Taki herb miał przysługiwać większości gałęzi rodu, ale Brzezińskim z Kaszub przypisywano też inne herby: Brzeziński II, Brzeziński III, Brzeżewski (Brzeziński III odm.), Brzeziński IV, Brzeziński V.

Przypisy

  1. Alfred Znamierowski, Paweł Dudziński: Wielka księga heraldyki. Warszawa: Świat Książki, 2008, s. 104–108. ISBN 978-83-247-0100-1.
  2. Marian Fryda: Szkice z dziejów rodu Spiczak-Brzezińskich cz. II. Człuchów-Przechlewo: Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie Oddział w Człuchowie, 2019.

Bibliografia

  • Przemysław Pragert: Herbarz rodzin kaszubskich. T. 1. BiT, 2001, s. 47,146. ISBN 83-919852-6-1, ISBN 978-83-919852-6-7.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Herb Szablon.svg
Autor: Zirguezi, Licencja: CC0
Generic Coat of arm
POL COA Spiczak.svg
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape przez Avalokitesvara., Licencja: CC BY-SA 3.0
Herb szlachecki Andrzejowski