Spirydon z Tremituntu
biskup | |
![]() | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Czczony przez | |
Wspomnienie | 12 grudnia (kat.[1]) |
Atrybuty | czapka pasterska |
Szczególne miejsca kultu |
Spirydon z Tremituntu, gr. Σπυρίδων Τριμυθούντος (ur. ok. 270 w Askii, zm. 348 w Tremituncie) – biskup, święty Kościoła katolickiego i prawosławnego.
Życiorys
Urodził się w rodzinie rolniczej około roku 270 w Askii na Cyprze. Gdy dorósł, zawarł związek małżeński, z którego narodziła się córka Irena. Podczas prześladowań chrześcijan za cesarza Dioklecjana Spirydonowi wybito prawe oko i zraniono lewą łydkę. Skazano go też na przymusowe roboty w kamieniołomach hiszpańskich; uwolniony został dopiero po wydaniu edyktu mediolańskiego.
W 315 r. wybrano go na biskupa Tremituntu. Uczestniczył w I soborze nicejskim w 325 r. i synodzie w Serdice w 343 r. Zmarł najprawdopodobniej 14 grudnia 348 roku.
Około 691 r. jego szczątki z Tremituntu przeniesiono do Konstantynopola, a w 1456 r. do Epiru. Ostatecznie spoczęły na Korfu w zbudowanej przez Wenecjan w 1589 świątyni pod jego wezwaniem i umieszczone w srebrnym relikwiarzu. W Niedzielę Palmową relikwie obnoszone są podczas procesji w głównym mieście wyspy. Tradycja ta datuje się od 1630 r., na pamiątkę przypisywanego wstawiennictwu świętego uwolnienia wyspiarzy od epidemii zarazy; do jego pomocy odwoływano się także podczas oblężeń[3].
Kult
Spirydon jest patronem garncarzy, sierot, żeglarzy i ludzi odbywających podróże morskie, a także wyspy Korfu. W Grecji, jako jeden z najbardziej czczonych świętych, uważany jest za taumaturga (cudotwórcę). Wielką cześć odbiera również w Wenecji. Prawosławne świątynie pod jego wezwaniem znajdują się m.in. w Bukareszcie, Trieście, Chicago i Seattle.
W ikonografii św. Spirydon przedstawiany jest w szacie biskupiej i w czapce pasterskiej[4].
Jego wspomnienie obchodzone jest na Wschodzie (przede wszystkim w Grecji) w dniu 12 grudnia[a], a na Zachodzie w dniu 14 grudnia. Nowe Martyrologium Rzymskie umieszcza go pod datą przyjętą na Wschodzie.
Galeria
Św. Spirydon gromiący Ariusza na I soborze nicejskim Relikwiarz w sanktuarium na Korfu
Uwagi
- ↑ W Cerkwiach posługujących się kalendarzem juliańskim uroczystość przypada w dniu 25 grudnia w kalendarzu gregoriańskim (tj. 12 grudnia według starego stylu).
Przypisy
- ↑ Nadzwyczajna forma rytu rzymskiego
- ↑ Zwyczajna forma rytu rzymskiego
- ↑ Nikos Nikitidis: Corfu. Rethymno: Mediterraneo Editions, 2011, s. 58, 78.
- ↑ Święty Spirydon z Tremituntu
Zobacz też
Media użyte na tej stronie
Famous painting by Georgios Samartzis (1868-1925) "The Procession of Saint Spyridon", featuring the annual procession on the Spianada of Corfu
Autor: Klarqa, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kapliczka przed kościołem św. Spirydiona w Kerkirze, stolicy Korfu
Eastern Orthodox icon depicting the First Council of Nicea (325).
Η Κοίμηση του Αγίου Σπυρίδωνος και σκηνές του βίου του 1595, 60,5x42,8εκ. Εμμανουήλ Τζανφουρνάρης "ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΤΟΥ ΤΖΑΝΦΟΥΡΝΑΡΗ ΧΕΙΡ"
Στο κεντρικό διάχωρο της εικόνας παριστάνεται η Κοίμηση του Αγίου Σπυρίδωνος. Ο ζωγράφος χρησιμοποίησε ως πρότυπο την παράσταση της Κοίμησης του Αγίου Δημητρίου, όπως φαίνεται στην εικόνα αρ. 11 του Ελληνικού Ινστιτούτου της Βενετίας. Η εξόδιος ακολουθία πραγματοποιείται μπροστά από την εκκλησία και την παρακολουθεί πλήθος ανθρώπων, μεταξύ των οποίων υπάρχουν οι ψάλτες, ένας διάκος και ένας αναγνώστης, μπροστά από την κλίνη. Στο επάνω τμήμα η ψυχή του αγίου μεταφέρεται από δύο αγγέλους στον ουρανό, του οποίου τις πύλες ανοίγουν δύο άλλοι άγγελοι. Γύρω από το κεντρικό θέμα υπάρχουν δεκατέσσερις σκηνές από τον βίο του αγίου: επάνω, ο άγιος χειροτονείται επίσκοπος, μεταβάλλει τον όφι σε χρυσάφι, πορεύεται στη σύνοδο, καταπατεί τον Άρειο και κηρύσσει την Αγία Τριάδα. Αριστερά, ο άγιος εμφανίζεται στο όνειρο του βασιλιά, βαπτίζει και διδάσκει τους απίστους, καταβάλλει τα είδωλα στο ναό. Δεξιά, ο βασιλιάς τιμά τον άγιο, ο άγιος ανασταίνει τη θυγατέρα του, βοηθά τους κλέφτες να πάρουν το σιτάρι του. Κάτω, ο άγιος με την προσευχή του στρέφει τον ποταμό προς τα πίσω, διασώζει ένα ζευγάρι από τους Αγαρηνούς, σταματά τις δυνατές βροχές, δωρίζει την αίγα του στους κλέφτες.