Splügenpass

Splügenpass,
Passo dello Spluga
Ilustracja
Droga na przełęcz od strony szwajcarskiej
Państwo Szwajcaria
 Włochy
Wysokość2113 m n.p.m.
PasmoAlpy Lepontyńskie / Alpy Retyckie
Położenie na mapie Gryzonii
Mapa konturowa Gryzonii, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Splügenpass,Passo dello Spluga”
Położenie na mapie Szwajcarii
Mapa konturowa Szwajcarii, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Splügenpass,Passo dello Spluga”
Ziemia46°30′20″N 9°19′49″E/46,505556 9,330278

Splügenpass[1] lub Passo dello Spluga[2][3][4] (retorom. Pass dal Spleia[5], łac. Cunus Aureus) – przełęcz położona na wysokości 2113 m n.p.m., na granicy Szwajcarii (kanton Gryzonia) i Włoch (region Lombardia). Oddziela ona Alpy Lepontyńskie od Alp Retyckich. Splügenpass łączy szwajcarską miejscowość Splügen na północy (dystrykt Hinterrhein) z włoską miejscowością Chiavenna (prowincja Sondrio) na południu.

Przez tę przełęcz przebiega dział wodny oddzielający dorzecze Renu na północy od dorzecza Padu na południu.

Polskie źródła encyklopedyczne podają nazwę[a] Splügen[6][7][8][9]. Nazwa ta pojawia się w literaturze pięknej (Adam Mickiewicz Do ***. Na Alpach w Splügen 1829, Giosuè Carducci Elegia Splügenu)[b][c].

Galeria

  • Przełęcz zimą

  • Droga na przełęcz po stronie włoskiej

  • Widok na przełęcz

  • Splügenpass - widok z przełęczy na północ

Uwagi

  1. ↑ Nazwę niezgodną z zaleceniami Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej.
  2. ↑ W przypisach opracowanych przez Czesława Zgorzelskiego podano, że Splügen to przełęcz alpejska na pograniczu Szwajcarii i Włoch (Adam Mickiewicz, Wybór poezji, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, Kraków 1986, t. 2, s. 199).
  3. ↑ W objaśnieniach tłumaczki: „Splügen – włoskie Spluga, wysoka przełęcz, stanowiąca jeden z traktów alpejskich ze Szwajcarii do Włoch. W poezji polskiej upamiętniona wierszem Mickiewicza”, Giosuè Carducci, Ody barbarzyńskie, przekład Julii Dicksteinówny, Instytut Wydawniczy „Biblioteka Polska”, Warszawa 1923, s. 121.

Przypisy

  1. ↑ Endonim niemiecki: Nazewnictwo geograficzne świata. Zeszyt 12. Europa, Część II, s. 202, Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej przy Głównym Geodecie Kraju, Warszawa, 2010. [dostęp 2016-08-01].
  2. ↑ Endonim włoski: Nazewnictwo geograficzne świata. Zeszyt 12. Europa, Część II, s. 253, Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej przy Głównym Geodecie Kraju, Warszawa, 2010. [dostęp 2016-08-01].
  3. ↑ Główny Urząd Geodezji i Kartografii nie podaje polskiego egzonimu: Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata, ss. 290 i 372; Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej przy Głównym Geodecie Kraju, Warszawa, 2013. [dostęp 2016-08-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-07)].
  4. ↑ Główny Urząd Geodezji i Kartografii: Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata, Przedmowa, s. XVIII; Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej przy Głównym Geodecie Kraju, Warszawa, 2013. [dostęp 2016-08-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-07)].

    Niewymienienie danego obiektu jest jednoznaczne ze stwierdzeniem, że Komisja nie zaleca dla niego polskiej nazwy, nawet jeżeli taka spotykana jest w niektórych publikacjach.

  5. ↑ Nazwa retoromańska: Nazewnictwo geograficzne świata. Zeszyt 12. Europa, Część II, s. 202, Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej przy Głównym Geodecie Kraju, Warszawa, 2010. [dostęp 2017-04-12].
  6. ↑ Podręczna Encyklopedya Powszechna, Wydawnictwo Przeglądu Tygodniowego, Warszawa 1901, t. 6, s. 210.
  7. ↑ Ilustrowana Encyklopedia Trzaski, Everta i Michalskiego, Księgarnia Trzaski, Everta i Michalskiego, Kraków 1927, t. 5, s. 139.
  8. ↑ Popularna Encyklopedia Powszechna, Oficyna Wydawnicza Fogra, Kraków 1997, t. 17, s. 27.
  9. ↑ Wielka Encyklopedia PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004, t. 25, s. 434.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Mountain pass 12x12 n.svg
oriented mountain pass symbol : n ne e se
Switzerland relief location map.jpg
Autor: Eric Gaba (Sting - fr:Sting) and NordNordWest, Licencja: CC BY-SA 3.0
Blank physical map of Switzerland, for geo-location purpose.
Splugen GR-CH ksozog.JPG
Autor: Kso, Licencja: CC BY-SA 4.0
Splügen Pass - north view
Sondrio spluga.jpg
(c) Idéfix at nl.wikipedia, CC-BY-SA-3.0
Splügenpass in de vroege lente
Splügenpass.jpg
Autor:
Picswiss.png
Roland Zumbühl (Picswiss), Arlesheim (Commons:Picswiss project), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Schweizer Seite vom Splügenpass mit Blick zum Teurihorn
Splügenpass Passhöhe.jpg
Autor: upload by Adrian Michael, Licencja: CC BY-SA 3.0
Passhöhe
Montespluga01.JPG
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Paebi (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC-BY-SA-3.0

Montespluga, Italy

self-made, June 2006