Splot krzyżowy

Splot krzyżowy (łac. plexus sacralis) – największy splot nerwowy w organizmie człowieka, twór powstały z wymieszanych (przegrupowanych) gałęzi przednich (brzusznych) nerwów rdzeniowych od L5 do Co1 i częściowo L4 (poprzez nerw widełkowy). Ma kształt trójkąta, którego podstawa skierowana jest do powierzchni miednicznej kości krzyżowej, a wierzchołek do nerwu kulszowego, w stronę dolnej części otworu kulszowego. Swą powierzchnią tylną przylega do przedniej powierzchni mięśnia gruszkowatego (musculus piriformis), przednią powierzchnią zwrócony jest do jamy miednicy i przykryty tylną częścią powięzi miednicy, przylega do naczyń biodrowych wewnętrznych.

Splot podzielony jest na 3 odcinki kulszowy, sromowy i guziczny. Od splotu wychodzą gałęzie krótkie i długie. Krótkie zaopatrują mięsień gruszkowaty, zasłaniacz wewnętrzny, oba bliźniacze i czworoboczny uda. Do gałęzi krótkich należą także gałęzie stawowe i gałęzie okostnowe.

Gałęzie krótkie

Zaopatrują mięsień gruszkowaty, mięsień zasłaniacz wewnętrzny, mięśnie bliźniacze, oraz mięsień czworoboczny uda, a także staw biodrowy, okostną guza kulszowego i obu krętarzy kości udowej.

Gałęzie długie

• nerw pośladkowy górny (łac. nervus gluteus superior)
• nerw pośladkowy dolny (łac. nervus gluteus inferior)
• nerw skórny uda tylny (łac. nervus cutaneus femoris posterior)
• nerw kulszowy (łac. nervus ischiadicus)
• nerw sromowy (łac. nervus pudendus)
• nerw guziczny (łac. nervus coccygeus)

Gałęzie długie przechodzą przez otwór kulszowy większy: przez otwór nadgruszkowy przechodzi nerw pośladkowy górny, przez otwór podgruszkowy pozostałe gałęzie. Jedynie nerw guziczny nie przechodzi przez otwór kulszowy większy.

Bibliografia

• Adam Krechowiecki, Florian Czerwiński: Zarys anatomii człowieka. Szczecin: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2004. ISBN 83-200-3362-4.