Splot trzewny

Splot trzewny

Splot trzewny (łac. plexus coeliacus), potocznie zwany splotem słonecznym (plexus solaris) – jeden z najpowszechniej znanych splotów nerwowych człowieka. Anatomicznie splotem słonecznym określa się odmianę anatomiczną powstałą ze zrośniętych splotów trzewnych prawego i lewego. Należy do grupy splotów autonomicznych. Największy ze splotów przedkręgowych, znajduje się na wysokości I kręgu lędźwiowego, u góry sięgając rozworu aortowego przepony, ku dołowi sięga miejsca odejścia tętnic nerkowych, a bocznie dochodzi do nadnerczy.

Splot trzewny był kiedyś nazywany mózgiem brzusznym (łac. cerebrum abdominale)[1]. Określa go tak np. Arthur Schopenhauer[2].

Budowa

Zbudowany jest z parzystych zwojów trzewnych (ganglia celiaca), które cechują się dużą zmiennością kształtu, od mających kształt półksiężyca, po zupełnie zrośniętą kulistą formę, do której dochodzą i od której odchodzą liczne "promienie" (stąd dawna nazwa) – gałązki nerwowe. Zwój trzewny ma barwę szaro-czerwoną. W dolnej części splotu można odróżnić oddzielne skupienia tkanki nerwowej, tworzące parzysty zwój aortalno-nerkowy (ganglion aorticorenale) i nieparzysty (pojedynczy) zwój krezkowy górny (ganglion mesentericum).

Do splotu dochodzą:

  • nerwy trzewne większy i mniejsze (parzyste),
  • gałązki trzewne nerwu błędnego,
  • gałązki od ostatniego zwoju piersiowego oraz od górnych zwojów lędźwiowych pnia współczulnego.

Od splotu (towarzysząc naczyniom krwionośnym) odchodzą:

  • parzyste,
    • splot przeponowy (łac. plexus phrenicus),
    • splot nadnerczowy (łac. plexus suprarenalis),
    • splot nerkowy (łac. plexus renalis),
    • splot jądrowy u mężczyzn lub jajnikowy u kobiet (łac. plexus testicularis resp. ovaricus),
  • nieparzyste,
    • splot żołądkowy górny i dolny (łac. plexus gastricus superior et inferior),
    • splot wątrobowy (łac. plexus hepaticus),
    • splot śledzionowy (łac. plexus lienalis/splenicus),
    • splot krezkowy górny (łac. plexus mesentericus superior),
    • splot aortowy brzuszny (łac. plexus aorticus abdominalis).

Zobacz też

Przypisy

  1. R. Dunglison, Medical lexicon: a dictionary of medical science, Philadelphia 1868, s. 199, http://books.google.pl/books?id=iOAOAAAAYAAJ
  2. A. Schopenhauer, W poszukiwaniu mądrości życia. Parerga i paralipomena, przeł. J. Garewicz, Warszawa 2002, s. 305.

Bibliografia

Star of life.svg Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Media użyte na tej stronie

Star of life.svg

The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.

Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.
Gray848.png
The celiac ganglia with the sympathetic plexuses of the abdominal viscera radiating from the ganglia. (Toldt.)