Społeczeństwo cywilne

Społeczeństwo cywilne – sfera prywatno-cywilnej aktywności jednostek, której głównym celem jest zaspokajanie ich potrzeb. Całokształt stosunków społeczno-ekonomicznych wraz z ich prawno-instytucjonalnymi gwarancjami[1]. Koncepcja stworzona przez G.W.F. Hegla jako „system potrzeb”. Relacje pomiędzy społeczeństwem cywilnym a społeczeństwem politycznym były istotnym elementem opisu rzeczywistości społecznej w ramach nowoczesnego dyskursu społeczno-politycznego, m.in. w twórczości Alexisa de Tocqueville’a, Karola Marksa[2][3] oraz Ferdynanda Tönniesa[4].

Ta nowoczesna liberalna koncepcja wywodzi się z klasycznej republikańskiej społeczności cywilnej[5]. Termin zastąpiony w 1949 r. przez komunistyczną cenzurę terminem społeczeństwo obywatelskie w celu uniemożliwienia prawidłowego rozumienia prac Marksa[6][7].

Przypisy

  1. ↑ Szacki Jerzy „Historia myśli socjologicznej: Wydanie nowe.” Warszawa 2003, str. 201.
  2. ↑ Paweł Załęski Społeczeństwo cywilne i społeczeństwo polityczne: Heglowskie kategorie w recepcji Tocqueville’a i Marksa – [w:] Kościański, Artur & Misztal, Piotr [red.]: „Społeczeństwo obywatelskie: Między ideą a praktyką”, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2008
  3. ↑ Paweł Stefan Załęski, Neoliberalizm i społeczeństwo obywatelskie, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2012, ss. 49-59, 80-86
  4. ↑ Paweł Załęski Tönnies i społeczeństwo cywilne: Źródła nowoczesnej koncepcji społeczeństwa – Przegląd Socjologii Jakościowej Tom VII nr 2/2011
  5. ↑ Paweł Stefan Załęski, Neoliberalizm i społeczeństwo obywatelskie, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2012, s. 7-24.
  6. ↑ Paweł Załęski Etymologia społeczeństwa obywatelskiego: O problemie tłumaczenia nowoczesnej koncepcji bürgerliche Gesellschaft, Acta Philologica nr 34/2008
  7. ↑ Paweł Stefan Załęski, Neoliberalizm i społeczeństwo obywatelskie, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2012, ss. 7-9