Spotlight (film)

Spotlight
Ilustracja
Logo filmu
Gatunek

dramat biograficzny

Rok produkcji

2015

Data premiery

3 września 2015
5 lutego 2016 (Polska)

Kraj produkcji

USA

Język

angielski

Czas trwania

129 minut

Reżyseria

Tom McCarthy

Scenariusz

Tom McCarthy
Josh Singer

Główne role

Mark Ruffalo
Michael Keaton
Rachel McAdams
Liev Schreiber
John Slattery
Stanley Tucci

Muzyka

Howard Shore

Zdjęcia

Masanobu Takayanagi

Scenografia

Stephen H. Carter

Kostiumy

Wendy Chuck

Montaż

Tom McArdle

Produkcja

Anonymous Content
First Look Media
Participant Media
Rocklin/Faust

Dystrybucja

Open Road Films

Budżet

20 mln USD[1]

Przychody brutto

61,8 mln USD[2]

Nagrody
2 Oscary

Spotlightamerykański dramat biograficzny w reżyserii Toma McCarthy’ego według scenariusza McCarthy’ego i Josha Singera. Przedstawia historię śledztwa dziennikarzy „The Boston Globe” ze „Spotlight”, najstarszego wciąż działającego amerykańskiego dziennikarskiego zespołu śledczego, w sprawie tuszowania licznych przypadków molestowania seksualnego dzieci przez księży katolickich. Scenariusz napisany został na podstawie relacji dziennikarzy „Spotlight”, którzy w 2003 roku za ujawnienie skandalu otrzymali Nagrodę Pulitzera.

Film prezentowany był m.in. podczas 72. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Wenecji, Festiwali Filmowym w Telluride i Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Toronto. Do amerykańskich kin trafił 6 listopada 2015 roku i zdobył szereg nagród. Nominowany był do sześciu Oscarów, w kategoriach najlepszy film, najlepszy reżyser, najlepszy aktor drugoplanowy (Mark Ruffalo), najlepsza aktorka drugoplanowa (Rachel McAdams), najlepszy scenariusz oryginalny i najlepszy montaż, ostatecznie zdobywając statuetki za najlepszy film i scenariusz[3].

Obsada

Ekipa Spotlight

Postacie drugoplanowe

  • Stanley Tucci jako Mitchell Garabedian, adwokat[5]
  • Gene Amoroso jako Stephen Kurkjian, główny reporter śledczy „The Boston Globe”[6]
  • Jamey Sheridan jako Jim Sullivan, adwokat reprezentujący Kościół
  • Billy Crudup jako Eric MacLeish, adwokat[5]
  • Maureen Keiller jako Eileen McNamara, felietonistka „The Boston Globe”[7]
  • Richard Jenkins jako Richard Sipe, psychoterapeuta (głos, niewymieniony w czołówce)
  • Paul Guilfoyle jako Peter Conley
  • Len Cariou jako kardynał Bernard Law
  • Neal Huff jako Phil Saviano
  • Michael Cyril Creighton jako Joe Crowley
  • Laurie Heineman jako sędzia Constance Sweeney

Produkcja

Tom McCarthy i Josh Singer ukończyli scenariusz Spotlight w czerwcu 2012 roku[8], a następnie trafił on na tzw. czarną listę najlepszych niezrealizowanych scenariuszy[9]. W wywiadzie udzielonym magazynowi „Creative Screenwriting” Singer stwierdził, że celem filmu nie jest pozbawianie widzów wiary ani przedstawianie w złym świetle Kościoła katolickiego, a pokazanie potęgi rzetelnego dziennikarstwa, które – chociaż powoli zanikające – wciąż jest ważne[10].

Zdjęcia rozpoczęły się 24 września 2014 roku w Bostonie[11], a w październiku przeniosły się do Hamilton w Ontario. W Bostonie zdjęcia kręcono m.in. na stadionie Fenway Park[12], biurach „The Boston Globe” w dzielnicy Dorchester[13] i Boston Public Library[14], zaś w Hamilton na Uniwersytecie McMastera[15]. Montażysta Tom McArdle stwierdził, że film montowany był przez osiem miesięcy, ponieważ twórcy chcieli, żeby był on jak najdoskonalszy[16].

Dystrybucja

Światowa premiera filmu odbyła się podczas 72. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Wenecji, gdzie nagrodzony został owacją na stojąco[17]. 6 listopada 2015 roku film trafił do ograniczonej dystrybucji w Stanach Zjednoczonych, zaś do szerokiej trzy tygodnie później, 25 listopada[18].

Odbiór

Box office

Do 28 lutego 2016 roku film, przy budżecie wynoszącym 20 milionów dolarów, zarobił na całym świecie 61 milionów, z czego większość wpływów pochodzi z Ameryki Północnej[2]. W trakcie pierwszego weekendu ograniczonej dystrybucji, kiedy wyświetlany był w pięciu kinach, zarobił 295 tys. dolarów, będąc jednym z najbardziej dochodowym pod względem ilości zysków z ekranu filmem 2015 roku[19]. W szerokiej dystrybucji podczas pierwszego weekendu zarobił 4,5 miliona dolarów, plasując się na 8. miejscu amerykańskiego box office’u[20].

W Polsce film trafił do kin 5 lutego 2016 roku, w premierowy weekend plasując się na 7. miejscu w box offisie[21]. W ciągu dwóch tygodni film obejrzało 50,5 tys. widzów[22].

Opinie krytyków

W agregatorze recenzji Rotten Tomatoes średnia ocena filmu na podstawie 258 recenzji wynosi 8.9/10. Konsensus krytyków podsumowuje: „Spotlight z wdziękiem radzi sobie z drastycznymi szczegółami opartej na faktach historii, twórcy opierają się jednak pokusie gloryfikowania bohaterów, co przekłada się na dramat honorujący zarówno widza, jak i prawdziwe postaci będące jego tematem”[23]. W serwisie Metacritic średnia z 45 ocen krytyków wynosi 93/100, co przekłada się na „powszechne uznanie” krytyków[24]. Podczas Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Toronto w 2015 roku film zajął trzecie miejsce w plebiscycie publiczności[25].

Reakcje ze strony Watykanu

Radio Watykańskie nazwało film „szczerym” i „ważnym”, twierdząc, że pomógł Kościołowi katolickiemu w Stanach Zjednoczonych „w pełni zaakceptować grzech, przyznać to publicznie i przyjąć wszystkie konsekwencje”[26]. Luca Pellegrini na stronie Radia Watykańskiego napisał, że reporterzy „The Boston Globe” „uczynili z siebie przykład najczystszego oddania, tak pod względem odnajdywania faktów, jak i weryfikowania źródeł, działając dla dobra społeczeństwa i miasta, stając się paladynami potrzebnymi sprawiedliwości”[27]. W lutym 2016 roku watykańska komisja ds. pedofilii wśród duchownych wzięła udział w prywatnym pokazie filmu[28].

Krytyka

W artykule zamieszczonym 8 stycznia 2016 roku w „The New York Timesie” pojawił się krytyczny głos na temat filmu, twierdzący, że wprowadza on w błąd opisując sposób, w jaki Kościół traktował przypadki molestowania seksualnego dzieci. Krytyk stwierdził, że największą wadą filmu jest nieukazanie w nim opinii psychologów zapewniających Kościół, że księża pedofile po odbyciu terapii mogą powrócić do kapłaństwa. Dystrybutor filmu, Open Road Films, odpowiedział, że był to rozpowszechniony mit mający odwrócić uwagę od spraw o molestowanie[29].

Opinia Jacka Dunna

Film został skrytykowany przez Jacka Dunna (granego przez Gary’ego Galone’a), członka zarządu Boston College High School, za przedstawienie go jako obojętnego wobec skandalu. Po obejrzeniu filmu stwierdził, że był świadomy problemów i opracował czteropunktowy plan mający na celu uporanie się z nimi[30]. Walter Robinson i Sacha Pfeiffer z „The Boston Globe” w odpowiedzi na jego oświadczenie stwierdzili, że podtrzymują wersję przedstawioną w filmie, a Dunn w dniu, w którym z nim rozmawiali, zrobił wszystko, żeby jak najmniej ucierpiała reputacja reprezentowanej przez niego instytucji. Według nich przedstawiona w filmie scena z Dunnem, mająca miejsce na początku 2002 roku, odpowiada rzeczywistości, ponieważ w trakcie wywiadu dał on przykład „natchnionego public relations mającego na celu obronę Boston College High School”[31].

Wyróżnienia

Spotlight został ujęty przez wielu krytyków w pierwszej dziesiątce najlepszych filmów 2015 roku[32]. Film otrzymał ponad setkę branżowych nagród i nominacji. Amerykański Instytut Filmowy wybrał Spotlight jednym z 10 najlepszych filmów roku[33][34]. Film otrzymał 3 nominacje do Złotych Globów: dla Najlepszego filmu dramatycznego, Najlepszego reżysera, Toma McCarthy’ego i Najlepszego scenariusza dla McCarthy’ego i Josha Singera[35]. Został nominowany także do pięciu Independent Spirit Awards, w tym za Najlepszy film, dla Najlepszego reżysera, za Najlepszy scenariusz, Najlepszy montaż oraz honorowej Nagrody Roberta Altmana dla Najlepszej obsady[36]. Rachel McAdams oraz cała główna obsada filmu, otrzymali kolejno nominacje za Wybitny występ aktorki w roli drugoplanowej oraz za Wybitny występ obsady w filmie kinowym do Nagrody Gildii Aktorów Ekranowych (SAG) w 2015 roku[37].

Koło Krytyków Filmowych z Nowego Jorku (NYFCC) nagrodziło Michael Keatona, gdzie ponadto wygrał jeszcze w takich kategoriach jak Najlepszy Film, Najlepszy Reżyser, Najlepszy Scenariusz oraz najlepszą obsadę podczas internetowego głosowania New York Film Critics Online. Film wygrał również w kategorii Najlepszy Film i Najlepszy Scenariusz w Stowarzyszeniu Krytyków Filmowych z Los Angeles (LAFCA)[38]. Otrzymał także osiem nominacji od Broadcast Film Critics Association do Nagród Critics' Choice, w tym dla Najlepszego Reżysera, Scenariusza, Aktora Drugoplanowego, Najlepszej Obsady, Najlepszej Aktorki Drugoplanowej i Najlepszej Muzyki, zdobywając trzy pierwsze wyróżnienia[39]. Wyróżniono go także Nagrodą Satelita za Najlepszą Obsadę i dodatkowo nominowano do sześciu innych nagród, w tym za Najlepszy Film, dla Najlepszego Reżysera, Najlepszego aktora drugoplanowego, Najlepszej aktorki drugoplanowej oraz Najlepszego Scenariusza Oryginalnego[40]. Listę nominacji dopełnia sześć nominacji do Oscarów, w tym dla Najlepszego Filmu, Najlepszego Reżysera, Najlepszego Scenariusza Oryginalnego, Najlepszego Aktora Drugoplanowego, Najlepszej Aktorki Drugoplanowej i Najlepszego Montażu[3].

Przypisy

  1. Jada Yuan, Watching the Watchers: Tom McCarthy on Making ''Spotlight'', www.vulture.com, 3 listopada 2015 [dostęp 2016-02-05] (ang.).
  2. a b Spotlight (2015) (ang.). [dostęp 2016-02-29].
  3. a b Oscars.
  4. a b Mark Shanahan, Meredith Goldstein: Mark Ruffalo visits the Globe. The Boston Globe, 16 września 2014. [dostęp 2014-09-16].
  5. a b c d Tatiana Siegel, Borys Kit: Billy Crudup in Talks for Catholic Church Sex Abuse Scandal Film ‘Spotlight’ (Exclusive). The Hollywood Reporter, 27 sierpnia 2014. [dostęp 2014-09-16].
  6. Matt Juul: ‘Spotlight’ Actors Spotted at Fenway Park. The Boston Globe, 26 września 2014. [dostęp 2016-01-19].
  7. Mark Shanahan, Meredith Goldstein: ‘Spotlight’ films at The Boston Globe. The Boston Globe, 29 września 2014. [dostęp 2016-01-18].
  8. ‘Spotlight’ script tells the story of Globe series (ang.). „The Boston Globe”, 2014-08-19. [dostęp 2016-02-29].
  9. Black List 2013: Full Screenplay List (ang.). Deadline.com, 2013-12-16. [dostęp 2016-02-29].
  10. Carla Iacovetti: Spotlight: The Burden of Truth (ang.). Creative Screenwriting, 2016-01-25. [dostęp 2016-02-29].
  11. Matt Juul: Globe ‘Spotlight’ Movie Holding Open Casting Call (ang.). The Boston Globe, 2014-09-24. [dostęp 2016-02-29].
  12. ‘Spotlight’ filming at Fenway Park (ang.). „The Boston Globe”, 2014-09-26. [dostęp 2016-02-20].
  13. ‘Spotlight’ films at The Boston Globe (ang.). W: The Boston Globe [on-line]. 2014-09-29. [dostęp 2016-02-29].
  14. Rachel McAdams reporting for duty (ang.). „The Boston Globe”, 2014-09-30. [dostęp 2016-02-29].
  15. Ruffalo, Tucci in Hamilton for Spotlight shoot (ang.). CHCH News, 2014-10-07. [dostęp 2016-02-29].
  16. Spotlight Editor Tom McArdle In Conversation (ang.). Film Doctor, 2016-02-18. [dostęp 2016-02-29].
  17. Mark Shanahan: ‘Spotlight’ gets glittering debut in Venice (ang.). W: Boston Globe [on-line]. 2015-09-03. [dostęp 2015-11-05].
  18. Anthony D’Alessandro: Michael Keaton Mark Ruffalo Boston Globe Film ‘Spotlight’ Opens Nov. 6 (ang.). Deadline. [dostęp 2016-02-29].
  19. Anthony D’Alessandro: ‘Spectre’ $70.4M Opening: Still 2nd Highest 007 Debut Behind ‘Skyfall’, But Not That Far From ‘Quantum Of Solace’ – Monday AM (ang.). Deadline.com, 2015-11-09. [dostęp 2016-02-29].
  20. Anthony D’Alessandro: Katniss On Track For $78M-80M 5-Day; ‘Good Dinosaur’ Eyes $58M-$62M; ‘Creed’ Punching $39M-$42M (ang.). Deadline.com. [dostęp 2016-02-29].
  21. Box office weekend 05 - 07 lutego 2016. Stowarzyszenie Filmowców Polskich. [dostęp 2016-02-29].
  22. Box office weekend 12 - 14 lutego 2016. Stowarzyszenie Filmowców Polskich. [dostęp 2016-02-29].
  23. Spotlight (2015) (ang.). Rotten Tomatoes. [dostęp 2016-02-29].
  24. Spotlight reviews (ang.). W: Metacritic [on-line]. [dostęp 2016-02-29].
  25. Toronto International Film Festival Announces 2015 Award Winners (ang.). TIFF, 2015-09-20. [dostęp 2016-02-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-03)]. Cytat: The second runner up is Tom McCarthy’s Spotlight.
  26. John Allen Jr.: Vatican Radio praises movie on Boston Globe coverage of clergy abuse (ang.). W: Crux [on-line]. 2015-10-23. [dostęp 2016-02-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-29)].
  27. Luca Pellegrini: A Venezia il film sulla pedofilia nella diocesi di Boston (wł.). 2015-09-04. [dostęp 2016-02-29].
  28. Tom Kington: Vatican panel kicks off meeting on sexual abuse by watching ‘Spotlight’ (ang.). „Los Angeles Times”, 2016-02-04. [dostęp 2016-02-29].
  29. Michael Cieply: Before the Oscars, Some Films Face the Truth Test (ang.). W: New York Times [on-line]. 2016-01-08. [dostęp 2016-02-29].
  30. Tim Muldoon: ‘Spotlight’ Reveals Sexual Abuse, But Misrepresents a Good Man (ang.). W: Aleteia [on-line]. 2015-11-27. [dostęp 2016-02-29].
  31. Globe reporters defend portrayal of Jack Dunn in movie (ang.). „Boston Herald”, 2015-11-26. [dostęp 2016-02-29]. Cytat: „The scene depicts a fairly common exchange involving reporters who have unpleasant questions to ask and a skilled public relations person doing his best to frame a story in the most favorable way possible for the institution he is representing. That’s what Jack did that day.”
  32. Best of 2015: Film Critic Top Ten Lists, Metacritic [dostęp 2016-01-19].
  33. Here Are the AFI AWARDS 2015 Official Selections, American Film [dostęp 2016-01-19] (ang.).
  34. Filmweb - AFI, 6 grudnia 2015 [dostęp 2016-01-19].
  35. Winners & Nominees Best Motion Picture - Drama | Golden Globes, www.goldenglobes.com [dostęp 2016-01-19].
  36. Nominacje do Nagród Independent Spirit 2016.
  37. SAG Award Nominations 2016: The Complete List, Vanity Fair [dostęp 2016-01-19].
  38. Nagrody LAFCA.
  39. Critics’ Choice Awards | Critics’ Choice Movie Awards, www.criticschoice.com [dostęp 2016-01-19] [zarchiwizowane z adresu 2013-01-31].
  40. Current Nominees | Categories | International Press Academy, www.pressacademy.com [dostęp 2016-01-19].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Spotlight.png
Logo for the 2015 film "Spotlight".