Sprawa Izraela i Palestyny w Organizacji Narodów Zjednoczonych

Ten artykuł wymaga modyfikacji na podstawie najświeższych informacji. Niektóre treści są na pewno lub najprawdopodobniej nieaktualne. Artykuł należy zweryfikować, wskazując w przypisach źródła informacji. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Sprawa Izraela i Palestyny w Organizacji Narodów Zjednoczonych – artykuł dotyczy historii działań Organizacji Narodów Zjednoczonych w Palestynie. Obejmuje temat dotyczący państwa Izrael, konfliktu izraelsko-arabskiego i narodu palestyńskiego.

Mandat Palestyny

Po zakończeniu II wojny światowej na skutek wzmożonego osadnictwa Żydów w Palestynie nasiliły się walki pomiędzy Żydami a Arabami. Skala starć powoli przybierała rozmiary wojny domowej.

Rząd brytyjski zdawał sobie sprawę, że sytuacja w Mandacie Palestyny wymyka się spod kontroli, dlatego 2 kwietnia 1947 oficjalnie przekazał sprawę Palestyny do Organizacji Narodów Zjednoczonych.

UNSCOP

Flaga Organizacji Narodów Zjednoczonych

13 maja 1947 Organizacja Narodów Zjednoczonych powołała specjalną komisję UNSCOP do zbadania sprawy w składzie: Australia, Czechosłowacja, Gwatemala, Holandia, Indie, Iran, Jugosławia, Kanada, Peru, Szwecja i Urugwaj.

1 września 1947 komisja UNSCOP opublikowała swój raport. Zalecono zakończenie brytyjskiego mandatu nad Palestyną i utworzenie dwóch państw: żydowskiego oraz arabskiego.

8 września 1947 na swoim dorocznym spotkaniu zebrało się Zgromadzenie Ogólne ONZ, które przyjęło raport Komisji UNSCOP w sprawie Palestyny.

Rezolucja nr 181

Głosowanie rezolucji nr 181 ONZ – 29 listopada 1947 r.

29 listopada 1947 Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych przyjęło rezolucję nr 181.

Była to decyzja w sprawie podziału Palestyny. Głosowanie:

• 33 państwa poparły projekt rezolucji (58%): Australia, Belgia, Boliwia, Brazylia, Białoruś, Kanada, Kostaryka, Czechosłowacja, Dania, Dominikana, Ekwador, Francja, Gwatemala, Haiti, Islandia, Liberia, Luksemburg, Holandia, Nowa Zelandia, Nikaragua, Norwegia, Panama, Paragwaj, Peru, Filipiny, Polska, Szwecja, ZPA, Ukraina, USA, ZSRR, Urugwaj, Wenezuela.
• 13 państw głosowało przeciwko (23%): Afganistan, Kuba, Egipt, Grecja, Indie, Iran, Irak, Liban, Pakistan, Arabia Saudyjska, Syria, Turcja, Jemen.
• 10 państw wstrzymało się (17%): Argentyna, Chile, Chiny, Kolumbia, Salwador, Etiopia, Honduras, Meksyk, Wielka Brytania, Jugosławia.
• 1 państwo było nieobecne (2%): Tajlandia

W myśl rezolucji:

• państwo żydowskie miało liczyć 14 257 km² powierzchni;
• państwo arabskie miało liczyć 11 664 km² powierzchni.

Jednakże państwo żydowskie miało składać się z trzech kawałków, o trudnych do obrony granicach. Poza jego granicami miała być także ważne miejsce dla judaizmu – Jerozolima.

Podczas głosowania nad rezolucją wszyscy najbliżsi sąsiedzi brytyjskiego mandatu nad Palestyną sprzeciwili się tej decyzji, jednak została ona przyjęta większością głosów. W następstwie głosowania Żydzi przyjęli postanowienie ONZ, jednak Arabowie je odrzucili, doprowadzając do wybuchu wojny domowej w Mandacie Palestynie.

Tekst rezolucji

• z Ministerstwa Spraw Zagranicznych Izraela
• z Yale Law School
• Informacje o UN 181 z The Jerusalem Fund/Palestine Center
• United Nations Information System o Kwestii Palestyny

Izrael

14 maja 1948 o godzinie 16:00, Dawid Ben Gurion odczytał na posiedzeniu Rady Ludowej (Mozet HaAm) w Tel Awiwie Deklarację niepodległości, głoszącą o ustanowieniu Państwa Izrael.

Wojna o niepodległość 1948–1949

Pierwsza wojna izraelsko-arabska wybuchła 15 maja 1948, następnego dnia po wygaśnięciu brytyjskiego mandatu. Na terytorium państwa żydowskiego w Palestynie wkroczyły oddziały wojsk egipskich, irackich, syryjskich i transjordańskich, libańskich.

Państwa arabskie nie uznając decyzji ONZ o podziale Palestyny, pragnęły zniszczyć nowo powstałe państwo żydowskie. Oficjalnym powodem ich wkroczenia była obrona cywilnej ludności arabskiej przed działalnością bojówek żydowskich.

Sekretarz generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych Trygve Lie powiedział, że jest to „pierwsza zbrojna agresja na świecie od czasu końca wojny (II wojny światowej)”.

Rezolucja ONZ nr 50

29 maja 1948 z inicjatywy Brytyjczyków Rada Bezpieczeństwa ONZ przyjęła rezolucję nr 50 wzywającą do zaprzestania walk w Palestynie.

Rezolucja nakazywała wszystkim walczącym stronom wprowadzenie zawieszenia broni, które miało obowiązywać od 11 czerwca 1948 przez 28 dni. W tym czasie do Palestyny miał przyjechać mediator Organizacji Narodów Zjednoczonych, który nawiąże rozmowy ze wszystkimi stronami, w celu znalezienia pokojowego rozwiązania konfliktu.

Na czas obowiązywania zawieszenia broni ogłoszono embargo na eksport i import wszelkiej broni do Palestyny, Egiptu, Iraku, Libanu, Arabii Saudyjskiej, Syrii, Transjordanii i Jemenu. Warunki przestrzegania zawieszenia broni i embarga na dostawy broni mieli nadzorować obserwatorzy wojskowi, specjalnie wysłani w tym celu do Palestyny.

Rezolucja wzywała wszystkie zaangażowane w konflikt państwa, by zrobiły wszystko co w ich mocy, by zapewnić bezpieczeństwo świętym miejscom położonym na obszarze kontrolowanym przez ich wojska, ze szczególnym podkreśleniem szczególnego znaczenia Jerozolimy. Wszystkie państwa powinny zapewnić swobodny dostęp do świętych miejsc wszystkim wyznawcom innych religii.

Rezolucja postanawiała, że w przypadku złamania warunków zawieszenia broni Rada Bezpieczeństwa ONZ ponownie rozważy sprawę w zgodzie z Kartą Narodów Zjednoczonych.

Pierwszy rozejm

11 czerwca 1948 w Palestynie zaczął obowiązywać rozejm narzucony przez Radę Bezpieczeństwa ONZ. Warunki zawieszenia broni oraz przestrzeganie embarga na dostawy broni nadzorował mediator Organizacji Narodów Zjednoczonych hrabia Folke Bernadotte, który wraz z oficerami belgijskimi, francuskimi, szwedzkimi i amerykańskimi przybył do Palestyny. Wojskowi stanowili korpus międzynarodowych sił nadzorujących rozejm UNTSO (United Nations Truce Supervision Organization). Ich zadaniem było nadzorowania przestrzegania warunków rozejmu i niedopuszczenie do wzmocnienia pozycji wojskowych w rejonie walk.

27 czerwca 1948 hrabia Folke Bernadotte przedstawił wstępne propozycje rozwiązania konfliktu na Bliskim Wschodzie^[1].

W myśl projektu Folke Bernadotte, Palestyna miała stać się unią arabsko-żydowską, z zachowaniem granic dwóch odrębnych państw – żydowskiego i arabskiego.

• Do terytoriów arabskich miała zostać dołączona część pustyni Negew.
• Do terytoriów żydowskich miała zostać dołączona część Galilei.
• Jerozolima miała pozostać na arabskich terenach, z zachowaniem praw mniejszości żydowskiej i zapewnieniem prawa dostępu do miejsc świętych dla wszystkich religii.
• Sprawa Jafy miała zostać wyjaśniona w przyszłości, na drodze negocjacji.
• Zaplanowano utworzenie wolnego portu w Hajfie, w skład którego weszłyby tereny portu handlowego i rafinerii.
• Zaplanowano utworzenie wolnego lotniska w Lod.

Równocześnie miała być powstrzymana dalsza żydowska imigracja do Palestyny, a arabscy uchodźcy mogliby swobodnie powrócić do swoich domów.

Wspólne rozmowy nie powiodły się, gdyż Arabowie nie zgodzili się na przyjęcie propozycji Folke Bernadotte i zażądali zmniejszenia terenów będących w posiadaniu Żydów.

Drugi rozejm

18 lipca 1948 w Palestynie zaczął obowiązywać drugi rozejm narzucony przez Radę Bezpieczeństwa ONZ. Rozejm obowiązywał do 15 października 1948 (przez 89 dni).

Warunki zawieszenia broni oraz przestrzeganie embarga na dostawy broni nadzorował Mediator Organizacji Narodów Zjednoczonych hrabia Folke Bernadotte.

3 sierpnia 1948 zostały zapoczątkowane poufne rozmowy izraelsko-transjordańskie w Paryżu. Izrael oczekiwał uznania państwa żydowskiego, zgadzając się przy tym na zmiany terytorialne, tzn. był gotów zaakceptować zdobycze transjordańskie w zamian za utworzenie korytarza łączącego Jerozolimę z wybrzeżem. Największa przeszkoda w rozmowach pojawiła się przy temacie powrotu do domów uchodźców arabskich, na co strona izraelska nie wyrażała zgody.

Folke Bernadotte

16 września 1948 hrabia Folke Bernadotte przedstawił drugi projekt rozwiązania konfliktu na Bliskim Wschodzie^[2]. Projekt zawierał 7 głównych punktów:

• Do Palestyny musi powrócić pokój. W tym celu każda realna propozycja musi być rozważona, aby mogły powrócić normalne kontakty pomiędzy Arabami a Żydami.
• Żydowskie państwo nazwane Izrael istnieje w Palestynie i nie ma żadnych uzasadnionych powodów dla przypuszczania, że ten stan może się zmienić.
• Granice tego nowego państwa w muszą być ustalone na drodze międzypaństwowych porozumień albo, w przypadku ich niepowodzenia, przez Organizację Narodów Zjednoczonych.
• Przy wytyczaniu granic należy się trzymać zasady geograficznej jednorodności i integracji, sprawiedliwie i jednakowo dla terenów żydowskich i arabskich. Plan nowych granic powinien zostać opracowany do 29 listopada 1948 i podlegać rygorystycznym kontrolom.
• Powinno być zagwarantowano prawo powrotu dla wszystkich tych ludzi, którzy z powodu wojny musieli opuścić swoje domy. To prawo powinno być skuteczne, z zapewnieniem odpowiedniego odszkodowania dla wszystkich tych, którzy zdecydują się nie wracać.
• Jerozolima wymaga zawarcia odrębnego porozumienia, które zagwarantuje bezpieczeństwo interesów wszystkich stron.
• Międzynarodowa odpowiedzialność powinna być wyrażona poprzez udzielenie międzynarodowych gwarancji, w celu rozwiania wzajemnych nieufności, szczególnie w związku z bezpieczeństwem granic i przestrzeganiem praw człowieka.

Następnie propozycja przedstawiała konkretne propozycje^[3]:

• Obecnie obowiązujący niejasny rozejm powinien być zastąpiony oficjalnym pokojem, albo minimum zawieszeniem broni.
• Wobec braku porozumienia pomiędzy Arabami i Żydami, granice między arabskimi i żydowskimi terenami powinna wyznaczyć Organizacja Narodów Zjednoczonych.
• Pustynia Negew powinna być uznana za arabskie terytorium.
• Granica powinna przebiegać od Faluja na północny wschód do Ramli i Lod (oba miasta powinny być na arabskim terenie).
• Galilea powinna być uznana za żydowskie terytorium.
• Hajfa powinna być ogłoszona otwartym portem, Lod powinno być ogłoszone otwartym lotniskiem.
• Jerozolima powinna być traktowana oddzielnie i powinna znajdować się pod skuteczną kontrolą sił Organizacji Narodów Zjednoczonych, z zapewnieniem maksymalnej lokalnej niezależności dla arabskiej i żydowskiej gminy istniejącej w mieście. Powinno być zapewnione pełne bezpieczeństwo dla świętych miejsc z możliwością swobodnego dostępu i sprawowania praktyk religijnych.
• Organizacja Narodów Zjednoczonych powinna utworzyć komisję rozjemczą dla sprawy Palestyny.
• Prawo powrotu arabskich uchodźców do swoich domów położonych na terenach żydowskich powinno być potwierdzone przez Organizację Narodów Zjednoczonych, z podaniem możliwie jak najszybszej daty realizacji. Powinny być potwierdzone prawa odpowiednich odszkodowań za pozostawioną własność dla tych, którzy postanowią nie wracać. Proces repatriacji, przesiedleń i rehabilitacji powinien być nadzorowany i wspierany przez komisję rozjemczą Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Projekt Folke Bernadotte został odrzucony przez obie strony konfliktu. 17 września 1948 hrabia Folke Bernadotte został zamordowany przez dwóch członków radykalnej żydowskiej organizacji Lechi.

Nowym Mediatorem Organizacji Narodów Zjednoczonych w Palestynie został amerykański dyplomata Ralph Bunche.

Trzeci rozejm

22 października 1948 w Palestynie zaczął obowiązywać trzeci rozejm narzucony przez Radę Bezpieczeństwa ONZ. Rozejm obowiązywał do 28 października 1948 (przez 6 dni).

Warunki zawieszenia broni oraz przestrzeganie embarga na dostawy broni nadzorował Mediator Organizacji Narodów Zjednoczonych amerykański dyplomata Ralph Bunche.

Rezolucja nr 194

11 grudnia 1948 Zgromadzenie Ogólne ONZ przegłosowało rezolucję nr 194. Podczas głosowania przeciw były wszystkie państwa członkowskie Ligi Arabskiej (Egipt, Irak, Liban, Arabia Saudyjska, Syria i Jemen)^[4].

Rezolucja wzywała do natychmiastowego zakończenia walk w Palestynie. Wśród 15 artykułów rezolucji, znajdowały się punkty wzywające do demilitaryzacji Jerozolimy i przekazania miasta pod kontrolę międzynarodowych sił pokojowych UNTSO, które zapewniłyby ochronę i wolny dostęp do wszystkich świętych miejsc. Wezwano także do umożliwienia wszystkich wojennym uchodźcom powrotu do swoich domów lub wypłacenia odszkodowań tym, którzy zdecydują się nie wracać. Rezolucja udzieliła również pełnomocnictwa do utworzenia Komisji Rozjemczej Narodów Zjednoczonych^[5].

Negocjacje ONZ

Ralph Bunche

13 stycznia 1949 rozpoczęły się tajne rozmowy izraelsko-arabskie na wyspie Rodos. Odbywały się one pod patronatem Mediatora Organizacji Narodów Zjednoczonych w Palestynie Ralpha Bunche’a.

Państwa arabskie pod żadnym pozorem nie zgadzały się na uznanie istnienia państwa żydowskiego. Nie godziły się także na żadne porozumienie kończące wojnę i odmawiały podpisania jakiejkolwiek umowy o podziale terytorium Palestyny.

23 marca 1949 zawarto porozumienie o zawieszeniu broni pomiędzy Izraelem a Libanem. W zamian za rozejm, Izrael wycofał swoje oddziały z terytorium Libanu^[6].

24 lutego 1949 na wyspie Rodos podpisano izraelsko-egipskie porozumienie o zawieszeniu broni. W zamian za zakończenie walk Izrael zgodził się na wypuszczenie z okrążenia egipskich wojsk uwiezionych na pustyni Negew. Mogły one wycofać się na półwysep Synaj. Linię zawieszenia broni wytyczono według granic państwowych z 1906, przy czym Strefa Gazy znalazła się pod kontrolą Egiptu^[7].

3 kwietnia 1949 zawarto rozejmowy układ izraelsko-jordański, na mocy którego Izrael zgodził się na zastąpienie w Samarii wojsk irackich jordańskim Legionem Arabskim. W zamian za to, Jordania zgodziła się na utrzymanie przez Izrael pustyni Negew. Nie uregulowana została sprawa Jerozolimy^[8].

20 lipca 1949 zawarto rozejmowy układ izraelsko-syryjski. Ustalono linię demarkacyjną pomiędzy oboma państwami^[9].

Irak i Arabia Saudyjska nie wyraziły zgody na podpisanie jakiegokolwiek porozumienia o zawieszeniu broni z Izraelem.

Członkostwo w ONZ

Abba Eban pierwszy ambasador Izraela przy ONZ

11 maja 1949 Zgromadzenie Ogólne ONZ przegłosowało rezolucję nr 273 przyjmując Izrael jako członka Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Pierwszym ambasadorem Izraela przy Organizacji Narodów Zjednoczonych został Abba Eban. W 1952 wybrano go na wiceprzewodniczącego Zgromadzenia Ogólnego ONZ.

Sprawa uchodźców palestyńskich

W grudniu 1949 Zgromadzenie Ogólne ONZ przegłosowało rezolucję nr 302 powołującą specjalną agencję do spraw uchodźców palestyńskich UNRWA. Izrael głosował przeciwko rezolucji, gdyż nie wspominała ona ani słowa o ok. 1 milionie żydowskich uchodźców z państw arabskich i Europy, którzy również pilnie potrzebowali międzynarodowej pomocy.

Kryzys sueski 1956

Gdy w listopadzie 1956 doszło do agresji wojsk izraelskich, brytyjskich i francuskich na Egipt, Rada Bezpieczeństwa ONZ za namową Stanów Zjednoczonych podjęła próbę wymuszenia zawieszenia broni. Jednak Wielka Brytania i Francja, jako stali członkowie Radę Bezpieczeństwa ONZ zawetowali projekt rezolucji.

Wówczas Stany Zjednoczone zaapelowały do Zgromadzenia Ogólnego ONZ proponując przyjęcie rezolucji wzywającej do zawieszenia broni, wycofania wojsk i otwarcia Kanału Sueskiego dla powszechnej żeglugi. Zgromadzenie Ogólne zwołało nadzwyczajne posiedzenie i 2 listopada 1956 przyjęło rezolucję.

Izrael, na prośbę Francji i Wielkiej Brytanii, poprosił Zgromadzenie Ogólne ONZ o sprecyzowanie treści rezolucji. Było to „granie na czas”, z którego korzystały europejskie mocarstwa przygotowujące swoje siły inwazyjne do lądowania w Egipcie^[10].

6 listopada 1956 na skutek silnej presji międzynarodowej zostały wstrzymane wszystkie działania wojenne w Egipcie. 7 listopada 1956 Zgromadzenie Ogólne ONZ przyjęło rezolucję nr 1001 powołującą międzynarodowe siły UNEF, których zadaniem było nadzorowanie zawieszenia broni pomiędzy Izraelem a Egiptem. Zostały one jednak wycofane pod egipskim naciskiem z półwyspu Synaj 19 maja 1967.

Lata 1957–1967

W lutym 1959 państwa Ligi Arabskiej wniosły protest do Organizacji Narodów Zjednoczonych przeciwko wzrostowi żydowskiej imigracji napływającej do Palestyny. Kwestię przedstawiono na forum Zgromadzenia Ogólnego ONZ. W odpowiedzi, ambasador ZSRR poinformował, że radzieccy Żydzi nie będą mogli opuścić terytorium Związku Radzieckiego aby emigrować do Palestyny. Podobne ograniczenia na żydowską emigrację nałożyły pozostałe państwa bloku wschodniego.

Sprawa uchodźców

Sekretarz generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych Dag Hammarskjöld poszukując rozwiązania problemu arabskich uchodźców z Palestyny zaproponował, by osiedlać ich na stałe w tych krajach, w których aktualnie przebywają. Ich arabskie pochodzenie ułatwiłoby proces asymilacji. W owym czasie nie uznawano jeszcze Palestyńczyków jako odrębny naród. Palestyńczycy byli uznawani jako jedna z grup etnicznych Arabów, którzy zamieszkiwali ziemie Bliskiego Wschodu^[11].

We wrześniu 1959 odbyła się sesja Rady Ligi Arabskiej w Casablance odrzucono propozycję sekretarza generalnego ONZ. Państwa arabskie zdecydowały się pozostawić palestyńskich uchodźców ze statutem bezpaństwowców, aby pozbawieni wszelkich praw stanowili formę stałego nacisku na Izrael, jako jeden z elementów konfliktu izraelsko-arabskiego.

Żegluga morska

W listopadzie 1959 przedstawiciel Arabii Saudyjskiej w ONZ zakwestionował prawo Izraela do korzystania z Zatoki Akaba. Zdaniem Arabii Saudyjskiej Zatoka ta stanowiła arabskie wody terytorialne i dlatego Żydzi nie mogą z nich korzystać. Równocześnie król Su’ud ibn Abd al-Aziz Al Su’ud zażądał wycofania z rejonu Zatoki Akaba międzynarodowych sił pokojowych UNEF, które zapewniały bezpieczeństwo swobodnej żeglugi przez Cieśninę Tirańską. W tym samym momencie władze egipskie zatrzymały na Kanale Sueskim dwa statki (duński i grecki) wiozące towary izraelskie.

Ambasador Izraela przy Organizacji Narodów Zjednoczonych wniósł oficjalną skargę na Egipt na sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ. Jako mediator wystąpił Sekretarz generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych Dag Hammarskjöld. Jednak Egipt oświadczył, że znajduje się w stanie wojny z Izraelem i w związku z tym ma prawo zatrzymywać statki i ładunki izraelskie, które usiłują przepłynąć przez Kanał Sueski.

Wojna sześciodniowa

W 1967 arabskie armie zgromadziły się na granicach Izraela, przygotowując się do inwazji i zniszczenia państwa żydowskiego w Palestynie.

Wycofanie sił UNEF

16 maja 1967 szef sztabu egipskiej armii generał Mohammed Fawzy zażądał wycofania międzynarodowych sił pokojowych UNEF z półwyspu Synaj. Fawzy napisał w liście do dowódcy sił UNEF: „Do twojej wiadomości, wydałem rozkaz wszystkim siłom zbrojnym Egiptu być gotowym do działań przeciwko Izraelowi, który może przeprowadzić agresywne działania przeciwko jakiemukolwiek państwu arabskiemu. Z powodu tego rozkazu nasze wojsko już jest skoncentrowane na Synaju na naszej wschodniej granicy. Przez wzgląd na bezpieczeństwo wojsk ONZ, które stacjonują wzdłuż naszych granic, proszę abyś wydał rozkaz natychmiastowego ich wycofania^[12]”. Dowódca sił UNEF generał Indar Jit Rikhye odpowiedział, że musi poczekać na decyzję sekretarza generalnego ONZ.

Sekretarz generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych Sithu U Thant podjął próbę negocjacji z Egiptem, a następnie 18 maja zaproponował Izraelowi przegrupowanie międzynarodowych sił pokojowych UNEF na terytorium Izraela, by mogły one nadal wypełniać swoją misję rozjemczą na granicy izraelsko-egipskiej. Wobec odmowy Izraela, 18 maja 1967 Sithu U Thant wyraził zgodę na ewakuację sił UNEF z półwyspu Synaj i ze Strefy Gazy^[13].

Wojna sześciodniowa rozpoczęła się 5 czerwca 1967.

Stanowisko ONZ

8 czerwca 1967 Rada Bezpieczeństwa ONZ wezwała wszystkie walczące strony do wstrzymania ognia. Izrael, Egipt i Jordania wyraziły gotowość do podporządkowania się zawieszeniu broni, które zaczęło obowiązywać od godziny 23:30 dnia 8 czerwca. Do 10 czerwca trwały jeszcze walki na froncie izraelsko-syryjskim^[14].

Rezolucja nr 242

22 listopada 1967 Rada Bezpieczeństwa ONZ wystosowała rezolucję nr 242, wzywającą do „utworzenia sprawiedliwego i trwałego pokoju na Bliskim Wschodzie”, który miał być osiągnięty poprzez przyjęcie następujących zasad:

1. wycofanie izraelskich wojsk z terenów zajętych w wojnie sześciodniowej,
2. wycofaniu wszystkich żądań sprzed wojny oraz
3. poszanowaniu praw wszystkich państw regionu do bezpiecznego istnienia w swoich granicach.

Najważniejszą cechą charakterystyczną rezolucji była formuła „ziemia za pokój”, domagająca się izraelskiego wycofania z zajętych terenów w zamian za pokój z sąsiadami.

23 listopada 1967 Sekretarz generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych U Thant upoważnił szwedzkiego dyplomatę Gunnara Jarringa by jako specjalny wysłannik ONZ nadzorował wprowadzenie rezolucji 242 w życie. Jarring umieścił swoją główną kwaterę na wyspie Cypr i rozpoczął konsultacje z Izraelem, Egiptem, Jordanią i Libanem. Syria odmówiła udziału w jakichkolwiek konsultacjach w sprawie porozumienia z Izraelem.

Konsultacje prowadzone przez Gunnara Jarringa były niezwykle trudne. Izrael nalegał na rozpoczęcie bezpośrednich rozmów pokojowych z państwami arabskimi twierdząc, że żadne ustępstwa terytorialne nie mogą być uczynione zanim nie powstanie perspektywa trwałego pokoju. Natomiast państwa arabskie popierane przez Związek Radziecki utrzymywały, że bezpośrednie rozmowy z Izraelem mogą rozpocząć się dopiero po wycofaniu jego wojsk z zajętych terenów. Impas doprowadził do zerwania konsultacji przez państwa arabskie.

Raport Goldstone’a^[15]

3 kwietnia 2009 roku, w niespełna 3 miesiące po zakończeniu izraelskiego ataku na Strefę Gazy, Rada Praw Człowieka ONZ powołała misję celem “zbadania wszystkich pogwałceń międzynarodowego prawa praw człowieka i międzynarodowego prawa humanitarnego, które mogły zostać popełnione w jakimkolwiek czasie w kontekście operacji militarnych, które były prowadzone w Gazie w okresie od 27 grudnia 2008 roku do 18 stycznia 2009 roku, czy to przed, podczas czy po tym czasie.” Na czele misji stanął Richard Goldstone, sędzia południowoafrykański, były prokurator Międzynarodowych Trybunałów Karnych dla byłej Jugosławii i Rwandy. W skład komisji weszli również: Christine Chinkin, profesor prawa międzynarodowego w London School of Economics and Political Science, Hina Jilani, Rzecznik Sądu Najwyższego Pakistanu oraz płk Desmond Travers, członek Rady Dyrektorów Institute for International Criminal Investigations.

W trakcie ataku wojsk izraelskich przeprowadzonego pod kryptonimem “operacja Płynny Ołów” według różnych szacunków organizacji pozarządowych zginęło od 1387 do 1417 osób, według danych natomiast władz izraelskich 1166 osób.

15 września 2009 roku misja Goldstone’a wydała ponad 500 stronicowy raport podsumowujący jej prace. Raport ten został odrzucony przez Kongres Stanów Zjednoczonych stosunkiem głosów 344 do 36.

Ogółem za przyjęciem raportu przez Zgromadzenie Ogólne ONZ opowiedziało się 114 państw, 44 kraje wstrzymały się od głosu, 18 głosowało przeciw – wśród nich Stany Zjednoczone, Czechy, Niemcy, Węgry, Włochy, Hiszpania, Słowacja, Polska oraz Ukraina

Ogólny opis tez i konkluzji zawartych w raporcie Goldstone’a:

Raport Goldstone’a wyraźnie stwierdza iż izraelska operacja “Płynny ołów” przeprowadzona na przełomie grudnia i stycznia ubiegłego roku w Strefie Gazy stanowiła kontinuum polityki państwa Izrael w stosunku do Strefy Gazy i Terytoriów Okupowanych, opartej na pogwałceniu międzynarodowego prawa humanitarnego, międzynarodowego prawa karnego oraz praw człowieka.

Według obserwatorów misji ONZ atak na Strefę Gazy był wyrazem zastosowania zasady zbiorowej odpowiedzialności przez władze Izraela w stosunku do jej mieszkańców za ich poparcie dla Hamasu w wyborach w 2006 roku. Konkluzje takie obserwatorzy ONZ wysunęli na podstawie rozmów przeprowadzanych z izraelskimi żołnierzami biorącymi czynny udział w operacji “Płynny ołów” oraz wysokimi rangą urzędnikami politycznymi i wojskowymi.

W momencie ataku wojsk izraelskich 27 grudnia 2008 roku Strefa Gazy od ponad 3 lat objęta była blokadą ekonomiczną, ograniczającą przepływ ludzi, dóbr, usług i towarów. Blokadą objęte zostały produkty tzw pierwszej potrzeby jak: żywność, środki medyczne, paliwo, książki, materiały szkolne, cement i inne materiały budowlane. Celem blokady było rzekome doprowadzenie do izolacji i osłabienia Hamasu, po jego zwycięstwie wyborczym w 2006 roku. Skutki 3 letniej blokady ekonomicznej zostały spotęgowane poprzez zawieszenie pomocy humanitarnej i międzynarodowej, co pogorszyło i tak już fatalną sytuację mieszkańców terytorium. W wyniku omawianej operacji militarnej doszło do zrujnowania gospodarki regionu, służby zdrowia oraz uzależnienia jej mieszkańców od pomocy donatorów międzynarodowych. Postępująca izolacja obszaru oraz oddzielnie Strefy Gazy od Zachodniego Brzegu Jordanu stanowi celową kontynuację polityki Izraela budowania checkpointów, muru, kolonii osadników żydowskich, rozbiórki domów, zagarniania ziemi – nielegalnych z punktu widzenia prawa międzynarodowego.

Kulminacją polityki nieustannej kontroli nad oddolnym, palestyńskim procesem demokratycznym, polegającej na więzieniu i przetrzymywaniu wybranych przedstawicieli palestyńskich organizacji politycznych i członków rządu, był zmasowany atak na gmachy państwowe legalnie wybranych władz Strefy Gazy.

Izraelczycy i Palestyńczycy, z którymi spotkali się delegaci misji ONZ podkreślali, że operacja “Płynny ołów” przeprowadzona na przełomie grudnia i stycznia ubiegłego roku różniła się zasadniczo od poprzednich działań zbrojnych stosowanych przez władze Izraela – był to jeden z bardziej okrutnych i bezwzględnych ataków militarnych przeprowadzonych na przestrzeni ostatnich kilku lat.

Delegacja ONZ złożyła pierwszą wizytę w Strefie Gazy w czerwcu 2009 roku – 5 miesięcy po zakończeniu działań zbrojnych. Członkowie delegacji przerażeni byli skalą izraelskiego ataku, ilością zbombardowanych domów, fabryk, studni, szkół, szpitali, posterunków policji i budynków instytucji publicznych, a także sytuacją rodzin żyjących wśród gruzów, bez możliwości odbudowy zniszczonych domów ze względu na trwająca blokadę i brak podstawowych środków budowlanych jak cement czy szkło.

Czas rozpoczęcia ataku nie był przypadkowy. O godzinie 11:30 większość dzieci w Strefie Gazy udawała się do szkoły, a ulice wypełnione były tłumem cywilów – atak o tej porze dnia obliczony był na spowodowanie jak największych strat w ludności cywilnej.

Wybrana strategia, przeprowadzenie ataku oraz jego skutki wskazują, iż celem architektów operacji “Płynny ołów” było nie tylko zabicie przywódców i członków Hamasu (stanowiącego legalnie wybrany rząd, pochodzący z demokratycznego nadania) oraz Brygad Al Kassama, ale również zniszczenie budynków i infrastruktury publicznej i społecznej.

Według obserwatorów ONZ ewidentny jest fakt, że niszczenie magazynów żywności, systemów instalacji sanitarnych, rurociągów, fabryk i domów mieszkalnych jest rezultatem przemyślanej i planowanej polityki izraelskich sił zbrojnych. Celem było nie tylko zniszczenie gospodarcze, ale również świadome pogwałcenie godności ludzkiej na co wskazuje praktyka używania żywych tarcz, bezprawnych zatrzymań i przesłuchań, dewastowania domów, umieszczania nieprzyzwoitych i rasistowskich napisów – graffiti na ścianach budynków, co składa się na całościowy obraz upokarzania mieszkańców Strefy Gazy.

Jednym z opisywanych przez Goldstone’a aktów agresji było zniszczenie przez czołgi i buldożery armii izraelskiej fermy kurzej posiadającej ponad 31 tysięcy kur, dostarczającej ponad 10% jaj na rynek Gazy.

Innym jest zbombardowanie 9 stycznia 2009 roku młyna braci Hamada, zaopatrującego całą Gazę w mąkę (po 9 miesiącach od ataku młyn był nadal nieczynny). Inny przykład niszczenia infrastruktury przemysłowej to permanentne ostrzeliwanie przez siły izraelskie statków i kutrów rybackich, czego skutkiem jest spadek o 2/3 dostaw ryb w porównaniu z rokiem 2007.

Ekspertyzy prawne i analizy wskazują, że wszystkie ataki militarne były szczegółowo zaplanowane na każdym etapie, a rząd Izraela celowo zatwierdził nieproporcjonalny odwet wojskowy w celu zbiorowego ukarania, upokorzenia i sterroryzowania ludności cywilnej Strefy Gazy. Uczestnicy misji ONZ z niepokojem przyjęli oświadczenia i wypowiedzi wysokich rangą oficjeli administracji publicznej i wojskowej Izraela, uzasadniające ataki na ludność cywilną koniecznością osiągnięcia celów politycznych i wojskowych. Według członków misji ONZ takie stwierdzenia podważają normy prawa międzynarodowego, są niezgodne z duchem Karty ONZ i dlatego zasługują na całkowite potępienie ze strony społeczności międzynarodowej. Według delegatów misji ONZ odpowiedzialność za wszystkie naruszenia i pogwałcenia międzynarodowego prawa humanitarnego i praw człowieka ponoszą architekci operacji militarnej “Płynny ołów”.

Okupacja, przetrwanie i społeczeństwo obywatelskie

Członkowie delegacji zespołu ONZ za podstawowy czynnik leżący u podłoża łamania prawa międzynarodowego i rezolucji ONZ uznali bezprawne kontynuowanie blokady i okupację Strefy Gazy i Zachodniego Brzegu Jordanu, co według nich nie ma nic wspólnego z taktyką tłumienia oporu przez rząd Izraela. Członkowie misji ONZ stwierdzili również, że warunkiem wstępnym wznowienia procesu pokojowego jest zakończenie okupacji. Autorzy raportu Goldstone’a uważają za niezwykle ważne wszelkie działania i akcje podejmowane przez społeczeństwo obywatelskie oraz palestyńskie organizacje pozarządowe, a także poszczególne osoby: ratowników medycznych, pracowników NGO`sów, lekarzy, kierowców karetek pogotowia, dziennikarzy, aktywistów praw człowieka, którzy z narażeniem życia pomagają cywilom palestyńskim. Delegaci ONZ w swoim raporcie składają hołd wszystkim, którzy przyczynili się do złagodzenia cierpienia ludności palestyńskiej i powstania Raportu Goldstone’a, dokumentującego przebieg i skutki operacji militarnej “Płynny ołów”.

Ataki rakietowe i moździerzowe na terytorium Izraela

Misja ONZ stwierdza, że palestyńskie grupy zbrojne od 2001 roku dokonują ataków rakietowych i moździerzowych na terytorium Izraela. Ataki te skutkują traumą psychiczną wśród mieszkańców miast najbardziej narażonych jak Sederot przy granicy ze Strefą Gazy, gdzie jeszcze w 2007 roku na zespół stresu pourazowego cierpiało 28% dorosłych i od 72 do 94% dzieci. W trakcie wojny w Strefie Gazy palestyńskie grupy zbrojne, prowadząc ostrzał południowego Izraela złamały międzynarodowe prawo humanitarne.

Główne tezy orzeczeń prawnych zawartych w raporcie Goldstone’a

Czyny popełnione przez Izrael w trakcie operacji militarnej “Płynny ołów” między 27 grudnia 2008 roku a 18 stycznia 2009 r

Brak zabezpieczenia ludności cywilnej w momencie rozpoczęcia ataku

W wielu przypadkach Izrael celowo nie zabezpieczył ludności cywilnej przed atakami swoich sił zbrojnych, co stanowi pogwałcenie Protokołu Dodatkowego Konwencji Genewskiej. Takim oczywistym przypadkiem była kanonada białego fosforu i atak na siedzibę UNRWA w Strefie Gazy. Z kolei zamierzony atak na szpital Al Quds z użyciem materiałów wybuchowych, pocisków rozpryskowych i białego fosforu jest pogwałceniem art. 18 i 19 Czwartej Konwencji Genewskiej. Również praktyka wystrzeliwania pocisków w celach “ostrzeżenia ludności Strefy Gazy” przed nadchodzącym atakiem jest de facto aktem napaści a nie ostrzeżeniem. Brak ostrzeżenia ludności cywilnej przed atakiem militarnym to pogwałcenie art. 57 Pierwszego Protokołu Dodatkowego do Konwencji Genewskich

Liczne przypadki związane z masakrą ludności cywilnej

Ataki wojsk izraelskich na cywilów oraz infrastrukturę cywilną (domy, szkoły, meczety, szpitale) stanowią pogwałcenie międzynarodowego prawa humanitarnego. We wszystkich zbadanych przypadkach delegacja ONZ stwierdziła celowe i planowe ataki na cywilów, stanowiące pogwałcenie artykułu 51 Drugiej Konwencji Genewskiej oraz 27-go Czwartej Konwencji Genewskiej, a także artykułów 6 i 7 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych. Poza tym, władze Izraela pogwałciły art. 10 Drugiego Protokołu Dodatkowego odmawiając w sposób dowolny i celowy prawa wjazdu do Strefy Gazy organizacjom humanitarnym i pomocowym w celu niesienia niezbędnej pomocy medycznej. Delegacja ONZ zbadała co najmniej jeden przypadek celowego ataku zbiorowego, w wyniku którego śmierć poniosło 35 palestyńskich cywilów – co stanowi pogwałcenie art. 6 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych – czyli prawa do życia. Poza tym władze Izraela nie potrafiły zachować zasady proporcjonalności, rozmyślnie atakując w trakcie pierwszych godzin trwania operacji “Płynny ołów” komisariaty i posterunki policji, zabijając 99 policjantów w ciągu kilku pierwszych godzin trwania ataku. Według Raportu Goldstone’a – ataki te naruszały zwyczajowe prawo międzynarodowe – a szczególnie art. 6 – Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych (jak wskazują delegaci misji policjanci nie byli członkami żadnych palestyńskich grup zbrojnych)

Żywe tarcze

Delegacja ONZ udokumentowała liczne przypadki, w których izraelskie siły zbrojne używały palestyńskich mieszkańców jako żywych tarcz, co jest praktyką zakazaną przez międzynarodowe prawo humanitarne. Stanowi ponadto naruszenie prawa do życia, chronionego wspomnianym już artykułem 6 ICCPR (Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych) – a także zakazu okrutnego i nieludzkiego traktowania ustanowionym w artykule 7 tegoż paktu. Torturowanie i przesłuchiwanie pod groźbą kary śmierci stanowi naruszenie art. 31 Czwartej Konwencji Genewskiej.

Areszt

Pobicia, stałe upokarzanie i poniżanie, a także bezterminowe przetrzymywanie w uwłaczających warunkach nielegalnie zatrzymanych palestyńskich cywili stanowi naruszenie art. 27 Czwartej Konwencji Genewskiej, jak również artykułów 7 i 10 ICCPR(Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych), zakazujących bezterminowego przetrzymywania bez procesu oraz tortur. Delegacja zbadała również liczne przypadki celowego upokarzania kobiet palestyńskich, co jest naruszeniem prawa zwyczajowego. Masowe areszty cywilów i ich bezterminowe przetrzymywanie jest stosowaniem kary zbiorowej odpowiedzialności i naruszeniem artykułu 33 Czwartej Konwencji Genewskiej oraz artykułu 50 Przepisów Haskich.

Niszczenie własności

Delegacja ONZ stwierdziła, że atak na budynek Palestyńskiej Rady Ustawodawczej, oraz główne więzienie w Strefie Gazy stanowiły zamierzone napaści na infrastrukturę cywilną. Izraelskie Siły Zbrojne bezprawnie i samowolnie atakowały i niszczyły magazyny żywności, obiekty przetwórstwa spożywczego (w tym młyny, szklarnie), infrastrukturę wody pitnej, gospodarstwa rolne. Według delegacji ONZ ataki te miały na celu uniemożliwienie zaopatrzenia ludności cywilnej w niezbędne artykuły spożywcze (pogwałcenie art. 54 Pierwszego Protokołu Dodatkowego). Ponadto w raporcie Goldstone’a stwierdzono, że izraelskie siły zbrojne bezprawnie i samowolnie niszczyły prywatne domy mieszkalne, studnie oraz zbiorniki wodne. Według delegacji ONZ polityka blokady Strefy Gazy realizowana przez władze Izraela, a w szczególności zamknięcia i ograniczenia nakładane na przejściach granicznych w okresie poprzedzającym ataki militarne stanowią pogwałcenie zobowiązania Izraela jako okupanta do zapewnienia podstawowych produktów do przetrwania ludności cywilnej – zawartych w postanowieniach Czwartej Konwencji Genewskiej. Działania te doprowadziły do gwałtownego pogorszenia sytuacji ekonomicznej i społecznej Palestyńczyków w Strefie Gazy. Ponadto stwierdzono, że wbrew informacjom podawanym przez władze Izraela, kraj ten nie dopuścił organizacji pomocowych, przesyłek medycznych i szpitalnych, artykułów spożywczych, odzieży do Strefy Gazy w celu zminimalizowania skutków operacji wojskowych, co jest naruszeniem artykułu 23 Czwartej Konwencji Genewskiej. Oprócz powyższych ogólnych wniosków, delegacja ONZ uważa również, że Izrael naruszył swoje szczególne obowiązki wynikające z Konwencji o Prawach Dziecka oraz Konwencji w sprawie Eliminacji Wszelkich Form Dyskryminacji Kobiet, w tym zasady zapewnienia bezpieczeństwa, swobody przemieszczania się, ochrony życia i zdrowia cywili. Misja stwierdza, że warunki wynikające z umyślnego działania wojsk izraelskich i deklarowanej polityki rządu w odniesieniu do Strefy Gazy przed, podczas i po operacji wojskowej, łącznie wskazują na zamiar wymierzenia kary zbiorowej odpowiedzialności na jej mieszkańcach.

Działania stosowane przez Izrael w Strefie Gazy trwające od 27 grudnia 2008 do 18 stycznia 2009

Izraelska operacja militarna “Płynny ołów” obejmowała dwa główne etapy:

- etap powietrze – powietrze

- etap powietrze – ziemia

trwające od 27 grudnia 2008 do 18 stycznia 2009 roku. Ofensywa izraelska rozpoczęła się tygodniowym atakiem lotniczym, trwającym od 27 grudnia do 3 stycznia 2009. W okresie od 3 do 18 stycznia 2009 roku lotnictwo nadal odgrywało ważną rolę przy wspieraniu sił lądowych. 3 stycznia zaś rozpoczęła się inwazja lądowa.

Na podstawie szeroko zakrojonych badań terenowych oraz danych organizacji pozarządowych ustalono ogólną liczbę ofiar śmiertelnych w Strefie Gazy. Według różnych danych oscyluje ona między 1387 a 1417. Według władz Strefy Gazy liczba ofiar śmiertelnych wyniosła 1444 osoby, rząd Izraela mówi o 1166 osobach. Po stronie izraelskiej zginęły 4 osoby – 3 cywili i jeden żołnierz. Ponadto 9 izraelskich żołnierzy zginęło w czasie ataku na terenie Strefy Gazy, 4 z nich poniosło śmierć w wyniku ostrzału własnych jednostek.

Ataki wojsk izraelskich na budynki rządowe i publiczne w Strefie Gazy

Wojska izraelskie 27 grudnia 2008 roku w ciągu pierwszych godzin operacji militarnej zaatakowały sześć obiektów policyjnych. W wyniku ataku śmierć poniosło 99 policjantów i 9 cywili.

Całkowita liczba zabitych policjantów (240 osób) stanowi ponad 1/6 wszystkich palestyńskich ofiar. Delegacja ONZ nie znalazła żadnych dowodów na potwierdzenie izraelskich zarzutów o wykorzystywanie obiektów szpitalnych przez palestyńskie grupy zbrojne, oraz karetek do transportu żołnierzy lub do innych celów wojskowych. Delegacja ONZ uznała atak z 15 stycznia 2009 roku na siedzibę UNRWA za nieuzasadniony, stanowiący pogwałcenie prawa międzynarodowego. Budynek stanowił schronienie dla ok. 600-700 cywili i mieścił ogromny magazyn paliwa. Mimo pełnej świadomości zagrożenia jakie wywołał atak na siedzibę UNRWA wojsko izraelskie przez następne godziny kontynuowało ostrzał. Niekontrolowane ataki sił izraelskich spowodowały utratę życia i szkody dla ludności cywilnej.

Celowe ataki na ludność cywilną

Delegacja ONZ zbadała 11 wypadków, w których siły izraelskie dokonały bezpośrednich ataków na ludność cywilną ze skutkiem śmiertelnym.

Niszczenie infrastruktury cywilnej

W wyniku celowego zniszczenia oczyszczalni ścieków ponad 200 tys. metrów sześciennych nieoczyszczonych ścieków wydostało się do sąsiadujących gruntów. Atak na oczyszczalnie składającą się z dwóch studni wody, pompowni, generatorów, magazynów paliw, jednostek chlorujących zbiornik, budynków i sprzętu był celowy i przeprowadzony z premedytacją. Raport Goldstone’a stwierdza wyraźnie, iż nie było żadnych wojskowych korzyści, które można by uzyskać, niszcząc studnie i oczyszczalnie ścieków. Nie ma mowy również o tym, aby obiekty te były wykorzystywane przez palestyńskie grupy zbrojne.

W wyniku połączenia wyników badań terenowych ze zdjęciami UNOSAT i zeznaniami żołnierzy izraelskich delegacja ONZ stwierdza, że 19 izraelskich jednostek wojskowych oprócz rozległych zniszczeń budynków mieszkalnych prowadziło regularne kampanie niszczenia budynków cywilnych w ciągu ostatnich 3 dni poprzedzających zakończenie działań militarnych.

W trakcie omawianej operacji prowadzono masowe aresztowania mieszkańców Strefy Gazy. We wszystkich przypadkach zbadanych przez delegację ONZ zebrane fakty wskazują, że żaden z cywilów nie należał do palestyńskich grup zbrojnych i nie stanowił zagrożenia dla żołnierzy izraelskich. Cywile, w tym kobiety i dzieci byli przetrzymywani w poniżających warunkach, pozbawiani żywności, wody i dostępu do urządzeń sanitarnych.

Wpływ operacji wojskowych oraz blokady ekonomicznej na sytuację humanitarną mieszkańców Strefy Gazy

W momencie rozpoczęcia operacji “Płynny ołów” Strefa Gazy od ponad 3 lat objęta była blokadą ekonomiczną. Restrykcyjne zakazy importu i eksportu doprowadziły do zrujnowania sektora przemysłowego i produkcji rolnej na tym obszarze. Znacznie wzrósł wskaźnik bezrobocia oraz procent ludności żyjącej w głębokim ubóstwie. Jeszcze przed rozpoczęciem operacji wojskowych 80% wody dystrybuowanej w Strefie Gazy nie spełniało norm WHO dla wody pitnej. W tej sytuacji zniszczenie przez IDF oczyszczalni ścieków skutkujące ujściem nieoczyszczonych substancji do gruntów i morza stanowi kolejne ogromne zagrożenie dla zdrowia mieszkańców Strefy Gazy.

Według danych UNDP IDF dokonały całkowitego zniszczenia ponad 3354 domów, a poważnie uszkodziły ponad 11 112, zniszczyły również ponad 280 szkół i przedszkoli.

Sytuacja kobiet

Szczególnymi ofiarami operacji militarnej “Płynny ołów” i polityki Izraela są kobiety. W obliczu licznych aresztowań i bezprawnych zatrzymań mężczyzn i chłopców, odpowiedzialność kobiet za gospodarstwa domowe i dzieci często zmusza je do ukrywania własnych cierpień, co nie jest uwzględniane w żadnych badaniach i statystykach.

Z faktów do których dotarła delegacja ONZ jasno wynika, że w niektórych przypadkach w pełni uprawnione jest stwierdzenie oskarżające rząd Izraela o popełnienie zbrodni przeciwko ludzkości.

Wydarzenia w Gazie i na Zachodnim Brzegu Jordanu, są ze sobą ściśle powiązane w ramach jednej polityki.

Nielegalne przetrzymywanie palestyńskich więźniów politycznych w izraelskich więzieniach

Szacuje się, że od początku okupacji, około 700 tys. palestyńskich mężczyzn, kobiet i dzieci zostało zatrzymanych przez Izrael. Według szacunków na dzień 1 czerwca 2009 roku liczba palestyńskich więźniów politycznych osadzonych w izraelskich więzieniach wynosiła 8100 osób, w tym 60 kobiet i 390 dzieci.

Podczas izraelskich operacji wojskowych w Strefie Gazy, liczba dzieci zatrzymanych przez Izrael wzrosła w porównaniu do tego samego okresu w 2008 roku. Wiele dzieci zostało zatrzymanych na ulicy i / lub w trakcie demonstracji na Zachodnim Brzegu podczas operacji w Strefie Gazy. Liczba zatrzymanych dzieci w pierwszych miesiącach po zakończeniu operacji “Płynny ołów” nadal wzrastała wraz z licznymi doniesieniami o nadużyciach przez izraelskie siły bezpieczeństwa.

Represje w Izraelu

Delegacja ONZ dotarła do materiałów i raportów, a także świadków opisujących represje wobec dysydentów, refusników i obrońców praw człowieka w Izraelu, a także politykę ograniczania prawa powszechnego dostępu do informacji. Represjom poddane były osoby krytycznie oceniające operacje izraelską w Gazie. Mimo powszechnego społecznego przyzwolenia na atak militarny w Strefie Gazy, w Izraelu organizowano również liczne demonstracje i protesty, w trakcie których aresztowano około 715 osób.

Według delegatów misji operacja “Płynny ołów” była “celowo nieproporcjonalnym atakiem zmierzającym do ukarania, upokorzenia i sterroryzowania cywilnej populacji, radykalnego zmniejszenia jej lokalnych zdolności gospodarczych do zapewnienia pracy i utrzymania samej siebie, oraz narzucenia jej coraz większego poczucia zależności i bezbronności.”

Przedstawiając swój raport, misja Goldstone’a wezwała rząd izraelski i palestyński Hamas do przeprowadzenia rzetelnego śledztwa wyjaśniającego stawiane zarzuty, a do Rady Bezpieczeństwa ONZ zaapelowała by w przypadku braku takich działań po 6 miesiącach skierowała sprawę do ICC (Międzynarodowego Trybunału Karnego). Śledztwa wszczęte i prowadzone przez władze Izraela autorzy raportu uznali za niewystarczające, w związku z tym, że bazują jedynie na zeznaniach izraelskich żołnierzy biorących udział w kampanii militarnej i pozostają utajnione.

Oprócz raportu ONZ Richarda Goldstone’a swoje niezależne raporty opublikowały takie organizacje jak :

- Amnesty International (zarzut zabicia setek nieuzbrojonych Palestyńczyków i zniszczenie ponad 3 tysięcy domów w Strefie Gazy, pogwałcenie międzynarodowego prawa wojny, w trakcie operacji “Płynny ołów”)

- Human Rights Watch (zarzut wielokrotnego ostrzelania Palestyńczyków niosących białe flagi i zabójstwo 11 z nich, przeprowadzenie ponad 40 ataków samolotów bezzałogowych i zabójstwo w związku z tym ponad 80 palestyńskich cywili, pogwałcenie międzynarodowego prawa humanitarnego)

- B`Tselem (zarzut zabicia 773 cywili, w tym 320 niepełnoletnich i 109 kobiet powyżej 18 roku życia)

- Breaking the Silence (relacje żołnierzy uczestniczących w operacji “Płynny ołów”, zarzut bezwzględnego i rozmyślnego użycia siły oraz praktyka używania Palestyńczyków jako “żywych tarcz”)

Przypisy

Historia Palestyny Starożytność Kanaan Filistyni Średniowiecze Palestyna pod panowaniem Arabów Palestyna pod panowaniem Seldżuków Palestyna pod panowaniem krzyżowców Palestyna w Sułtanacie Egiptu Nowożytność Palestyna w Imperium Osmańskim Osadnictwo żydowskie w Palestynie Współczesność  Mandat Palestyny Sprawa Palestyny w ONZ Wojna domowa w Palestynie Konflikt izraelsko-palestyński Autonomia Palestyńska  Państwo Palestyna Palestyńczycy Palestyna Syropalestyna