Sprawność językowa

Zasugerowano, aby zintegrować ten artykuł z artykułem Kompetencja komunikacyjna. Nie opisano powodu propozycji integracji.

Sprawność językowa – zdolność posługiwania się językiem w sposób odpowiedni do sytuacji i celu, pozwalający nadawcy na przekazanie zamierzonego komunikatu w sposób zrozumiały. Sprawność językową osiąga się poprzez dobór właściwych środków językowych. Dobór ten powinien uwzględniać takie czynniki jak:

• zdolności percepcyjne odbiorcy – należy używać słownictwa zrozumiałego dla adresata komunikatu, nie korzystać ze słownictwa erudycyjnego lub specjalistycznego, jeśli nie ma pewności, że adresat wypowiedzi jest z nim zaznajomiony;
• poruszany temat – np. nie należy używać wyrażeń nacechowanych humorem lub ironią w rozmowach na tematy smutne, natomiast wypowiadając się na tematy codzienne lub błahe, powinno się unikać słownictwa książkowego i wyszukanego;
• sytuację komunikacyjną – należy rozróżniać sytuacje oficjalne od nieoficjalnych i dopasowywać do nich odpowiednio język staranny lub potoczny.

Osiągnięcie sprawności językowej wymaga świadomości językowej, polegającej na znajomości różnych odmian języka (stylistycznych, środowiskowych, terytorialnych i chronologicznych), posiadania bogatego zasobu słownictwa, a także umiejętności korzystania z tej wiedzy.

Sprawnością językową bywają również określane umiejętności językowe dziecka, odpowiednie dla jego wieku i etapu rozwojowego.

Zobacz też

• kompetencja komunikacyjna
• poprawność językowa
• norma stylistyczna

Bibliografia

• AndrzejA. Markowski AndrzejA., Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 103–119, ISBN 83-01-14526-9 .