Sprzedana narzeczona

Sprzedana narzeczona
Prodaná nevěsta[1]
Ilustracja
Afisz z prapremiery w Prozatímní divadlo
Rodzajopera buffa[1][2]
MuzykaBedřich Smetana[1]
LibrettoKarel Sabina[1]
Liczba aktów3[1]
Język oryginałuczeski[1]
Prapremiera30 maja 1866
Praga[1]
Premiera polska1903
Warszawa[1]

Sprzedana narzeczona (ces. Prodaná nevěsta IPA: [ˈpɾɔdana ˈnɛvʲjɛsta]) – opera buffa[1][2] w trzech aktach kompozycji Bedřicha Smetany z librettem Karela Sabiny, której prapremiera odbyła się 30 maja 1866 w Pradze[1][a].

Jedna z najpopularniejszych oper twórców słowiańskich[4], która na stałe weszła do światowego repertuaru operowego[5]. Charakteryzuje się inspiracją muzyką ludową oraz rytmami tańców narodowych[2][6] (przy czym kompozytor nie wykorzystał ani jednej melodii ludowej[7]), a jako „opera patriotyczna” porównywana jest do Życia za cara Michaiła Glinki[4][8] oraz Strasznego dworu Stanisława Moniuszki[8][b]. Dzieło wystawiane było ponad tysiąc razy, zaś jego uwertura grana jest jako osobny utwór koncertowy[5]. Prapremiera Sprzedanej narzeczonej uznawana jest za początek czeskiej szkoły narodowej[6].

Historia

Polka, jeden z popularniejszych fragmentów opery[5], w wykonaniu United States Marine Band.

Alfred Einstein pisał o Sprzedanej narzeczonej:

W operze tej wszystko jest czeskie: język, stroje, miejsce akcji, przede wszystkim zaś muzyka z tańcami i rytmami zaczerpniętymi z folkloru. Charakter narodowy nie wyczerpuje wszakże wszystkich właściwości opery. I gdy się na nią spojrzy od strony czysto muzycznej , widać dopiero ile ona zawdzięcza wczesnoromantycznej muzyce wiedeńskiej, zwłaszcza Schubertowi, i jak niewiele jest w niej rzeczy, do których autorstwa nie mógłby się przyznać sam Schubert[6].

Alfred Einstein, Muzyka w epoce romantyzmu. tł. Michalina Jarocińska, Stefan Jarociński. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1983, seria: Wiedza o Muzyce. ​ISBN 83-224-0232-5​.

W 1861 Smetana dyskutował z Władysławem Riegerem na temat tego „czy czeska pieśń ludowa mogłaby służyć jako podstawowy element do stworzenia opery”. Rieger odpowiadał na to pytanie twierdząco. Wg muzyków reprezentujących środowisko konserwatywne było to nie tylko możliwe, ale i pożądane - naśladownictwo muzyki ludowej stanowiło ich zdaniem jedyną formą uprawiania muzyki narodowej. Smetana uważał, iż takie działanie doprowadziłoby do powstania swoistego potpourri, które nie stanowiłoby jednolitego utworu, w związku z czym postanowił napisać dzieło sceniczne niezawierające melodii pochodzących z muzyki ludowej[7].

Osoby[1]

Okładka libretta wydanego przez Metropolitan Opera w 1908
  • Kruszyna (wieśniak) – baryton
  • Ludmiła (żona Kruszyny) – sopran
  • Marzenka (córka Kruszyny i Ludmiły) – sopran
  • Micha (gospodarz) – bas
  • Hanka (żona Michy) – mezzosopran
  • Jenik (syn Michy, pasierb Hanki) – tenor
  • Waszek (syn Michy i Hanki) – tenor
  • Kecal (swat) – bas
  • Springer (dyrektor trupy) – tenor
  • Esmeralda (tancerka) – sopran
  • Muff (aktor trupy) – tenor
  • wieśniacy i wieśniaczki - chór

Uwagi

  1. ↑ Opera doczekała się jeszcze dwóch wersji: z 1869 oraz 1870[3].
  2. ↑ Niektóre pomysły ze Sprzedanej narzeczonej pojawiają się w innej operze Smetany, Pocałunku z 1876[3].

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h i j k Kański 1973 ↓, s. 330.
  2. ↑ a b c Michels 2003 ↓, s. 457.
  3. ↑ a b Einstein 1983 ↓, s. 319.
  4. ↑ a b Chomiński i Wilkowska-Chomińska 1990 ↓, s. 165.
  5. ↑ a b c Kański 1973 ↓, s. 332.
  6. ↑ a b c Einstein 1983 ↓, s. 68.
  7. ↑ a b Einstein 1983 ↓, s. 318.
  8. ↑ a b Einstein 1983 ↓, s. 348.

Bibliografia

  • Józef Kański: Przewodnik operowy. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1973.
  • Ulrich Michels: Atlas muzyki. tł. Piotr Maculewicz. T. 2. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2003. ISBN 83-7255-158-8.
  • Romantyzm. W: Józef Chomiński, Krystyna Wilkowska-Chomińska: Historia muzyki. T. 2. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1990, seria: Compendium Musicum. ISBN 83-224-0385-2.Sprawdź autora:1.
  • Alfred Einstein: Muzyka w epoce romantyzmu. tł. Michalina Jarocińska, Stefan Jarociński. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1983, seria: Wiedza o Muzyce. ISBN 83-224-0232-5.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Three Dances from the Bartered Bride - I. Polka - U.S. Marine Band.ogg
The Polka from Bedřich Smetana's The Bartered Bride, played in an transcription by the U.S. Marine Band for the album Courtly Dances.
Metropolitan Opera Libretto for Bartered Bride.jpg
Cover page of the Libretto of The Bartered Bride, staged by the Metropolitan Opera House. The design is a standard template, only the title of the opera and possibly the manager of the opera house are different from libretto covers of other operas staged by the House.
ProdanáNevěstaPoster.jpg
Theater poster for the world premiere of Smetana's The Bartered Bride (1866)