Srock

Srock

wieś
Kościół śś. Benedykta i Anny w Srocku
Państwo	Polska
Województwo	łódzkie
Powiat	piotrkowski
Gmina	Moszczenica
Liczba ludności (2011)	579
Strefa numeracyjna	44
Kod pocztowy	97-310
Tablice rejestracyjne	EPI
SIMC	0546839
Położenie na mapie gminy Moszczenica Srock
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Srock
Położenie na mapie województwa łódzkiego Srock
Położenie na mapie powiatu piotrkowskiego Srock
51°31′57″N 19°37′48″E/51,532500 19,630000

Srock (daw. Srocko) – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie piotrkowskim, w gminie Moszczenica.

Do 1953 roku miejscowość była siedzibą gminy Podolin, a w latach 1953–1954 gminy Srocko. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego.

Historia

Zapisy historyczne osadzają Srock w wieku XIV. Nazywany był Srock: Srocko alias Srock, a także w 1370 r. Sirocko, w XV w. Seroczkye i Sroczkye.

Średniowiecze

We wsi kościół parafialny murowany. Zbilut, biskup kujawski, nadaje w 1370 r. Stanisławowi synowi Michała ze Srocka sołtystwo w tej wsi biskupiej, należącej do kasztelanii wolborskiej, dla osadzenia jej na prawie niemieckiem (sredzkiem).
Sołtys otrzymał trzy łany wolne, młyn i sadzawkę. Kmiecie po trzech latach wolności mieli płacić czynszu po 12 groszy czeskich, 2 kury i 10 jaj z łanu. (Kod. Mucz. Rzysz, II, 316)^[1].

Wiek XIX

W wieku XIX wieś, w powiecie piotrkowskim gminie Podolin, parafii Srock.

Wieś składa się w drugiej połowie XIX w. z kilku części^[1]:

Srock Rządowy, kolonia, ma 34 domów, 231 mieszkańców„ 593 morg. włościańskich.
Srock Szlachecki, alias Rękoraj wieś włościańska, posiadała 7 domów, 46 mieszkańców, 125 morg,
Srock Poduchowny, wieś, ma 13 domów, 301 mieszkańców, 109 mórg włościańskich,
Srock Prywatny, osiedle składa się z 2 domów, 9 mieszkańców, 18 mórg ziemi,
Srock Probostwo posiadał 3 domy, 33 mieszkańców, 3 mórg,
Srock alias Łysa Góra, Nowszczyzna, Chroba posiadał 7 domów, 40 mieszkańców, 26 mórg ziewmi,
Srock alias Górka, osada karczmarska, 1 dom, 5 mieszkańców, 3 morgi ziemi.

W 1827 Srock, wieś rządowa liczyła 34 domów, 379 mieszkańców i Srock, wieś prywatna, 19 domów, 288 mieszkańców^[1].

Kościół i parafia

Zapewne już w XV w. założony tu został kościół parafialny p. w. św. Benedykta. Prawo patronatu mieli dziedzice Kruszewa, Żeromina i Grobiny. Proboszcz utrzymywał tu na początku XVI w. dwóch kapelanów. Srock należał tylko w połowie do biskupów kujawskich, w drugiej zaś siedzieli częściowi właściciele (szlachta). Dziesięcinę pobierał z połowy szlacheckiej pleban miejscowy, z biskupiej części scholastyk łęczycki (Łaski, L. B., II, 170).

Obecny kościół murowany wystawił w miejscu starego, drewnianego, w 1760 r. Stanisław Małachowski, późniejszy marszałek sejmu wielkiego. Według registru poborowego powiatu piotrkowskiego z r. 1552 i 58 Jan Ostrowski płacił od 1 osadnika i 14 łanów. Biskup kujawski od 3 osadników, Bogoziński 1 osadnika, Sośnicki 1 osadnika, Badziałkowski sam uprawia swą część. Część Kozisików 1 1/4 łana, Alberta Graby 1 osadnika (Pawiński, Wielkp., II, 261). Srock parafia, dekanatu piotrkowskiego liczyła 4693 dusz.^[1]

Zabytki

Według rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa^[2] na listę zabytków wpisane są obiekty:

• kościół parafialny pw. św. św. Benedykta i Anny, 1764-66, 1909-13, nr rej.: A/19 z 9.09.2004
• cmentarz kościelny, nr rej. jw.
• kaplica pw. św. Mikołaja, obok kościoła parafialnego, 1627,1910, nr rej.: 693 z 27.09.1967

Transport

• 12 Droga krajowa nr 12: granica państwa – Łęknica – Żary – Głogów – Leszno – Kalisz – Sieradz – Piotrków Trybunalski – Radom – Lublin – Chełm – Berdyszcze – granica państwa
• 91 Droga krajowa nr 91: Gdańsk – Toruń – Włocławek – Łódź – Piotrków Trybunalski – Radomsko – Częstochowa

Przypisy