Ssawka

Oko złożone i zwinięta ssawka ćmy

Długie proboscis u zawisaka powojowca (Agrius convolvuli)

Ssawka, trąbka (łac. haustellum, proboscis) – wieloznaczny termin stosowany w zoologii dla określenia wydłużonego, nieparzystego przydatku na głowie niektórych zwierząt, głównie bezkręgowych, zazwyczaj połączonego z otworem gębowym i służącego do pobierania pokarmu. W poszczególnych grupach zwierząt ma różnorodną budowę. Oprócz pobierania substancji pokarmowych może też pełnić funkcje czuciowe, oddechowe lub czepne.

W botanice ssawka (haustorium) to organ ssący występujący u grzybów pasożytniczych lub roślin pasożytniczych, przystosowany do czerpania substancji odżywczych z ciała żywiciela. Mogą to być przekształcone korzenie (u roślin) lub specjalnie wykształcone struktury (u grzybów).

Proboscis motyli stanowi ssącą część narządu gębowego. Może się zwijać w jednej płaszczyźnie. Jest utworzony z długich, ruchomo zestawionych żuwek zewnętrznych i przystosowany do wysysania nektaru kwiatów.

U mszyc jest to przekształcona górna warga.

Termin proboscis jest używany również dla określenia ryjka niektórych zwierząt, u ssaków nazywany jest trąbą.

Zobacz też

• ssawki u grzybów i roślin

Bibliografia

• Biologia. Multimedialna encyklopedia PWN Edycja 2.0. pwn.pl Sp. z o.o., 2008. ISBN 978-83-61492-24-5.
• Zoologia : bezkręgowce. T. 1. Red. nauk. Czesław Błaszak. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 728. ISBN 978-83-01-16108-8.
• Józef Razowski: Słownik entomologiczny. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1987. ISBN 83-01-07907-X.