Stacja Muzeum
 Logo Stacji Muzeum | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres | ul. Towarowa 3 |
| Data założenia | 8 maja 2015 |
| Zakres zbiorów | |
| Dyrektor | Joanna Kazimierska |
| Oddziały | |
Położenie na mapie Warszawy  | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
 52°13′32,60″N 20°59′07,55″E/52,225722 20,985431 | |
| Strona internetowa | |
Stacja Muzeum – samorządowa instytucja kultury z siedzibą w Warszawie powołana w 2015 przez Samorząd Województwa Mazowieckiego i Polskie Koleje Państwowe[1].
Stacja Muzeum przejęła zbiory i siedzibę po zlikwidowanym z końcem marca 2016 Muzeum Kolejnictwa w Warszawie[2][3]. Prowadzi swoją działalność na terenie starego dworca Warszawa Główna Osobowa znajdującego się przy ul. Towarowej 3.
Historia
Placówka kontynuuje działalność Muzeum Kolejnictwa w Warszawie.
15 lipca 2014 roku województwo mazowieckie, Miasto Stołeczne Warszawa, PKP S.A. oraz Naczelna Organizacja Techniczna zrzeszająca 37 stowarzyszeń podpisały list intencyjny określający współdziałanie w zakresie powołania nowej instytucji kultury – Centrum Komunikacji i Techniki. W toku dalszych prac okazało się, że projekt ograniczył się jedynie do części dotyczącej dziedzictwa kolejowego i dlatego zmniejszyła się liczba partnerów. W dniu 21 października 2014 roku podpisana została pomiędzy PKP S.A. a Województwem Mazowieckim warunkowa umowa określająca zasady współdziałania stron w procesie tworzenia Stacji Muzeum i od tego momentu wiadomo, że nie powstanie Centrum Komunikacji i Techniki, ale Stacja Muzeum poświęcona tematyce kolejowej. 8 maja 2015 roku pomiędzy Województwem Mazowieckim a Polskimi Kolejami Państwowymi S.A. została zawarta warunkowa umowa o utworzeniu i prowadzeniu samorządowej instytucji kultury pod nazwą „Stacja Muzeum”, która zdefiniowała wszystkie obszary współpracy dwóch współorganizatorów, a w jej wyniku kilka tygodni później – 15 czerwca Sejmik Województwa Mazowieckiego podjął dwie uchwały: w sprawie likwidacji Muzeum Kolejnictwa w Warszawie oraz utworzenia i prowadzenia wspólnie z PKP S.A. samorządowej instytucji kultury – Stacji Muzeum, a także nadania jej statutu. 31 marca 2016 roku Muzeum Kolejnictwa zostało wykreślone z rejestru instytucji kultury[4].
Polskie Koleje Państwowe nie wywiązały się z umowy[5]. W 2018 spółka poinformowała, że przygotowania do inwestycji na Odolanach zostały zamknięte i wystąpiły do Zarządu Województwa Mazowieckiego o usunięcie eksponatów z terenu dworca Warszawa Główna Osobowa[5].
W związku z odbudową stacji Warszawa Główna Osobowa, w celu zwolnienia dwóch torów w czerwcu 2019 zakończono przetaczanie 40 zabytkowych pojazdów szynowych na równoległe tory znajdujące się bliżej budynku muzeum[6].
Oddział w Sochaczewie
Muzeum Kolei Wąskotorowej w Sochaczewie, filia Stacji Muzeum w Warszawie, zlokalizowane jest na terenie dawnej stacji Sochaczewskiej Kolei Dojazdowej[7]. Jego zbiory to 170 jednostek taboru wąskotorowego, a także kolekcje historycznych fotografii, mundurów kolejowych, latarek, modeli, dokumentów, biletów, pieczątek, przedmiotów dokumentujących codzienne życie kolei wąskotorowych w Polsce. Unikat wśród jednostek taborowych stanowi najstarszy zachowany parowóz w Polsce (1882), zabytkowy parowóz z 1929 – Px29-1704 Parowóz wraz z wagonami jeździ w letnie weekendy 18-kilometrową trasą z Sochaczewa, przez Brochów, aż do Puszczy Kampinoskiej.
Dyrektorzy
- 2016 (IV-VII) – Paweł Szczerbakow
- 2016 (od X) – Joanna Kazimierska
Zbiory
Placówka posiadała w swoich zbiorach wiele cennych i unikatowych na skalę europejską eksponatów[4][8].
Stacja Muzeum przejęła zbiory po zlikwidowanym Muzeum Kolejnictwa w Warszawie. Gromadzi zabytki techniki kolejowej, takie jak tabor kolejowy, elementy infrastruktury kolejowej, a także pamiątki związane z historią kolejnictwa w Polsce m.in.: mapy kolejowe, modele i makiety kolejowe, sztandary stowarzyszeń pracowników kolejowych z okresu międzywojennego, zegary i zegarki, lampy, telefony i mundury kolejowe, dokumenty, fotografie itp. Do najcenniejszych zbiorów zalicza się wagon salonowy Ashx 01 (w latach 1947–1952 wykorzystywany przez prezydenta Bolesława Bieruta)[9], pociąg pancerny składający się z lokomotywy pancernej PzTrWg16 i wagonu artyleryjskiego oraz jedyny zachowany na świecie parowóz serii Pm3 w otulinie aerodynamicznej[10].
Ekspozycja plenerowa
Ekspozycja plenerowa to kolekcja lokomotyw.
| Rodzaj pojazdu | Producent | Układ osi | Numer fabryczny i rok produkcji |
|---|---|---|---|
| Lokomotywa parowa Pm3-5 | Borsig Lokomotiv-Werke GmbH, Berlin-Hennigsdorf | 2’C1’ | 14926/1940 |
| Lokomotywa parowa Os24-7 | Fablok Chrzanów | 2’D | 147/1926 |
| Lokomotywa parowa Pm2-34 | Berliner Maschinenbau AG vormals L. Schwartzkopff (BMAG) | 2’C1’ | 10629/1936 |
| Lokomotywa parowa Ol49-21 | Fablok Chrzanów | 1’C1’ | 2623/1952 |
| Lokomotywa parowa Ty42-120 | Fablok Chrzanów | 1’E | 1604/1946 |
| Lokomotywa parowa Tr203-451 | Lima Locomotive Works (USA) | 1’D | 8739/1945 |
| Lokomotywa parowa OKl27-26 | HCP Poznań | 1’C1’ | 223/1931 |
| Lokomotywa parowa Ty2-572 | F. Schichau GmbH, Maschinen- und Lokomotivfabrik, Elbląg | 1’E | 3993/1943 |
| Lokomotywa parowa Pu29-3 | HCP Poznań | 2’D1’ | 200/1931 |
| Lokomotywa parowa Pt47-104 | HCP Poznań | 1’D1’ | 1302/1949 |
| Lokomotywa parowa Ty43-17 | HCP Poznań | 1’E | 1045/1947 |
| Lokomotywa parowa Ty51-228 | HCP Poznań | 1’E | 2627/1958 |
| Lokomotywa parowa TKt48-36 | HCP Poznań | 1’D1’ | 1562/1951 |
| Lokomotywa parowa TKh1-13 | Orenstein & Koppel AG, Berlin-Drewitz | C | 9336/1920 |
| Lokomotywa bezpaleniskowa TKbb 10282 | Hanomag – Hannoversche Maschinenbau AG, Hannover-Linden | B | 10282/1924 |
| Lokomotywa parowa TKp 4147 | Société Anonyme des Ateliers de Construction de la Meuse, Sclessin | D | 4147/1942 |
| Lokomotywa parowa Tr6-39 | Linke Hofmann Lauchhammer AG, Wrocław | 1’D | 2616/1923 |
| Lokomotywa parowa TKz 211 | Borsig Lokomotiv-Werke GmbH, Berlin-Hennigsdorf | 1’E1’ | 14714/1938 |
| Lokomotywa parowa TKl100-16 | Borsig Lokomotiv-Werke GmbH, Berlin-Hennigsdorf | 1’C1’ | 14528/1934 |
| Lokomotywa parowa TKi3-119 | Union Giesserei, Królewiec | 1’C | 2049/1913 |
| Lokomotywa parowa TKc100-1 | Henschel & Sohn, Cassel/A. Borsig, Berlin-Tegel | 1’B | 3838/1893 (1927) |
| Lokomotywa parowa Oi1-29 | Berliner Maschinenbau AG, vormals L. Schwartzkopff (BMAG) | 1’C | 3450/1905 |
| Lokomotywa parowa OKo1-3 | Vulcan, Szczecin | 2’C2’ | 3610/1920 |
| Lokomotywa parowa OKi1-28 | A. Borsig, Berlin-Tegel | 1’C | 5424/1904 |
| Lokomotywa parowa OKa1-1 | Friedrich Krupp AG, Lokomotivfabrik Essen | 1A1’ | 1197/1931 |
| Lokomotywa parowa TKb 129 | Hohenzollern AG für Locomotivbau, Düsseldorf | B | 129/1880 |
| Lokomotywa pancerna PzTrWg16 | Orenstein & Koppel | D | 21304/1942 [1] |
| Lokomotywa spalinowa ST44-001 | Łuhanśkyj Tiepłowozobudiwnyj Zawod | Co’Co’ | 053/1965 |
| Lokomotywa spalinowa SM41-190 | Ganz-MÁVAG, Budapeszt | Bo’Bo’ | 986/1966 |
| Lokomotywa spalinowa SM15-017 | Fablok Chrzanów | B’B’ | 7060/1965 |
| Lokomotywa spalinowa SM25-002 | Fablok Chrzanów | C | 5427/1962 |
| Lokomotywa elektryczna EU20-24 | VEB Lokomotivbau-Elektrotechnische Werke „Hans Beimler”, Hennigsdorf | Co’Co’ | 7817/1957 |
| Lokomotywa elektryczna EP02-02 | Pafawag Wrocław | Bo’Bo’ | 1E-02/1954 |
| Lokomotywa elektryczna ET21-66 | Pafawag Wrocław | Co’Co’ | 3E-80/1960 |
Przypisy
- ↑ Stacja Muzeum - O Stacji Muzeum, www.stacjamuzeum.pl [dostęp 2017-11-20] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-04] (pol.).
- ↑ Stacja Muzeum, O Stacji Muzeum, stacjamuzeum.pl [dostęp 2017-03-08] (pol.).
- ↑ Barbara Petrozolin-Skowrońska (red.), Encyklopedia Warszawy, Tom 1, Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s.520, ISBN 978-83-01-08836-1.
- ↑ a b Stacja Muzeum, Historia Stacji Muzeum, stacjamuzeum.pl [dostęp 2017-03-08] [zarchiwizowane z adresu 2017-03-08] (pol.).
- ↑ a b Jarosław Osowski. Cała para w muzealny gwizdek. „Gazeta Stołeczna”, s. 3, 14 maja 2018.
- ↑ Tomasz Urzykowski: Dworzec Warszawa Główna. Ponad 2 tys. ton kolejowych zabytków zmieniło miejsce. [w:] Gazeta Stołeczna [on-line]. warszawa.wyborcza.pl, 15 czerwca 2019. [dostęp 2019-09-27].
- ↑ Sochaczew, [w:] praca zbiorowa, Park Kampinoski. Miniprzewodnik, Helion, 2012, ISBN 83-7853-187-2, ISBN 978-83-7853-187-6.
- ↑ Michał Frąckiewicz, Przemysłowe pogranicze, e-bookowo, 2016, s. 47, ISBN 978-83-7859-681-3.
- ↑ Wagon salonowy serii Ashx 01. [w:] Stacja Muzeum [on-line]. stacjamuzeum.pl. [dostęp 2021-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-03-05)].
- ↑ Stacja Muzeum, Zbiory, stacjamuzeum.pl [dostęp 2017-03-08] [zarchiwizowane z adresu 2017-03-08] (pol.).
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
(c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5
Mapa Warszawy - podkład lokalizacyjny
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.55N
- S: 50.95 N
- W: 19.15 E
- E: 23.25 E
Autor: Travelarz, Licencja: CC BY-SA 3.0
Salon wagonu Ashx01 "Salonka Bieruta".
Autor: Towarowa3, Licencja: CC BY-SA 4.0
Lokomotywa parowa Ty42-120. Ekspozycja plenerowa w Stacji Muzeum