Stadion Miejski przy ul. Sportowej w Toruniu

Stadion Miejski przy ul. Sportowej
Ilustracja
Lotnicze zdjęcie stadionu, przed 1923.
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Miejscowość

Toruń

Data otwarcia

19141916?

Data przebudowy

1923

Data zamknięcia

1970

Właściciel

od 1920: Miasto Toruń

Operator

od 1945: KS Pomorzanin

Pojemność stadionu

6000?

Położenie na mapie Torunia
Mapa konturowa Torunia, w centrum znajduje się punkt z opisem „Stadion Miejski przy ul. Sportowej”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Ziemia53°01′10″N 18°35′41″E/53,019444 18,594722

Stadion Miejski przy ul. Sportowej – stadion sportowy w Toruniu, który znajdował się w południowej części dzielnicy Chełmińskie Przedmieście, między ulicami Bema, Sportową i Chełmińską, w sąsiedztwie cmentarza św. Jerzego. Wybudowany na początku XX wieku, wyburzony w 1970 roku.

Historia

Plan miasta z 1916 roku
Stadion na zdjęciu lotniczym z 1965 roku
Obecnie w miejscu dawnego stadionu stoją bloki mieszkalne

Stadion powstał na początku XX w., gdy Toruń należał jeszcze do Cesarstwa Niemieckiego. Dokładna data powstania obiektu nie jest znana, ale zważywszy na fakt, że pojawia się na planach miejskich dopiero od roku 1916, i że mecze piłkarskie w latach 1909-1914 rozgrywano na wielu innych obiektach, za czas powstania można przyjąć lata 1914-1916.

Charakterystycznym elementem stadionu była zadaszona drewniana trybuna, stanowiąca środkową część dłuższej północnej trybuny. Powstała ona między sierpniem a wrześniem 1923 roku[1]. Boisko miało złą nawierzchnię i ubogą infrastrukturę.

Teren boiska jest nierówny, posiada góry i doły, które mogą niejednego gracza narazić na kalectwo, nie jest odpowiednio zarośnięty trawą, przy bramkach w czasie suszy unoszą się tumany kurzu, zaś podczas słoty tworzą się kałuże, przez co gracze są narażeni na niepotrzebną kąpiel. Bramki nieodpowiadają przepisanym wymiarom. Przy wszelkich rozgrywkach z klubami zamiejscowymi gospodarze mają zawsze deficyt, wskutek tego, że wiele osób odstrasza się tem, że będąc na boisku są narażeni na niewygody, jak stanie przez cały czas zawodów, gdyż nie ma nietylko trybun, które już dawno powinny być wybudowane, nawet niema i ławek.[2]

Pomimo wzniesienia krytej trybuny, jakość płyty boiska nie uległa zmianie także w latach powojennych.

Urodziłem się przy ulicy Sportowej w Toruniu, o rzut kamieniem od miejskiego stadionu - tego z drewnianą trybuną. (...) Odbywały się tu mecze II i III ligi a gościły takie zespoły jak: Górnik Zabrze, Wisła Kraków, Śląsk Wrocław czy Lechia Gdańsk. (...) Stałym mankamentem obiektu był brak trawy, przez co na wiosnę i w czasie jesieni, płyta przypominała błotne klepisko, zaś w upalne dni unoszący się kurz utrudniał efektowną grę. Szatnie dla graczy znajdowały się w wysłużonym baraku. Ciekawym pomysłem było zainstalowanie na dwóch słupach lamp, nieopodal trybuny, które umożliwiały trenowanie, gdy w okresie jesieni szybko zapadał zmrok."[3]

Stadion przez cały okres istnienia był wielofunkcyjnym obiektem miejskim. W okresie międzywojennym na nim rozgrywały mecze między innymi Gryf Toruń, TKS Toruń i Pomorzanin Toruń (dwa pierwsze zamiennie z wojskowym stadionem przy ul. Broniewskiego). Sytuacja nie uległa zmianie w latach drugiej wojny światowej, na obiekcie nazwanym wówczas Stadt Stadion grały SV Thorn, Post-SG Thorn i drużyny wojskowe, ćwiczyli torunianie i odbywały się hitlerowskie wiece.

Po wojnie na stadion wrócili zarówno piłkarze Pomorzanina Toruń jak i Gryfa Toruń. Gospodarzem obiektu stał się Pomorzanin – najsilniejszy, szczególnie pod względem organizacyjnym, z ówczesnych klubów toruńskich. W pierwszych latach powojennych odbywały się na nim także zawody żużlowe[4].

Stadion był użytkowany do roku 1970, po czym został zlikwidowany, a w jego miejscu wybudowano trzy wieżowce Spółdzielni Mieszkaniowej Kopernik[5]. Jedyną pozostałością po stadionie jest nazwa ulicy (ul. Sportowa), przy której się znajdował.

Plany budowy nowego stadionu

Już w okresie międzywojennym stadion przestał wystarczać szybko rozwijającemu się miastu, świadczy o tym chociażby tekst Stanisława Maltzego prezesa Toruńskiego Związku Piłki Nożnej:

Brak odpowiednich boisk dla zawodów lekko-atletycznych i piłki nożnej. Posiadaliśmy coprawda jedno bardzo dobre boisko miejskie przy szosie Chełmińskiej, lecz wobec stałego rozwoju sportu we wszystkich jego gałęziach, boisko to nie mogło nadążyć wszystkim projektowanym zawodom. Najwięcej ucierpiała na tem lekka-atletyka kosztem oczywiście piłki nożnej. Prócz tego wielkie trudności sprawiał nam Magistrat, który, nie będąc fachowcem, nie mógł prowadzić boiska według wszelkich wymagań czysto sportowych. To też stan boiska stawał się coraz gorszym, a potrzebne inwestycje i ulepszenia nawet wobec zasadniczej zgody Magistratu, nie mogły być przeprowadzone z powodu braku czasu. Związek Okręgowy nie mógł dopuścić do zamknięcia boiska, jak to projektował Magistrat, na pewien czas, bo wtedy musiałyby ustać wszelkie rozgrywki. Innego boiska w Toruniu nie było i trzeba było walczyć o możność przeprowadzenia zawodów na boisku miejskiem w ciągu całego roku, bez względu na stan tego boiska. Można sobie wyobrazić w jakiem położeniu były nasze kluby B i C klasowe, które formalnie nie mogły się dostać do boiska, gdyż każda niedziela była obsadzona przez rozgrywki klubów A klasowych. Nadszedł czas mistrzostw i sytuacja się pogorszyła. Rozgrywki o mistrzostwo przeciągają się do nieskończoności tylko dzięki brakowi boisk. Nie należy zapominać, że prócz rozgrywek cywilnych mamy jeszcze często rozgrywki wojskowe, które musiały się odbywać w dnie powszednie, a co za tem idzie, prawie bez udziału publiczności.[6]

Dlatego miasto planowało zbudować nowy obiekt, o pojemności 15 tys. miejsc, a na miejsce jego budowy wybrano plac po dawnych fortyfikacjach za Urzędem Wojewódzkim. Budowę nowego obiektu uzależniono od uzyskania pożyczki, ale albo nie doszła ona do skutku, albo władze miasta uznały, że wobec wybudowania nowego stadionu przez wojsko, nie trzeba wydawać funduszy na modernizację obiektu miejskiego. W efekcie tego przestarzały i mały stary Stadion Miejski użytkowano w pełni aż do roku 1970. Dopiero w roku 1961 udało się wybudować nowy Stadion Miejski za lodowiskiem Tor-Tor i najważniejsze wydarzenia przeniesiono tam.

Ważniejsze spotkania

Zobacz też

Przypisy

  1. W sierpniu znajdujemy informację o wykonaniu fundamentu, a w notce z września czytamy o ukończeniu prac.Sprawa trybuny w Toruniu?. „Sportowiec”. 24, s. 1, 9.08.1923. , Sport. „Słowo Pomorskie”. 213, s. 4, 18.09.1923. 
  2. Sprawa boisk na Pomorzu.. „Sportowiec”. 10, s. 1-2, 3.05.1923. 
  3. Historia wg kibica Elany, elanowcy.pl [dostęp 2020-02-23].
  4. Strona o Toruńskim Speedwayu, torunskieanioly.dbv.pl [dostęp 2019-06-26].
  5. Spółdzielnia Mieszkaniowa KOPERNIK - PRZEWODNIK HISTORYCZNY, www.smkopernik.pl [dostęp 2019-06-26] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-22].
  6. Stanisław Maltze. Boiska w Toruniu. „Stadjon”. 40, s. 17, 2.10.1924. 
  7. Relacja z meczu. „Słowo Pomorskie”. 129, s. 4, 7.06.1922. 
  8. Relacja z meczu. „Słowo Pomorskie”. 140, s. 8, 22.06.1928. 
  9. Piotr Chomicki, Leszek Śledziona, Edwin Kowszewicz: Piłka nożna na polskim pomorzu 1920-1939. Mielec: 2016, s. 365. ISBN 978-83-65043-05-4.

Media użyte na tej stronie

Toruń location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa miasta Toruń, Polska
Kuyavian-Pomeranian Voivodeship location map.svg
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.83 N
  • S: 52.28 N
  • W: 17.16 E
  • E: 19.88 E
Gfi-set01-stadium.svg
Autor: , Licencja: CC BY 2.0
icone pour terrain de sport
Toruń (Poland) seen by the American reconnaissance satellite Corona 98 (KH-4A 1023) (1965-08-23).png
Toruń i okolice sfotografowane przez amerykańskiego satelitę wywiadowczego Corona 98 (KH-4A 1023) w dniu 23 sierpnia 1965 r. Jest to najpewniej pierwsze zdjęcie satelitarne na którym uwidoczniono Poznań, a co najmniej pierwsze takie amerykańskie zdjęcie.
Spółdzielnia Mieszkaniowa Kopernik (Toruń).jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Spółdzielnia Mieszkaniowa Kopernik (Toruń)
Stadion Sportowa Toruń.jpg
Stadion przy ul. Sportowej w Toruniu i jego okolica, sfotografowane najpóźniej w latach 20. XX wieku.
Stadion Sportowa Torun plan 1916.jpg
Autor: IjonTihy, Licencja: CC BY-SA 4.0
Old City Stadium in Torun on the city map from 1916.