Stal Hadfielda

Stal Hadfielda (oznaczenie: X120Mn12; stare oznaczenie: 11G12) – stal manganowa o dużej odporności na ścieranie. Zawiera 1,1–1,3% węgla i 12–13% manganu. Powyżej 950 °C stal Hadfielda ma strukturę austenityczną. Po ochłodzeniu do temperatury pokojowej jest ona mieszaniną austenitu i cementytu manganowego. Stal ta charakteryzuje się bardzo dużą skłonnością do umocnienia podczas pracy, gdyż pod wpływem zgniotu tworzą się w niej mikrobliźniaki. Twardość takiej stali wynosi ok. 500 HB[1].

Stosowana jest głównie na elementy szczególnie narażone na ścieranie przy dużych naciskach, jak:

  • kosze koparek
  • gąsienice ciągników
  • rozjazdy kolejowe

Elementy te wykonywane są często ze staliwa GX120Mn13 o składzie odpowiadającym stali Hadfielda[1].

Nazwa stali pochodzi od nazwiska brytyjskiego metalurga Roberta Hadfielda, który wynalazł ją w 1882 roku[2].

Przypisy

  1. ↑ a b Stale i inne stopy żelaza. W: Leszek A. Dobrzański: Podstawy nauki o materiałach i metaloznawstwo. Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 2002, s. 644. ISBN 83-204-2793-2.
  2. ↑ Austenitic Manganese Steels. Key to Metals AG. [dostęp 2011-01-24].