Stalag
Stalag (niem. skrót od Stammlager für kriegsgefangene Mannschaften und Unteroffiziere) – w czasie II wojny światowej niemiecki obóz jeniecki podczas II wojny światowej przeznaczony dla szeregowców i podoficerów[1].
Oddzielną kategorię stanowiły obozy Stalag Luft (Stammlager für kriegsgefangene Luftwaffenangehörige) pod zarządem Luftwaffe, przeznaczone dla lotników wszelkich stopni oraz Marlag (Kriegsmarine-Kriegsgefangenen-Mannschaftsstammlager) przeznaczone dla podoficerów i szeregowych marynarki wojennej.
Stalagi tworzone były w całej Europie. Najbardziej znany z nich – z powodu tzw. „wielkiej ucieczki” – to Stalag Luft III Sagan w obecnym Żaganiu. Wielka i tragiczna w skutkach ucieczka 81 jeńców w marcu 1944 zakończyła się szczęśliwie tylko dla trzech uciekinierów.
Lista stalagów na terenie Polski
Na terenie obecnej Polski, znajdowały się wszystkie obozy w okręgach armii niemieckiej: Wehrkreis I, Wehrkreis VIII, Wehrkreis XX, Wehrkreis XXI, oraz części Wehrkries II i III.
- Stalag I-A Stablack – największy w Prusach Wschodnich w Stabławkach i Kamińsku (obecnie Gmina Górowo Iławeckie) i częściowo obwód kaliningradzki
- Stalag I-B Królikowo k. Olsztynka (niem. Hohenstein)
- Stalag I B/PR Prostki (niem. Prostken)
- Stalag I F Suwałki (niem. Sudauen)
- Stalag II A Neubrandenburg
- Stalag II B Czarne (niem. Hammerstein)
- Stalag II D Stargard (niem. Stargard in Pommern)
- Stalag II E Borne Sulinowo (niem. Gross-Born)
- Stalag III C Kostrzyn nad Odrą
- Stalag IV B Mühlberg/Elbe i Zeithain
- Stalag IV F Miłoszów (niem. Hartmannsdorf)
- Stalag VI C Oberlangen
- Stalag VI H Arnoldsweiler/Düren; Nadrenia Północna Westfalia
- Stalag VII A Moosburg an der Isar
- Stalag VIII A Zgorzelec (niem. Görlitz)
- Stalag VIII B Łambinowice (niem. Lamsdorf)
- Stalag VIII C Żagań (niem. Sagan)
- Stalag VIII D Cieszyn (niem. Teschen)
- Stalag X B Sandbostel
- Stalag XVII D Dęblin (patrz Stalag 237)
- Stalag 237 Dęblin[2]
- Stalag 307 Dęblin[2]
- Stalag 319 Chełm
- Stalag 369 Kobierzyn
Stalagi Luft
- Stalag Luft II Litzmannstadt (okupacyjna, niem. nazwa Łodzi)
- Stalag Luft III
- Stalag Luft IV Żagań (niem. Sagan)
- Stalag Luft VI (Haidekrug; Prusy Wsch.)[3]
Marlagi[4]
- Marlag Rügenwalde, Darłowo
- Marlag Stettin, Szczecin
- Marlag Marine Dulag Gdingen („Gotenhafen”), Gdynia
- Marlag Gdingen („Gotenhafen”), Gdynia
Zobacz też
- Niemieckie obozy jenieckie 1939–1945
- Stalag XII-F Boulay-Moselle
- oflag
Przypisy
- ↑ stalag, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2022-03-28].
- ↑ a b Paweł Kosiński: Dęblin – Obóz jeniecki. dpjw.org. [dostęp 2014-08-19].
- ↑ Stalag Luft VI.
- ↑ Marlag (ang.). pegasusarchive.org. [dostęp 2012-02-24].
Bibliografia
- Deutsche Lager für alliierte Kriegsgefangene im Zweiten Weltkrieg (niem.). moosburg.org. [dostęp 2012-02-24]. (ang. • fr.)
Linki zewnętrzne
- Stalag IIB (fr.)
Media użyte na tej stronie
Autor: Ta grafika została stworzona lub ulepszona przez grafików z pracowni graficznej (fr). Możesz zaproponować grafiki wymagające ulepszenia, stworzenia lub przetłumaczenia., Licencja: CC-BY-SA-3.0
Model of the set used to film the movie "The Great Escape." It is a smaller version of one compound of Stalag Luft III in Sagan, Poland. Scene of the "Great Escape" by allied POWs in March 1944.