Stana Tomašević
![]() Stana Tomašević (1963) | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód, zajęcie | nauczycielka, dyplomata |
Odznaczenia | |
Order Braterstwa i Jedności |
Stana Tomašević, Stana Tomašević-Arnesen (ur. 28 kwietnia 1921 w Barze, zm. 1983 w Belgradzie[1]) – czarnogórska i jugosłowiańska nauczycielka, polityk i dyplomata.
Życiorys
Była córką Petara Tomaševicia. W 1929 wraz z rodziną przeniosła się do Kosowa, w ramach akcji osadniczej organizowanej przez władze jugosłowiańskie. Uczyła się w Kragujevacu, Cetinju i w Sarajewie[1]. W 1940 rozpoczęła pracę nauczycielki we wsi Vrulja k. Pljevlji. Po agresji niemieckiej na Jugosławię w kwietniu 1941 porzuciła pracę w szkole i razem z bratem Dušanem wstąpiła do partyzantki komunistycznej[2]. Walczyła w batalionie Jovan Tomašević, a następnie w 4 brygadzie uderzeniowej[2]. Od lipca 1941 członkini Komunistycznej Partii Jugosławii. Była jedną z pierwszych kobiet w Jugosławii, które pełniły funkcję komisarza politycznego[1]. W 1944, kiedy przebywała w Drvarze, brytyjski fotograf wojskowy John Talbot wykonał jej serię zdjęć, które były potem rozpowszechniane na ulotkach propagandowych, ukazując zaangażowanie kobiet w ruchu oporu[2]. W czasie wojny straciła brata Dušana, który poległ w czasie walk w Bośni. Dwukrotnie ranna, zakończyła wojnę w szpitalu partyzanckim, w randze pułkownika[1]. Pełniła funkcję członka Komitetu Centralnej Związku Komunistycznej Młodzieży Jugosławii. W latach 1949-1959 zajmowała się edukacją w wydziale propagandy Komitetu Centralnego KPJ[1]. W 1954 ukończyła studia na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Belgradzkiego.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Stana_Toma%C5%A1evi%C4%87.jpg/240px-Stana_Toma%C5%A1evi%C4%87.jpg)
Od 1963 w służbie dyplomatycznej, podobnie jak jej brat Nebojša Bata Tomašević. Była pierwszą w historii Jugosławii kobietą-ambasadorem[2]. W latach 1963-1967 pełniła tę funkcję w Norwegii i w Islandii, a w latach 1974–1978 w Kopenhadze (Dania). W Norwegii poznała reżysera Eugena Arnesena, za którego wyszła za mąż. Zmarła na chorobę nowotworową.
Odznaczona Medalem Pamiątkowym Partyzantów 1941 i Orderem Braterstwa i Jedności 1 kl. Jej imię nosi jedna z ulic w Podgoricy. Pochowana w Belgradzie.
Przypisy
Bibliografia
Media użyte na tej stronie
Stana Tomašević (1920–1983) was a politician in the government of Yugoslavia