Stanisłau Szuszkiewicz (pisarz)
Data i miejsce urodzenia | 19 lutego 1908 Bokinowo |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 1 lutego 1991 Mińsk |
Narodowość | Białorusin |
Dziedzina sztuki | poezja, literatura |
Stanisłau Piatrowicz Szuszkiewicz (biał. Станіслаў Пятровіч Шушкевіч, ros. Станислав Петрович Шушкевич, Stanisław Pietrowicz Szuszkiewicz; pseudonimy: Janka Bor, Sauka Kojdanauski, Wilhielm Erniest, kryptonimy: S.Sz., Stach Sz., S.Sz. i W.M. (z Waleryjem Marakowem), S.Sz-cz, Szusz, W.E., W.Ern.; ur. 19 lutego 1908 w Bokinowie, zm. 1 lutego 1991 w Mińsku) – radziecki poeta i prozaik narodowości białoruskiej, represjonowany przez władze radzieckie.
Życiorys
Urodził się 19 lutego (6 lutego st.st.) 1908 roku we wsi Bokinowo, w powiecie mińskim guberni mińskiej Imperium Rosyjskiego. W latach 1924–1926 w siedmioletniej Szkole Nr 11 w Mińsku. W 1926 roku wstąpił do MBPT i został członkiem zjednoczenia literackiego „Maładniak”. W latach 1928–1930 pracował w Izbie Książki i Bibliotece Państwowej Białoruskiej SRR. W latach 1930–1931 był kierownikiem biblioteki Instytutu Naukowo-Badawczego Gospodarki Wiejskiej i Leśnej. W 1934 roku ukończył studia na Wydziale Literatury Mińskiego Wyższego Instytutu Pedagogicznego. W tym samym roku został członkiem Związku Pisarzy Białorusi i opublikował pierwszy tom wierszy. W latach 1934–1935 pracował w redakcji gazety „Litaratura i Mastactwa” (pol. Literatura i Sztuka). W latach 1935–1936[1] był współpracownikiem Wydziału Kultury gazety „Zwiazda”[2].
15 listopada 1936 roku został aresztowany na ul. Ślepiańskiej 29 m.1 w Mińsku. 5 października 1937 roku został skazany przez pozasądowy organ NKWD za przynależność do kontrrewolucyjnej organizacji narodowo-demokratycznej na osiem lat pozbawienia wolności[2]. W latach 1937–1946 znajdował się w obozie i na zsyłce w obwodzie kemerowskim Rosyjskiej FSRR. W 1946 roku wrócił do Białoruskiej SRR. Pracował jako nauczyciel w szkole średniej w Daniłowiczach w rejonie dzierżyńskim. 22 sierpnia 1949 roku został aresztowany ponownie[1]. 10 grudnia tego samego roku został skazany przez specjalne posiedzenie Ministerstwa Bezpieczeństwa Państwowego ZSRR[2] na osiedlenie specjalne do Kraju Krasnojarskiego[1]. 29 grudnia 1954 roku został zrehabilitowany przez Prezydium Sądu Najwyższego Białoruskiej SRR[2]. W 1956 roku wrócił do Mińska. W latach 1956–1958 pracował w gazecie „Minskaja Prauda”. W latach 1958–1970 był kierownikiem Wydziału Pism gazety „Litaratura i Mastactwa”, po czym przeszedł na emeryturę. 26 września 1975 roku został ostatecznie zrehabilitowany w obu sprawach. Zmarł 1 lutego 1991 roku w Mińsku. Został pochowany we wsi Szczytomieryce w rejonie mińskim[1].
Sprawa osobowa Stanisława Szuszkiewicza Nr 9935-с z fotografią przechowywana jest w archiwum Komitetu Bezpieczeństwa Państwowego Republiki Białorusi[2].
Twórczość
Stanisłau Szuszkiewicz opublikował swój pierwszy wiersz w styczniu 1924 roku w gazecie „Czyrwonaja Zmiena”. Pisał m.in. dla dzieci. Dla wielu jego wierszy została skomponowana muzyka. Był autorem wielu wspomnień o białoruskich pisarzach (Wiartannie u maładość: Uspaminy i natatki, Mińsk, 1968)[1].
Życie prywatne
Stanisłau Szuszkiewicz był żonaty z Heleną Romanowską, miał z nią syna – Stanisława Szuszkiewicza, przewodniczącego Rady Najwyższej Białoruskiej SRR/Rady Najwyższej Republiki Białorusi. Był wyznania rzymskokatolickiego[3].
Przypisy
- ↑ a b c d e Represawanyja… tom II.
- ↑ a b c d e Represawanyja… tom III księga II.
- ↑ Zbigniew Konarski: Katolicy w państwie posttotalitarnym. Przykład Białorusi. pch24.pl. [dostęp 2020-02-29].
Bibliografia
- Leanid Marakou: Represawanyja litaratary, nawukoucy, rabotniki aswiety, hramadskija i kulturnyja dziejaczy Biełarusi, 1794–1991. Enc. dawiednik. U 10 t.. Mińsk: 2003. ISBN 985-6374-04-9. (biał.)