Stanisław Łętowski (sołtys)

Stanisław Łętowski
Marszałek
Data i miejsce śmierci

18 lipca 1651
Krzemionki

Przyczyna śmierci

tortury i ćwiartowanie

Zawód, zajęcie

rolnik

Stanisław Łętowski, ps. „Marszałek” (zm. 18 lipca 1651) – jeden z przywódców powstań chłopów podhalańskich. Popularny wśród chłopów, „skupiający wokół siebie tłumy”, przezywany był Marszałkiem; według wielu dawniejszych kronikarzy był też opisywany jako „herszt zbójnicki”; w okresie PRL-u natomiast został określony „ludowym bohaterem dwóch powstań podhalańskich”[1]. Według niektórych historyków był sołtysem Czarnego Dunajca, co jednak podważył m.in. A. Jaszczołt[1].

Łętowski był przedstawicielem chłopów walczących z samowolą starosty nowotarskiego Mikołaja Komorowskiego. W 1631 więziony w związku z przywództwem buntu chłopskiego i dowodzeniem szturmem na Nowy Targ. W 1651 pułkownik oddziału chłopskiego w czasie powstania chłopskiego pod wodzą Kostki-Napierskiego. Po stłumieniu powstania torturowany i skazany na ćwiartowanie. W ostatniej chwili karę zamieniono mu na ścięcie, a potem dopiero ćwiartowanie. Przed egzekucją pozwolono mu napisać testament, w którym wspomina o przekazaniu polany zwanej Długie Pole (dzisiaj część Zakopanego).

Źródła

  1. ↑ a b Adam Jaszczołt, Walka ludu podhalańskiego z uciskiem feudalnym 1625-1633, Wyd. Ministerstwa Obrony Narodowej, 1959 [dostęp 2021-09-13] (pol.).

Bibliografia

  • Słownik biograficzny historii powszechnej do XVII stulecia pod red. K.Lepszy, S.Arnold, wyd. WP 1988