Stanisław Łubieński

Stanisław Łubieński
Ilustracja
Herb duchownego
Data i miejsce urodzenia

1573
Łubna-Jakusy koło Kalisza

Data i miejsce śmierci

16 kwietnia 1640
Wyszków

Miejsce pochówku

Bazylika katedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Płocku

Biskup płocki
Okres sprawowania

1627–1640

Biskup łucki
Okres sprawowania

1624–1627

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

łaciński

Nominacja biskupia

26 lutego 1624

Sakra biskupia

czerwiec 1624

Sukcesja apostolska
Data konsekracji

czerwiec 1624

Konsekrator

Maciej Łubieński

Stanisław Łubieński herbu Pomian (ur. 1574 w Łubnej koło Kalisza, zm. 16 kwietnia 1640 w Wyszkowie[1]) – biskup płocki, podkanclerzy koronny, sekretarz królewski; brat Macieja.

Życiorys

Po ukończeniu kolegium jezuitów w Kaliszu, gdzie kształcił się w sztuce wojennej oraz prawie, studiował w Grazu, Rzymie, Perugii – doktor obojga praw. Od 1591 sekretarz królewski. Opat komendatoryjny w Tyńcu. Historyk, uważany za jednego z najwybitniejszych historyków XVII w. Był związany z królem Zygmuntem III i obozem kontrreformacji. W 1593 towarzyszył królowi w podróży do Szwecji. W 1613 przeprowadził uporządkowanie archiwum na zamku krakowskim, później w ciszy klasztoru tynieckiego, którego administrację powierzył mu król, zbierał materiały historyczne. Od 1614 był regentem kancelarii królewskiej, potem sekretarzem koronnym, a od 1622 biskup łucki, 1626 podkanclerzy koronny., 1627 biskup płocki, złożył pieczęć podkanclerską 1628 i gorliwie pracował nad podniesieniem swej diecezji. W 1624 otrzymuje sakrę biskupią na Wawelu, a w 1627 r. Był autorem kroniki łacińskiej, zawierającej opis rokoszu Zebrzydowskiego. Dbał o rozwój życia zakonnego, będąc aktywistą politycznym, tolerancyjnym wobec innowierców. Swą bibliotekę przekazał kapitule płockiej. Był człowiekiem o rozległych zainteresowaniach, popierającym oświatę, przyjacielem Sarbiewskiego.

Był członkiem konfederacji generalnej zawiązanej 16 lipca 1632 roku[2]. Był elektorem Władysława IV Wazy z województwa płockiego w 1632 roku[3], podpisał jego pacta conventa[4]. W 1633 roku został wyznaczony senatorem rezydentem[5]. W 1633 roku wszedł w skład komisji do wojny z Moskwą i organizacji wojska[6].

Jego dzieło historyczne: „De motu civili in Polonia libri V.” (wyszło w „Opera posthuma, historica..., edita ab executoribus testamenti” (1643), w którem niekiedy stronniczo, lecz zawsze jasno przedstawia osoby działające w rokoszu Zebrzydowskiego.

Najcenniejsze dzieła

  • Brevis narratio profectionis in Sueciam Sigismundi III..., 1593;
  • De ortu, vita et morte Mathiae de Bużenin Pstrokoński... (1630);
  • De motu civili in Polonia libri quatuor, Series. vitea, res gestes episcoporum Plocensium..., Kraków 1642;
  • 'Opera posthuma historica historopolitica variigue discursus epistolae et aliquot orationes... (1643);
  • Droga do Szwecji;
  • Rozruchy domowe.

Przypisy

  1. Janusz Szczepański, Dzieje Wyszkowa i okolic, 1998, ISBN 83-907429-7-7.
  2. Volumina Legum, t. III, Petersburg 1859, s. 352.
  3. Suffragia Woiewodztw y Ziem Koronnych, y W. X. Litewskiego, Zgodnie ná Naiásnieyssego Władisława Zygmunta ... roku 1632 ... Woiewodztwo Krákowskie., s. C.
  4. Porządek Na Seymie Walnym Elekcyey, miedzy Warszawą a Wolą, Przez opisane Artykuły, do samego tylko Aktu Elekcyey należące, vchwalony y postanowiony. Roku Pańskiego, M. DC. XXXII. Dnia 27. Września, s. 16.
  5. Volumina Legum, t. III, Petersburg 1859, s. 376.
  6. Andrzej Korytko, Sejm koronacyjny Władysława IV Wazy wobec problemów na Ukrainiew: Echa Przeszłości t. XVI, Olsztyn 2015, s. 74.

Bibliografia

  • Encyklopedia Katolicka Tom XI, KUL, Lublin 2006 r.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Kanclerz.PNG
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Mathiasrex (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY 2.5
lengyel kancellárok címere
Stanisław Łubieński.PNG
Stanisław Łubieński
Herb Pomian.svg
Autor:
Tadeusz Gajl – projekt graficzny – Image:Herb Pomian.jpg
Bastianow (Bastian) – wersja wektorowa
, Licencja: CC BY-SA 3.0
Herb Pomian