Stanisław Świętochowski

Stanisław Świętochowski
Data i miejsce urodzenia4 sierpnia 1899
Warszawa
Data i miejsce śmierci25 grudnia 1940
Moskwa
Informacje klubowe
KlubPolonia Warszawa
Dorobek medalowy
Mistrzostwa Polski seniorów
złotoWarszawa 1922bieg na 400 m
złotoWarszawa 1922bieg na 800 m
złotoWarszawa 1923sztafeta 4 × 100 m
brązLwów 1921bieg na 100 m
brązLwów 1921bieg na 400 m
brązWarszawa 1922skok w dal
brązWarszawa 1923bieg na 400 m
Tablica upamiętniająca polskich olimpijczyków pomordowanych przez NKWD w bazylice katedralnej św. Michała i św. Floriana w Warszawie

Stanisław Dominik Świętochowski (ur. 4 sierpnia 1899 w Warszawie, zm. 25 grudnia 1940 w Moskwie[1]) – polski dyplomata, w młodości lekkoatleta, olimpijczyk.

Młodość

Ukończył w 1917 Gimnazjum Wojciecha Górskiego w Warszawie. Podjął studia na Politechnice Warszawskiej na kierunku inżynieria budowlana, ale przerwał je wstępując ochotniczo do Wojska Polskiego. Walczył w wojnie polsko-radzieckiej.

Kariera lekkoatletyczna

Startował w latach 1921-1924. Wystąpił na igrzyskach olimpijskich w 1924 w Paryżu, gdzie odpadł w eliminacjach biegu na 400 metrów[1].

Był mistrzem Polski w biegu na 400 metrów i na biegu na 800 metrów w 1922 oraz w sztafecie 4 × 100 metrów w 1923, a także brązowym medalistą w biegu na 100 metrów w 1921, w biegu na 400 metrów w 1921 i 1923 oraz w skoku w dal w 1922[2]. Sześciokrotnie poprawiał rekordy Polski: w biegu na 400 metrów przez płotki na 1:06,3 (28 lipca 1923 w Warszawie)[3], w sztafecie 4 × 100 m na 46,7 (2 lipca 1922 w Warszawie) i 46,4 (29 lipca 1923 w Warszawie)[4], w sztafecie szwedzkiej na 2:08,8 (9 lipca 1922 w Warszawie), w sztafecie olimpijskiej na 3:48,6 (16 lipca 1922 we Lwowie) i w sztafecie 10 × 100 m na 1;59,5 (8 maja 1924 w Warszawie)[5].

Wystąpił w pierwszym meczu reprezentacji lekkoatletycznej Polski z Czechosłowacją i Jugosławią w biegu na 800 metrów (5. miejsce) i w sztafetach 4 × 100 metrów i 4 × 400 metrów.

Rekordy życiowe[5]:

Był zawodnikiem Polonii Warszawa.

Działalność dyplomatyczna

20 czerwca 1924 Świętochowski zakończył karierę sportową i podjął pracę w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Pracował w Konsulacie Generalnym RP w Lille (1924-1932), tam też ukończył studia prawnicze w 1932. Był konsulem w Düsseldorfie w latach 1934–1938.

Aresztowanie i śmierć

Po wybuchu II wojny światowej otrzymał polecenie ewakuacji wraz z innymi pracownikami MSZ do Rumunii. Spóźnił się jednak na pociąg i usiłował przedostać się do Rumunii przez Lwów. Został aresztowany przez NKWD w Śniatyniu. Przebywał w więzieniach w Stanisławowie i Kozielsku, a następnie na Łubiance w Moskwie. Tam po rocznym procesie został skazany na karę śmierci przez tajne Wojenne Kolegium Sądu Najwyższego ZSRR 10 listopada 1940. Wyrok wykonano 25 grudnia tego roku, a ciało Świętochowskiego zostało spalone w krematorium na Cmentarzu Dońskim w Moskwie. Wyrok z 1940 został uchylony przez Sąd Najwyższy ZSRR w 1990[6].

Przypisy

  1. a b Stanisław Świętochowski, olympedia.org [dostęp 2021-05-02] (ang.).
  2. Henryk Kurzyński, Stefan Pietkiewicz, Janusz Rozum, Tadeusz Wołejko: Historia finałów lekkoatletycznych mistrzostw Polski 1920-2007. Konkurencje męskie. Szczecin – Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, 2008, s. 9, 28, 38, 144 i 240. ISBN 978-83-61233-20-6.
  3. Janusz Waśko, Andrzej Socha: Athletics National Records Evolution 1912 – 2006. Zamość - Sandomierz: 2007, s. 79.
  4. Janusz Waśko, Andrzej Socha: Athletics National Records Evolution 1912 – 2006. Zamość - Sandomierz: 2007, s. 173.
  5. a b Bogdan Tuszyński: Księga sportowców polskich ofiar II wojny światowej 1939-1945. Warszawa: Ars Print Productions, 1999, s. 289. ISBN 83-87224-12-X.
  6. Bogdan Tuszyński: Księga sportowców polskich ofiar II wojny światowej 1939-1945. Warszawa: Ars Print Productions, 1999, s. 292. ISBN 83-87224-12-X.

Bibliografia

  • Encyklopedia (statystyczna) polskiej lekkiej atletyki : 1919-1994. Warszawa: PZLA, 1994. ISBN 83-902509-0-X.
  • Henryk Kurzyński, Stefan Pietkiewicz, Janusz Rozum, Tadeusz Wołejko: Historia finałów lekkoatletycznych mistrzostw Polski 1920-2007. Konkurencje męskie. Szczecin – Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, 2008. ISBN 978-83-61233-20-6.
  • Henryk Kurzyński, Stefan Pietkiewicz, Marian Rynkowski: Od Adamczaka do Zasłony - Leksykon lekkoatletów polskich okresu międzywojennego - mężczyźni. Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, 2004, s. 219. ISBN 83-9136-63-9-1.
  • Bogdan Tuszyński: Księga sportowców polskich ofiar II wojny światowej 1939-1945. Warszawa: Ars print Productions, 1999, s. 288-292. ISBN 83-87224-12-X.
  • Bogdan Tuszyński: Polscy olimpijczycy XX wieku. T. 2: N-Ż. Wrocław: Wydawnictwo Europa, 2004, s. 292. ISBN 83-7407-050-1.
  • Bogdan Tuszyński, Henryk Kurzyński: Leksykon olimpijczyków polskich 1924-2006. Warszawa: Fundacja Dobrej Książki, 2007, s. 519. ISBN 978-83-86320-10-3.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Athletics pictogram.svg
Pictograms of Olympic sports – . This is an unofficial sample picture. Images of official Olympic pictograms for 1948 Summer Olympics and all Summer Olympics since 1964 can be found in corresponding Official Reports.
Tablica upamiętniająca polskich olimpijczyków pomordowanych przez NKWD w Bazylice katedralnej św. Michała i św. Floriana w Warszawie.JPG
Autor: Mateusz Opasiński, Licencja: CC BY-SA 3.0
Tablica upamiętniająca polskich olimpijczyków pomordowanych przez NKWD oraz tablica upamiętniająca Piotra Nurowskiego w Bazylice katedralnej św. Michała i św. Floriana w Warszawie