Stanisław Żółtowski (1849–1908)

Stanisław Żółtowski, hrabia herbu Ogończyk (ur. 6 maja 1849 w Nieborowie, zm. 1 lutego 1908 w Zakopanem) – ziemianin, działacz gospodarczy i polityk konserwatywny.

Ziemianin, właściciel majątku Niechanów (3 774 ha)[1]. W Niechanowie przeprowadził generalny remont pałacu zbudowanego przez Garczyńskich pod koniec XVIII wieku. Rozbudował także w latach 1906–1908 istniejący tu drewniany kościół św. Jakuba[2]. Wraz z żoną prowadził salon towarzyski w Poznaniu. Działacz i jeden z przywódców stronnictwa konserwatywnego, związanego silnie z kościołem w Wielkopolsce. W 1886 złożył na ręce papieża Leona XIII memoriał opisujący agresywną politykę Niemiec wobec Polski i płynące z niej zagrożenie dla Kościoła[3]. Prezes Wielkopolskiego Centralnego Towarzystwa Gospodarczego i prezes Banku Ziemskiego[1]. Członek korespondent Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego (1887-1892)[4].

Rodzina

Urodził się w rodzinie ziemiańskiej, syn Franciszka Józefa (1818-1894) i Zofii z Zamoyskich (1825-1853). Miał rodzeństwo: brata Marcelego (1850-1925) oraz siostry: Elżbietę (1848-1863), Różę (1849-1923) żonę Jana Czorby (1843-1905) i Zofię (1856-1867). Ożenił się w 1877 z Marią z Sapiehów (1855-1929). Mieli synów: ziemianina i bankowca Leona Żółtowskiego (1877-1956), filozofa i polityka Adama Żółtowskiego (1881-1958), Pawła (1889-1985), Tomasza (1897-1935) oraz córki; Zofię (1887-1975) żonę wiceministra spraw zagranicznych Stefana Dąbrowskiego (1877-1947), Marię (1891-1894), Jadwigę (1893-1895)[1][5].

Przypisy

  1. ↑ a b c Jan Żółtowski, Rodzina Żółtowskich w ciągu stulecia (odnoga Urbanowska), Poznań 1939, s. 59 Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa – wersja elektroniczna.
  2. ↑ Pałac Garczyńskich w Niechanowie – Wielkopolskie rezydencje – online [21.05.2020].
  3. ↑ Katarzyna Podczaska, Rola i znaczenie szlachty i ziemiaństwa wielkopolskiego w ruchach narodowowyzwoleńczych i działalności społecznej 1794-1945, – Muzeum Ziemiaństwa w Dobrzycy – online [21.05.2020].
  4. ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1887, s. 546; 1888, s. 546; 1889, s. 637; 1890, s. 637; 1891, s. 637; 1892, s. 639.
  5. ↑ Stanisław hr. (primog.) Żółtowski z Niechanowa h. Ogończyk – M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego – online [21.05.2020].