Stanisław Baliński (poeta)
![]() | |
Data i miejsce urodzenia | 2 sierpnia 1898 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 12 listopada 1984 |
Dziedzina sztuki | |
Epoka | |
Odznaczenia | |
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
Stanisław Baliński herbu Jastrzębiec (ur. 2 sierpnia 1898[1] w Warszawie, zm. 12 listopada 1984 w Londynie) – polski poeta, prozaik, eseista i dyplomata.
Życiorys
Syn Ignacego h. Jastrzębiec (1862–1951) i Marii z Chomętowskich h. Lis (1868–1934), brat Antoniego Edwarda (1907–1990)[2], pracownika dyplomacji[1]. Ukończył polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim oraz teorię i kompozycję muzyki w Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie, studiował też prawo. W 1920 został członkiem grupy poetyckiej Skamander. Od 1 grudnia 1922 rozpoczął pracę w MSZ. Pięć lat przebywał na placówce w Chinach, następnie w Brazylii i Persji. Odbył wiele podróży po Europie, Ameryce Południowej, Dalekim i Bliskim Wschodzie, Afryce Północnej.
Po agresji III Rzeszy i ZSRR na Polskę (1939) przez Rumunię wyjechał do Paryża, później do Wielkiej Brytanii. W latach 1939–1940 był pracownikiem Ministerstwa Informacji i Dokumentacji Rządu RP na uchodźstwie. W latach 1940–1945 był pracownikiem polskiego MSZ w Londynie. Po objęciu funkcji ministra spraw zagranicznych przez Adama Tarnowskiego od 30 listopada 1944 do stycznia 1945 był chargé d’affaires przy emigracyjnym rządzie Czechosłowacji. Po wojnie pozostał na emigracji. W latach 50. XX w. współpracował z rozgłośniami Wolna Europa i Głos Ameryki. Od 1945 należał do angielskiego PEN Clubu.
W latach międzywojennych publikował m.in. czasopismach „Skamander” i „Wiadomości Literackie”. W czasie II wojny światowej pisywał w czasopismach „Wiadomości Polskie” (1940–1944), „Nowa Polska” (1942–1944), „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” (1944). Po wojnie m.in. w „Wiadomościach”. Podpisał list pisarzy polskich na Obczyźnie, solidaryzujących się z sygnatariuszami protestu przeciwko zmianom w Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (List 59)[3]. Laureat Nagrody Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie w 1981 roku[4].
Jego grób symboliczny znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera T-2-2)[5].
Jego utwór Mój kapitanie, już wieczór spopularyzowała Sława Przybylska, wykonując go do muzyki Włodzimierza Korcza[6].
Dzieła
Tomiki wierszy:
- Wieczór na Wschodzie (1928),
- Wielka podróż (1941),
- Tamten brzeg nocy (Londyn 1942),
- Wiersze zebrane 1927-1947, Stowarzyszenie Pisarzy Polskich, (Londyn 1948),
- Wiersze emigracyjne, Polska Fundacja Kulturalna, Londyn (1981),
- Peregrynacje. Poezje wybrane 1928-1981 (Warszawa 1982).
Opowiadania:
Memuarystyka:
- Two Septembers 1939 and 1940. A Diary of Events (Londyn 1941).
Felietony
- Antrakty, czyli notatki o życiu i sztuce w drugiej połowie XX wieku w Londynie (Londyn 1978).
Tłumaczenia
Jacques Prevert „Spacer Picassa i inne wiersze”, Polska Fundacja Kulturalna, Londyn,
Po wojnie stale pisywał felietony w „Wiadomościach” Mieczysława Grydzewskiego.
Ordery i odznaczenia
- Srebrny Krzyż Zasługi (5 lutego 1929)[7]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[1]
- Krzyż Komandorski Orderu Wazów (Szwecja, 1938)[8]
- Krzyż Oficerski Orderu Korony Rumunii (Rumunia)[1]
- Krzyż Oficerski Orderu Danebroga (Dania, 1937)[9]
Przypisy
- ↑ a b c d Rocznik służby zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej według stanu na 1 kwietnia 1933 r.
- ↑ Stanisław Baliński z Balina h. Jastrzębiec, Sejm-Wielki.pl [dostęp 2020-03-29] .
- ↑ Kultura 1976/03/342 Paryż 1976, s. 34.
- ↑ Lista laureatów – 1951-2011
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: JÓZEF I ANTONINA BALIŃSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2020-02-03] .
- ↑ Cyfrowa Biblioteka Polskiej Piosenki. Ostatni dostęp: 2012-01.
- ↑ M.P. z 1929 r. nr 41, poz. 80 „za zasługi na polu pracy państwowej”.
- ↑ Zezwolenie na przyjęcie odznaczeń cudzoziemskich. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 2, s. 36, 1938.
- ↑ Zezwolenia na przyjęcie odznaczeń cudzoziemskich. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 4, s. 81, 1937
Bibliografia
- Jerzy Kwiatkowski: Dwudziestolecie międzywojenne. Wyd. III – 5 dodruk. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, s. 496, seria: Wielka Historia Literatury Polskiej. ISBN 978-83-01-13851-6.
- Grzegorz Gazda: Dwudziestolecie międzywojenne. Słownik literatury polskiej. Gdańsk: słowo / obraz terytoria; Gdańskie Wydawnictwo Oświatowe, 2008, s. 20. ISBN 978-83-7420-110-0.
- ISNI: 0000 0003 6850 3264, 0000 0000 8164 9688
- VIAF: 92406678
- LCCN: n98041727
- GND: 118987143
- BnF: 120365315
- SUDOC: 028552555
- NLA: 35432299
- NKC: js20020805235
- NTA: 132157314
- CiNii: DA1075402X
- Open Library: OL249537A
- PLWABN: 9810596489605606
- NUKAT: n93125361
- J9U: 987007286878705171
- NSK: 000455905
- LIH: LNB:V*132055;=BC
- WorldCat: lccn-n98041727
Media użyte na tej stronie
Autor: Skjoldbro, Licencja: CC BY-SA 4.0
Order of Danebrog Knight 1st Degree
Autor: Wiki Romi, Licencja: CC0
Bareteka Komandora KOrderu Wazów
Od lewej: Jerzy Liebert, Jarosław Iwaszkiewicz, Aleksander Landau, Stanisław Baliński, 1924.
Baretka: Order Korony Rumunii (model 1881) – Oficer – Królestwo Rumunii.