Stanisław Baliński (poeta)

Stanisław Baliński
Stephen Baley, stb, Esteb, Stan, Bal
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

2 sierpnia 1898
Warszawa, Królestwo Polskie

Data i miejsce śmierci

12 listopada 1984
Londyn, Wielka Brytania

Dziedzina sztuki

liryka, nowela, opowiadanie

Epoka

dwudziestolecie, II wojna światowa, współczesność

Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Komandor Orderu Wazów (Szwecja) Oficer Orderu Korony Rumunii Kawaler 1. Stopnia Orderu Danebroga (Dania)
Od lewej: Jerzy Liebert, Jarosław Iwaszkiewicz, Aleksander Landau, Stanisław Baliński, 1924.

Stanisław Baliński herbu Jastrzębiec (ur. 2 sierpnia 1898[1] w Warszawie, zm. 12 listopada 1984 w Londynie) – polski poeta, prozaik, eseista i dyplomata.

Życiorys

Syn Ignacego h. Jastrzębiec (1862–1951) i Marii z Chomętowskich h. Lis (1868–1934), brat Antoniego Edwarda (1907–1990)[2], pracownika dyplomacji[1]. Ukończył polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim oraz teorię i kompozycję muzyki w Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie, studiował też prawo. W 1920 został członkiem grupy poetyckiej Skamander. Od 1 grudnia 1922 rozpoczął pracę w MSZ. Pięć lat przebywał na placówce w Chinach, następnie w Brazylii i Persji. Odbył wiele podróży po Europie, Ameryce Południowej, Dalekim i Bliskim Wschodzie, Afryce Północnej.

Po agresji III Rzeszy i ZSRR na Polskę (1939) przez Rumunię wyjechał do Paryża, później do Wielkiej Brytanii. W latach 1939–1940 był pracownikiem Ministerstwa Informacji i Dokumentacji Rządu RP na uchodźstwie. W latach 1940–1945 był pracownikiem polskiego MSZ w Londynie. Po objęciu funkcji ministra spraw zagranicznych przez Adama Tarnowskiego od 30 listopada 1944 do stycznia 1945 był chargé d’affaires przy emigracyjnym rządzie Czechosłowacji. Po wojnie pozostał na emigracji. W latach 50. XX w. współpracował z rozgłośniami Wolna Europa i Głos Ameryki. Od 1945 należał do angielskiego PEN Clubu.

W latach międzywojennych publikował m.in. czasopismach „Skamander” i „Wiadomości Literackie”. W czasie II wojny światowej pisywał w czasopismach „Wiadomości Polskie” (1940–1944), „Nowa Polska” (1942–1944), „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” (1944). Po wojnie m.in. w „Wiadomościach”. Podpisał list pisarzy polskich na Obczyźnie, solidaryzujących się z sygnatariuszami protestu przeciwko zmianom w Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (List 59)[3]. Laureat Nagrody Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie w 1981 roku[4].

Jego grób symboliczny znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera T-2-2)[5].

Jego utwór Mój kapitanie, już wieczór spopularyzowała Sława Przybylska, wykonując go do muzyki Włodzimierza Korcza[6].

Dzieła

Tomiki wierszy:

  • Wieczór na Wschodzie (1928),
  • Wielka podróż (1941),
  • Tamten brzeg nocy (Londyn 1942),
  • Wiersze zebrane 1927-1947, Stowarzyszenie Pisarzy Polskich, (Londyn 1948),
  • Wiersze emigracyjne, Polska Fundacja Kulturalna, Londyn (1981),
  • Peregrynacje. Poezje wybrane 1928-1981 (Warszawa 1982).

Opowiadania:

  • Miasto księżyców (1924),
  • Talizmany i wróżby (Londyn 1965).

Memuarystyka:

  • Two Septembers 1939 and 1940. A Diary of Events (Londyn 1941).

Felietony

  • Antrakty, czyli notatki o życiu i sztuce w drugiej połowie XX wieku w Londynie (Londyn 1978).

Tłumaczenia

Jacques Prevert „Spacer Picassa i inne wiersze”, Polska Fundacja Kulturalna, Londyn,

Po wojnie stale pisywał felietony w „WiadomościachMieczysława Grydzewskiego.

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. a b c d Rocznik służby zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej według stanu na 1 kwietnia 1933 r.
  2. Stanisław Baliński z Balina h. Jastrzębiec, Sejm-Wielki.pl [dostęp 2020-03-29].
  3. Kultura 1976/03/342 Paryż 1976, s. 34.
  4. Lista laureatów – 1951-2011
  5. Cmentarz Stare Powązki: JÓZEF I ANTONINA BALIŃSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2020-02-03].
  6. Cyfrowa Biblioteka Polskiej Piosenki. Ostatni dostęp: 2012-01.
  7. M.P. z 1929 r. nr 41, poz. 80 „za zasługi na polu pracy państwowej”.
  8. Zezwolenie na przyjęcie odznaczeń cudzoziemskich. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 2, s. 36, 1938. 
  9. Zezwolenia na przyjęcie odznaczeń cudzoziemskich. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 4, s. 81, 1937

Bibliografia

  • Jerzy Kwiatkowski: Dwudziestolecie międzywojenne. Wyd. III – 5 dodruk. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, s. 496, seria: Wielka Historia Literatury Polskiej. ISBN 978-83-01-13851-6.
  • Grzegorz Gazda: Dwudziestolecie międzywojenne. Słownik literatury polskiej. Gdańsk: słowo / obraz terytoria; Gdańskie Wydawnictwo Oświatowe, 2008, s. 20. ISBN 978-83-7420-110-0.

Media użyte na tej stronie

Order of the Dannebrog R1.svg
Autor: Skjoldbro, Licencja: CC BY-SA 4.0
Order of Danebrog Knight 1st Degree
Stanisław Baliński.jpg
Stanisław Baliński (1898-1964) –Polish poet and diplomat
SWE Order of Vasa - Commander BAR.png
Autor: Wiki Romi, Licencja: CC0
Bareteka Komandora KOrderu Wazów
Jerzy Liebert, Jarosław Iwaszkiewicz, Aleksander Landau, Stanisław Baliński, 1924.jpg
Od lewej: Jerzy Liebert, Jarosław Iwaszkiewicz, Aleksander Landau, Stanisław Baliński, 1924.
ROM Order of the Crown of Romania 1881 Officer BAR.svg
Baretka: Order Korony Rumunii (model 1881) – Oficer – Królestwo Rumunii.