Stanisław Brochwicz

Stanisław Brochwicz
Data urodzenia1910
Data i miejsce śmiercimarzec 1941
Warszawa
Zawód, zajęciedziennikarz, pisarz

Stanisław Brochwicz (ur. 1910, zm. 1941 w Warszawie) – polski dziennikarz i pisarz, korespondent prasowy.

Życiorys

Pochodził z rodziny mieszanej polsko-niemieckiej (ojciec był Polakiem a matka Niemką)[1].

W drugiej połowie lat trzydziestych był korespondentem Polski Zbrojnej w Wiedniu[1]. Z powodu jawnych poglądów pro-niemieckich został odwołany w październiku 1938[1]. Po powrocie do kraju nawiązał kontakty z Zygmuntem Cybichowskim, Bolesławem Piaseckim, Stanisławem Cimoszyńskim i Olgierdem Szpakowskim oraz uczestniczył w spotkaniach RNR Falanga[1]. Brochwicz próbował przekonać działaczy "Falangi" a szczególnie Piaseckiego do współpracy z Niemcami przeciwko ZSRR nawet jeśli oznaczałoby to wypowiedzenie lojalności władzom RP[1] co doprowadziło do ostrego konfliktu wewnątrz RNR Falanga w maju 1939 roku[1]. Piasecki podejrzewał, że Brochwicz jest agentem niemieckim, kazał go śledzić i jego podejrzenia zdawały się potwierdzać w związku z czym doniósł na Brochwicza polskiemu kontrwywiadowi wojskowemu co doprowadziło do aresztowania w czerwcu 1939[1]. Brochwicz został skazany na śmierć za szpiegostwo ale wyroku nie wykonano. Został uwolniony z więzienia w Brześciu przez Niemców po zdobyciu przez nich twierdzy brzeskiej we wrześniu 1939 roku[1].

Kolaboracja

Stanisław Brochwicz napisał książkę o wydarzeniach wokół swojego aresztowania, która została wydana w 1940 roku przez oficjalne wydawnictwo w Generalnej Guberni[2].

Był najprawdopodobniej członkiem Narodowej Organizacji Radykalnej[3]. Jest bardzo prawdopodobne, że w grudniu 1939 zadenuncjował Niemcom kilku działaczy "Falangi", którzy zostali aresztowani (lecz później zwolnieni)[3]. Piastował stanowisko powiernika fabryki włókienniczej "Wola" a potem, przeniesiony do Krakowa, pracował w Urzędzie Propagandy G.G.[3] W drugiej połowie 1940 roku pisywał do okupacyjnego Nowego Kuriera Warszawskiego (pseudonim Henryk Zrąb)[3].

17 lutego 1941 został skazany przez sąd podziemny (nieoficjalny) na śmierć za kolaborację[3]. Wyrok wykonano w początkach marca 1941 roku poprzez zasztyletowanie na schodach wiaduktu mostu Poniatowskiego w Warszawie[3].

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h Mikołaj Stanisław Kunicki, Between the Brown and the Red: Nationalism, Catholicism, and Communism in Twentieth-Century Poland—The Politics of Bolesław Piasecki, Ohio University Press, 2012, s. 48-49.
  2. ↑ Stanisław Brochwicz, Bohaterowie czy zdrajcy? Wspomnienia więźnia politycznego., Warszawa: Wydawnictwo Nowoczesne, 1940.
  3. ↑ a b c d e f Marek Gałęzowski, Sztylet dla kolaboranta, „Historia Do Rzeczy”, 2017 (7), 1 lipca 2017, s. 26-29.