Stanisław Cięciel

Stanisław Cięciel

pułkownik audytor
Data i miejsce urodzenia	2 listopada 1885 Krościenko nad Dunajcem, Austro-Węgry
Data i miejsce śmierci	kwiecień 1940 Katyń, RFSRR, ZSRR
Przebieg służby
Lata służby	1914–1940
Siły zbrojne	Wojsko Polskie
Jednostki	WSO V Najwyższy Sąd Wojskowy
Stanowiska	szef sądu Wiceprezydent NSW, Prezydent NSW
Główne wojny i bitwy	wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa kampania wrześniowa
Odznaczenia

Tablica poświęcona Stanisławowi Cięcielowi w Kościele Wszystkich Świętych w Krościenku nad Dunajcem

Tablica upamiętniająca pułkownika Stanisława Cięciela na ścianie zewnętrznej kościoła św. Karola Boromeusza na warszawskich Powązkach będąca częścią Sanktuarium „Poległym i Pomordowanym na Wschodzie”

Stanisław Cięciel (ur. 2 listopada 1885 w Krościenku nad Dunajcem, zm. w kwietniu 1940 w Katyniu) – doktor praw, pułkownik audytor Wojska Polskiego, wiceprezydent, następnie w 1939 prezydent Najwyższego Sądu Wojskowego^[1]. Ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Syn Jana (1859–1944) i Marii z Wanatów (1866–1937)^[2][3]. Ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego w stopniu doktora.

W czasie I wojny światowej w Armii Austro-Węgier. Podczas wojny z bolszewikami był audytorem sądów polowych, a po jej zakończeniu sędzią śledczym. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 5. lokatą w korpusie oficerów sądowych^[4]. W latach 1923–1924 był podprokuratorem Prokuratury przy Wojskowym Sądzie Okręgowym Nr V w Krakowie^[5][6]. 31 marca 1924 roku Prezydent RP Stanisław Wojciechowski, na wniosek Ministra Spraw Wojskowych, gen. dyw. Władysława Sikorskiego awansował go na podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 roku i 3. lokatą w korpusie oficerów sądowych^[7]. 10 grudnia 1925 roku Prezydent RP mianował go prokuratorem przy wojskowych sądach okręgowych^[8]. Od 15 grudnia 1925 był prokuratorem przy Wojskowym Sądzie Okręgowym Nr V w Krakowie^[9][10]. 16 grudnia 1929 roku Prezydent RP zwolnił go ze stanowiska prokuratora przy wojskowych sądach okręgowych i mianował sędzią orzekającym w wojskowych sądach okręgowych, a minister spraw wojskowych przeniósł go z Prokuratury przy WSO Nr V do Wojskowego Sądu Okręgowego Nr V na stanowisko pełniącego obowiązki szefa sądu^[11]. 2 grudnia 1930 roku Prezydent Rzeczypospolitej Ignacy Mościcki nadał mu stopień pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931 roku i 2. lokatą w korpusie oficerów sądowych. Jednocześnie zezwolił mu na nałożenie oznak nowego stopnia przed 1 stycznia 1931 roku^[12]. 7 stycznia 1931 roku Prezydent RP mianował go sędzią Najwyższego Sądu Wojskowego, a minister spraw wojskowych przeniósł z WSO Nr V do Najwyższego Sądu Wojskowego w Warszawie na stanowisko sędziego^[13][14]. W 1939 był prezydentem Najwyższego Sądu Wojskowego.

W czasie kampanii wrześniowej 1939 5 września 1939 ewakuowany do Tarnopola. Po agresji ZSRR na Polskę dostał się do niewoli sowieckiej w rejonie Tarnopola. Przebywał w obozie w Kozielsku. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Katyniu i tam pogrzebany. Od 28 lipca 2000 spoczywa na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu.

grób symboliczny gen. Stanisława Cięciela na Nowym Cmentarzu w Zakopanem (kwatera C4)

Postanowieniem nr 112-48-07 Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 5 października 2007 został awansowany pośmiertnie do stopnia generała brygady^[15]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Żonaty, miał córkę Marię.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1937)^[16]
• Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)^[17]
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości

Zobacz też

• Awanse generalskie oficerów II Rzeczypospolitej Polskiej z 2007
• Jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
• Obozy NKWD dla jeńców polskich
• Zbrodnia katyńska

Przypisy

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Organa wymiaru sprawiedliwości w W. P.. „Wojskowy Przegląd Prawniczy”. Nr 8–10, 1928. 
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
• Kania Leszek, Słownik biograficzny oficerów-audytorów służby sprawiedliwości Wojska Polskiego 1914–1945, cz. 2, Wojskowy Przegląd Prawniczy, Warszawa 2004, nr 3 (231), s. 113.