Stanisław Daniel
major | |
Data i miejsce urodzenia | 29 marca 1910 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 15 sierpnia 1944 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki | 12 eskadra wywiadowcza, |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Stanisław Jerzy Daniel (ur. 29 marca 1910 we Władywostoku, zm. 15 sierpnia 1944 w Nieszkowicach Wielkich) – major obserwator Wojska Polskiego i Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie, kapitan (ang. Flight Lieutnant) Królewskich Sił Powietrznych, kawaler Krzyża Srebrnego Orderu Wojennego Virtuti Militari.
Życiorys
Stanisław Daniel urodził się w polskiej rodzinie we Władywostoku. W listopadzie 1920 wraz z rodzicami Wojciechem i Joanną przybył do Polski. W latach 1925-1926 rozpoczął naukę w Korpusie Kadetów Nr 2 w Modlinie, którą zakończył zdaniem matury. Po ukończeniu Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie (6 promocja, 49. lokata) w 1932 został przydzielony do 12 eskadry liniowej, a w 1935 przeniesiony do 13 eskadry towarzyszącej. Na stopień porucznika został awansowany ze starszeństwem w korpusie oficerów aeronautycznych (od 1937 – korpus oficerów lotnictwa, grupa liniowa)[1]. W listopadzie 1937 został dowódcą plutonu II/19 19 eskadry towarzyszącej[2]. W marcu 1939 pełnił służbę w Szkole Podchorążych Lotnictwa – Grupa Techniczna w Warszawie na stanowisku dowódcy III plutonu oddziału szkolnego[3], a po reorganizacji szkoły na stanowisku dowódcy eskadry szkolnej podchorążych.
We wrześniu 1939 nie wziął bezpośredniego udziału w walkach. Po ewakuacji przez Rumunię i Francję w czerwcu 1940 dotarł do Wielkiej Brytanii. Po ukończeniu kursu na samolotach bombowych został w listopadzie 1940 roku przydzielony do dywizjonu 309. W sierpniu 1943 roku został przeniesiony do 305 dywizjonu bombowego Ziemi Wielkopolskiej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego, na własną prośbę został przeniesiony do 1586 eskadry do zadań specjalnych[2], która dokonywała lotów nad Warszawę z dostawami dla walczących powstańców.
Dnia 14 sierpnia 1944 roku załoga w składzie:
- piloci: kpt. Zbigniew Szostak, plut. Józef Bielicki
- nawigator: kpt. Stanisław Daniel
- radiotelegrafista: plut. Józef Witek
- bombardier: plut. Tadeusz Dubowski
- mechanik pokładowy: plut. Wincenty Rutkowski
- strzelec: plut. Stanisław Malczyk
wystartowała z lotniska w Brindisi.
Po dokonaniu zrzutu w okolicach pl. Krasińskich w Warszawie samolot Liberator nr KG 890 został zaatakowany przez niemieckie myśliwce nad Puszczą Niepołomicką. Dowódca kpt. Zbigniew Szostak rozkazał opuszczenie palącego się samolotu. Załoga wyskoczyła ze spadochronami, ale z powodu zbyt małego pułapu większość spadochronów nie zdążyła się otworzyć. Lotnicy polegli na miejscu roztrzaskując się o ziemię. Liberator został zestrzelony przez niemieckiego asa Luftwaffe Gustava Eduarda Fracsi.
Stanisław Daniel pośmiertnie został odznaczony Orderem Virtuti Militari. Wcześniej był odznaczony dwukrotnie Krzyżem Walecznych, trzykrotnie Medalem Lotniczym[4] i Polową Odznaką Obserwatora. Został pochowany na cmentarzu w Pogwizdowie. Po wojnie szczątki wszystkich członków załogi zostały przeniesione na cmentarz wojskowy w Krakowie.
Części samolotu załogi kpt. Zbigniewa Szostaka zostały wykorzystane do rekonstrukcji makiety samolotu Consolidated B-24 Liberator znajdującego się w Muzeum Powstania Warszawskiego.
Przypisy
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 215.
- ↑ a b F/L Stanisław Daniel. 301.dyon.pl. [dostęp 2019-02-20].
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 477.
- ↑ Daniel Stanisław Jerzy. listakrzystka.pl. [dostęp 2019-02-20].
Bibliografia
- Olgierd Cumft, Hubert Kazimierz Kujawa: Księga lotników polskich poległych, zmarłych i zaginionych 1939-1946. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1989. ISBN 83-11-07329-5.
- Jerzy B. Cynk: Siły lotnicze Polski i Niemiec. Wrzesień 1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1989. ISBN 83-206-0686-1.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Podniebni bohaterowie Ziemi Bocheńskiej. bochenskie.republika.pl. [dostęp 2009-12-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-04-09)].
- Muzeum Powstania Warszawskiego LIBERATOR B-24 J
- F/L Stanisław Daniel – biografia.
- niebieskaeskadra.pl. [dostęp 2014-10-17]. (ang.).
Media użyte na tej stronie
Poland badge. Second World War period Polish Army (post-1939 Free Polish Army) shoulder title.
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Royal Air Force Roundel
Baretka: Krzyż Walecznych (1941) nadany dwukrotnie.
Naramiennik majora Sił Powietrznych RP.
(c) Cezary p, CC-BY-SA-3.0
Fragment ekspozycji w Muzeum Powstania Warszawskiego. Replika bombowca B-24J-45-CF o numerze seryjnym 44-10395 wyprodukowanego w Fort Worth w Teksasie. Jedyna na świecie replika tego samolotu w skali 1:1, powstała w oparciu o oryginalną dokumentację techniczną, nigdzie wcześniej nie publikowane zdjęcia oraz rozmowy z żyjącymi lotnikami i mechanikami Eskadry 1586. (fot.: Cezary Piwowarski)
Baretka Medalu Lotniczego (za Wojnę 1939-45) nadanego trzykrotnie.