Stanisław Downarowicz

Stanisław Downarowicz
Pełne imię i nazwisko	Stanisław Józef Marian Downarowicz
Data i miejsce urodzenia	28 marca 1874 ; Łochów, Królestwo Polskie
Data i miejsce śmierci	11 marca 1941 ; KL Auschwitz, Oświęcim, Polska pod okupacją III Rzeszy
	Wojewoda poleski
Okres	od 18 maja 1922; do 2 października 1924
Poprzednik	Walery Roman
Następca	Kazimierz Młodzianowski
	Minister spraw wewnętrznych
Okres	od 19 września 1921; do 5 marca 1922
Poprzednik	Władysław Raczkiewicz
Następca	Antoni Kamieński
	Wojewoda wołyński
Okres	od 13 sierpnia 1921; do 19 września 1921
Poprzednik	Jan Krzakowski
Następca	Tadeusz Dworakowski (p.o.)
	Odznaczenia

Stanisław Józef Downarowicz (ur. 28 marca 1874 w Łochowie, zm. 11 marca 1941 w KL Auschwitz^[1]) – polski inżynier, działacz polityczny, wolnomularz^[2].

Życiorys

Syn Medarda i Stefanii z Hornowskich^[3]. Miał trzech braci: Józefa, Kazimierza, Medarda i siostrę Marię. Uczęszczał do gimnazjum w Radomiu. Maturę zdał w Libawie. Studiował na wydziale prawnym Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego, ale za działalność w PPS został z niego przez władze carskie relegowany. Od 2 lutego do 31 grudnia 1896 był więziony na Pawiaku i w X pawilonie Cytadeli Warszawskiej^[3]. Jesienią 1897 wyjechał do Lwowa, gdzie wstąpił na uniwersytet, a następnie przeniósł się na Politechnikę Lwowską, gdzie w 1907 ukończył studia na wydziale inżynierii lądowej^[3]. Działał w organizacjach uczniowskich w Radomiu i Libawie oraz organizacjach studenckich w Warszawie. Organizator Drużyn Strzeleckich na terenach Galicji. W latach 1910–1914 działacz Polskiego Stronnictwa Postępowego^[4]. Członek Wydziału Finansowego Komisji Tymczasowej Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych^[5]. Kierownik Biura Prezydialnego Departamentu Wojskowego Sekcji Zachodniej Naczelnego Komitetu Narodowego w 1914 roku^[6]. W 1915 w składzie NKN jako przedstawiciel Kongresówki. Był pracownikiem Biura Delegacji do Spraw Szkół Lekarsko-Dentystycznych Tymczasowej Rady Stanu^[7]. W 1921 roku został wojewodą wołyńskim. W latach 1921–1922 piastował tekę ministra spraw wewnętrznych w pierwszym rządzie Antoniego Ponikowskiego; następnie w latach 1922–1924 był wojewodą poleskim. Powodem jego odwołania było jego bierne zachowanie podczas napadu bolszewickiej bandy dywersyjnej na pociąg, którym podróżował^[8]. W związku z tą sprawą wkrótce potem wyzwał na pojedynek publicystę Władysława Rabskiego za rzekome zarzuty uwłaczające czci^[9].

Członek loży wolnomularskiej we Lwowie w okresie zaborów^[10].

Od 12 sierpnia 1905 był mężem Jadwigi Szczuka^[3].

Zginął w niemieckim obozie koncentracyjnym Auschwitz.

Ordery i odznaczenia

Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1923)^[11]
Krzyż Niepodległości (29 grudnia 1933)^[12]
Złoty Krzyż Zasługi^[3]

Przypisy

↑ Stanisław Józef Marian Downarowicz h. Przyjaciel
↑ Ludwik Hass, Ambicje rachuby, rzeczywistość. Wolnomularstwo w Europie Środkowo-Wschodniej 1905–1928. Warszawa 1984, s. 232.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 61. [dostęp 2021-07-14].
↑ Walentyna Korpalska, Niepodległościowa działalność Władysława Sikorskiego a program Polskiego Stronnictwa Postępowego (przyczynek do nieznanych dziejów polskich partii politycznych w Galicji w latach 1910–1914), „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Bydgoszczy - Studia z Nauk Społecznych” z. 2, 1979, s. 11–13.
↑ Wanda Kiedrzyńska, Powstanie i organizacja Polskiego Skarbu Wojskowego 1912–1914, [w:] „Niepodległość”, t. XIII zeszyt 1 (33), 1936, s. 94.
↑ Dziennik Obwieszczeń Naczelnego Komitetu Narodowego. Sekcya Zachodnia, Kraków 24 sierpnia 1914 roku, rok I, nr 1, s. 4.
↑ Włodzimierz Suleja, Tymczasowa Rada Stanu, Warszawa 1998, s. 222.
↑ Jerzy Paciorkowski, Służba na wygnaniu, Policja 997, nr 1 (58), styczeń 2010, ISSN 1734-1167, s. 14–15.
↑ Sensacyjny pojedynek. „Nowości Illustrowane”. Nr 42, s. 3, 18 października 1924.
↑ Leon Chajn, Polskie Wolnomularstwo 1920–1938, Warszawa 1984, s. 101.
↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 17.
↑ M.P. z 1934 r. nr 27, poz. 41 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.

Bibliografia

Wielka Ilustrowana Encyklopedja Powszechna Wydawnictwa Gutenberga, [T.] IV. s. 71.
„Kto był kim w II Rzeczypospolitej”, pod red. prof. Jacka. M. Majchrowskiego, Warszawa 1994, wyd I.

Linki zewnętrzne

List Stanisława Downarowicza do Wacława Sieroszewskiego z 1916 r. w zbiorach Biblioteki Narodowej - wersja cyfrowa na Polona.pl

[1] Stanisław Józef Marian Downarowicz h. Przyjaciel

[2] Ludwik Hass, Ambicje rachuby, rzeczywistość. Wolnomularstwo w Europie Środkowo-Wschodniej 1905–1928. Warszawa 1984, s. 232.

[:0-3] Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 61. [dostęp 2021-07-14].

[4] Walentyna Korpalska, Niepodległościowa działalność Władysława Sikorskiego a program Polskiego Stronnictwa Postępowego (przyczynek do nieznanych dziejów polskich partii politycznych w Galicji w latach 1910–1914), „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Bydgoszczy - Studia z Nauk Społecznych” z. 2, 1979, s. 11–13.

[5] Wanda Kiedrzyńska, Powstanie i organizacja Polskiego Skarbu Wojskowego 1912–1914, [w:] „Niepodległość”, t. XIII zeszyt 1 (33), 1936, s. 94.

[6] Dziennik Obwieszczeń Naczelnego Komitetu Narodowego. Sekcya Zachodnia, Kraków 24 sierpnia 1914 roku, rok I, nr 1, s. 4.

[7] Włodzimierz Suleja, Tymczasowa Rada Stanu, Warszawa 1998, s. 222.

[8] Jerzy Paciorkowski, Służba na wygnaniu, Policja 997, nr 1 (58), styczeń 2010, ISSN 1734-1167, s. 14–15.

[9] Sensacyjny pojedynek. „Nowości Illustrowane”. Nr 42, s. 3, 18 października 1924.

[10] Leon Chajn, Polskie Wolnomularstwo 1920–1938, Warszawa 1984, s. 101.

[11] Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 17.

[12] M.P. z 1934 r. nr 27, poz. 41 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

W dniu zaprzysiężenia	Antoni Ponikowski Witold Chodźko p.o. Ludwik Darowski Stanisław Downarowicz Bolesław Markowski p.o. Gabriel Narutowicz Józef Raczyński Bolesław Sikorski Konstanty Skirmunt Bronisław Sobolewski Kazimierz Sosnkowski Władysław Stesłowicz Henryk Strasburger p.o. Juliusz Trzciński Hieronim Wyczółkowski
Późniejsi członkowie rządu	Julian Eberhardt p.o. Jerzy Michalski Jan Stefan Stoiński Józef Wybicki

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne