Stanisław Ehrlich

Stanisław Ehrlich
Data i miejsce urodzenia

27 października 1907
Przemyśl

Data i miejsce śmierci

2 października 1997
Warszawa

profesor zwyczajny nauk prawnych
Specjalność: teoria państwa i prawa
Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Uczelnia

Uniwersytet Łódzki

Uczelnia

Uniwersytet Warszawski

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi

Stanisław Ehrlich (ur. 27 października 1907 w Przemyślu, zm. 2 października 1997 w Warszawie) – polski prawnik, profesor nauk prawnych, nauczyciel akademicki, teoretyk państwa i prawa, profesor zwyczajny Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego.

Życiorys

Grób Ehrlicha na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (2016)

Pochodził z żydowskiej, spolonizowanej rodziny o poglądach lewicowych[1]. Był synem adwokata Salomona Ehrlicha (1865–1919) i Klary z domu Ehrlich (1869–1942). Jego dziadek był właścicielem Domu Bankowego Jakub Ehrlich przy pl. Na Bramie w Przemyślu i uczestnikiem pierwszego zjazdu syjonistów w Bazylei[2]. W 1925 zdał maturę w Gimnazjum im Kazimierza Morawskiego. W 1929 ukończył Wyższą Szkołę Nauk Politycznych w Krakowie. W 1930 uzyskał stopień naukowy doktora prawa na Uniwersytecie Jagiellońskim.

Przed wojną pracownik Prokuratorii Generalnej. Po wybuchu II wojny światowej schronił się przed Niemcami w okupowanym przez ZSRR Lwowie. Od czerwca 1940 do czerwca 1941 docent prawa cywilnego Państwowego Uniwersytetu Lwowskiego im. Iwana Franki we Lwowie[3]. W latach 1943–1945 brał udział w działaniach bojowych jako oficer 3 Brygady Artylerii Haubic. Osiągnął stopień majora. W 1944 należał do korpusu oficerów polityczno-wychowawczych 1. Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki[4]. Był zastępcą dowódcy brygady do spraw politycznych[2]. Uchwałą Prezydium KRN z 20 grudnia 1946 odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[5].

Bezpośrednio po wojnie pracownik Uniwersytetu Łódzkiego, a następnie, od 1948, pracownik naukowo-dydaktyczny Uniwersytetu Warszawskiego[6]. Stał na czele Komitetu Uczelnianego PZPR na Uniwersytecie Warszawskim w 1950 roku[7]. Profesor nadzwyczajny UW od 1951 r., profesor zwyczajny od 1958 r. Kierował Katedrą Teorii Państwa i Prawa oraz istniejącą przez pewien czas Katedrą Prawa Radzieckiego. Był założycielem i wieloletnim redaktorem naczelnym miesięcznika „Państwo i Prawo”.

Początkowo marksista, stopniowo odchodził od dogmatycznego podejścia do nauki prawa. Był zwolennikiem interdyscyplinarności w badaniach zjawisk społecznych. Od lat sześćdziesiątych koncentrował się na badaniach pluralizmu[8].

Na przełomie lat 60. i 70. prowadził na Wydziale Prawa UW seminarium doktoranckie, w którym uczestniczyli m.in. Jarosław Kaczyński, Piotr Winczorek, Wojciech Sadurski, Maciej Łętowski, Marek Ostrowski i Bogusław Wołoszański[2].

Wypromował wielu doktorów, w tym Jarosława Kaczyńskiego[9].

23 sierpnia 1980 roku dołączył do apelu 64 uczonych, pisarzy i publicystów do władz komunistycznych o podjęcie dialogu ze strajkującymi robotnikami[10].

Otrzymał Złoty Krzyż Zasługi (1954)[11].

Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera A3 tuje-3-9)[12].

Wybrane publikacje

  • Zagadnienia praworządności (1945)
  • Ustrój Związku Radzieckiego, t. I–II, Warszawa 1954–1956,
  • Praworządność – Sejm (1956)
  • „Grupy nacisku” w społecznej strukturze kapitalizmu (1962)
  • Studia z teorii prawa (red., 1966)
  • Władza i interesy: studium struktury politycznej kapitalizmu (1967)
  • Wstęp do nauki o państwie i prawie (1970)
  • Oblicza pluralizmów (1980)
  • Dynamika norm. Podstawowe zagadnienia wiążących wzorców zachowania (1994)
  • Norma, grupa, organizacja (1997)

Przypisy

  1. Piotr Semka, „Od Żoliborza do stoczni”, [w:] Rzeczpospolita, dodatek „Plus Minus”, s. 22.
  2. a b c Maciej Łętowski: Kaczyński myśli Leninem?. wyborcza.pl, 12 marca 2016. [dostęp 2016-04-06].
  3. Adam Redzik Wydział Prawa Uniwersytetu Lwowskiego w latach 1939–1945.
  4. Andrzej Paczkowski, Trzy twarze Józefa Światły. Przyczynek do dziejów komunizmu w Polsce, Warszawa 2009, s. 65.
  5. M.P. nr 25 z 24 lutego 1947, poz. 155.
  6. Michał Wallner, Marek Jędrejek Klasycy politologii polskiej. psz.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-12-06)]..
  7. Błażej Brzostek, Życie społeczne Uniwersytetu 1945–1989, [w:] Dzieje Uniwersytetu Warszawskiego po 1945. Warszawa 2016, s. 83.
  8. Adam Bosiacki, „Stanisław Ehrlich”, [w:] Profesorowie Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego 1808-2008, praca zbiorowa pod red. Grażyny Bałtruszajtys, Warszawa 2008, s. 223–224.
  9. Marek Henzler Doktorat premiera Kaczyńskiego; Polityka, 25 czerwca 2007.
  10. Apel (dokument KSS KOR, Archiwum Opozycji IV/04.05.43 [b.n.s.]).
  11. M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1588.
  12. Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze [dostęp 2019-11-14] (pol.).

Linki zewnętrzne

  • Stanisław Ehrlich, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2016-01-20].

Media użyte na tej stronie

Stanisław Ehrlich grób.jpg
Autor: Lukasz2, Licencja: CC0
Grób Stanisława Ehrlicha na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach