Stanisław Gądek (policjant)

Stanisław Gądek

Przodownik Policja Państwowa
Data i miejsce urodzenia	17 sierpnia 1899 Grębów
Data i miejsce śmierci	13-16 kwietnia 1940 Twer
Przebieg służby
Jednostki	Posterunek Policji Państwowej w Dębie (obecnie Nowa Dęba)
Stanowiska	Komendant
Główne wojny i bitwy	wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa
Odznaczenia

Stanisław Gądek (ur. 17 sierpnia 1899 w Grębowie, zm. 13–16 kwietnia 1940 w Twerze) – przodownik Policji Państwowej.

Życiorys

Urodził się w rodzinie Jana „Sakiety” i Ewy z Rutynów^[1]. Był młodszym bratem Walentego (1891–1955), kawalera Krzyża Niepodległości^[1].

Członek Polskiej Organizacji Wojskowej. Brał udział w walkach w latach 1918-1921. Od 1922 pełni służbę w policji, w latach 1922 - 1933 − w Tarnobrzegu. W czasie pracy w tej jednostce ukończył Szkołę Policyjną we Lwowie. W okresie od 15 marca do 30 maja 1934 r. uczestniczył w IV specjalnym kursie dla Komendantów Posterunków Policji Państwowej, a następnie do 1937 służył jako komendant posterunku w Tarnowskiej Woli. Od 1937 r. do września 1939 r. komendant posterunku w Dębie. Na stopień przodownika mianowany 1 kwietnia 1933 r.

Po wybuchu II wojny światowej, otrzymał rozkaz ewakuacji do Rumunii wraz z dokumentacją jednostki. Po agresji ZSRR na Polskę w dniu 17 września 1939 r. został wraz z całą grupą zatrzymany przez Armię Czerwoną i przewieziony do obozów przejściowych, kolejno w Przemyślu i Tarnopolu. Z Tarnopola trafił do specjalnego obozu NKWD w Ostaszkowie. Między 12 a 14 kwietnia 1940 został przekazany do dyspozycji naczelnika Obwodowego Zarządu NKWD w Kalininie (obecnie Twer)^[2]. Między 13 a 16 kwietnia został zamordowany i pogrzebany w Miednoje^[2].

Pochowany na Polskim Cmentarzu Wojennym w Miednoje. Jego wojenne losy wyjaśniono dopiero w 1993^[1][3].

5 października 2007 roku Stanisław Gądek został pośmiertnie awansowany przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego na stopień aspiranta Policji Państwowej^[4][5][6]. W dniu 28 lipca 2006 roku na budynku Komendy Miejskiej Policji w Tarnobrzegu odsłonięto tablicą zawierającą nazwiska policjantów z powiatu tarnobrzeskiego poległych na "nieludzkiej ziemi". Tablicę umieszczono z inicjatywy Tarnobrzeskiego Towarzystwa Historycznego^[7].

W dniu 17 września 2016 roku na Cmentarzu Katedralnym w Sandomierzu z inicjatywy burmistrza Sandomierza oraz Związku Oficerów Rezerwy RP posadzono Dąb Pamięci ku czci Stanisława Gądka.

Dąb Pamięci zasadzony ku czci asp. PP Stanisława Gądka

Tablica imienna z Polskiego Cmentarza Wojennego w Miednoje

Odznaczenia

• Brązowy Krzyż Zasługi
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
• Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939 r. - 1 stycznia 1986 (pośmiertnie)^[8]
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości

Przypisy

Bibliografia

• Убиты в Калинине, захоронены в Медном. Księga pamięci polskich jeńców wojennych – więźniów Ostaszkowskiego Obozu NKWD rozstrzelanych decyzją Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 roku. Лариса Еремина (red.). T. 1: Биограммы военнопленных А–Л. Moskwa: Stowarzyszenie Memoriał, 2019. ISBN 978-5-6041921-4-6.
• Janina Stadnik. Rodzina Gądków Sakietów. „Głos Gminy Grębów”. 1/2012, 2012. ISSN 2081-5972.