Stanisław Gilewicz

Stanisław Gilewicz
Ilustracja
tytularny pułkownik lekarz tytularny pułkownik lekarz
Data i miejsce urodzenia

13 listopada 1869
Cieszanów

Data i miejsce śmierci

29 marca 1943
Sanok

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png Armia Austro-Węgier
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Jednostki

Szpital Wojskowy Przemyśl Zasanie
Szpital Wojskowy w Żurawicy

Stanowiska

dowódca szpitala wojskowego

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Kawaler Orderu Franciszka Józefa (Austro-Węgry) Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Sił Zbrojnych i Żandarmerii 1898 (Austro-Węgry) Krzyż Jubileuszowy Wojskowy Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913
Nagrobek Stanisława i Stanisławy Gilewiczów w Sanoku

Stanisław Romuald Gilewicz herbu Kotwicz[a] (ur. 13 listopada 1869 w Cieszanowie, zm. 29 marca 1943 w Sanoku) – tytularny pułkownik lekarz Wojska Polskiego, lekarz dentysta z tytułem doktora.

Życiorys

W 1890 ukończył C. K. IV Gimnazjum we Lwowie[1]. Ukończył studia medyczne uzyskując tytuł naukowy doktora i dyplom lekarza w 1897[2][3].

Był oficerem lekarzem c. i k. armii. Pełnił funkcję lekarza pułkowego w Sanoku (1911)[4]. Był członkiem oddziału Towarzystwa Lekarzy Galicyjskich w Sanoku[5]. W czasie I wojny światowej był lekarzem Komendy Okręgu Uzupełnień Sanok, a jego oddziałem macierzystym był c. i k. 45 pułk piechoty. 1 marca 1915 roku został awansowany na stopień lekarza sztabowego (niem. Stabsarzt), który odpowiadał stopniowi majora[6].

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości dekretem Naczelnego Wodza Józefa Piłsudskiego z 6 lutego 1919 został przyjęty do Wojska Polskiego i zatwierdzony w randze podpułkownika lekarza[7]. 24 czerwca 1920 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu podpułkownika, w korpusie lekarskim, w grupie oficerów byłej armii austro-węgierskiej. Był wówczas dowódcą Szpitala Wojskowego Przemyśl Zasanie[8]. 1 czerwca 1921 roku pełnił służbę w Szpitalu Wojskowym w Żurawicy, a jego oddziałem macierzystym była Kompania Zapasowa Sanitarna Nr 1[9]. Z dniem 1 kwietnia 1922 roku został przeniesiony w stan spoczynku, jako inwalida, z prawem noszenia munduru[10]. 26 października 1923 roku Prezydent RP Stanisław Wojciechowski zatwierdził go w stopniu tytularnego pułkownika[11]. W latach 20. XX wieku mieszkał w Lesku[12][13], a w 1928 roku w Sanoku[14]). W 1934 roku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Sanok. Posiadał przydział mobilizacyjny do Kadry Zapasowej 10 Szpitala Okręgowego w Przemyślu[15].

Na przełomie lat 20./30. był lekarzem dentystą w Sanoku[2][3][16]. Był członkiem Lwowskiej Izby Lekarskiej[17]. Pod koniec lat 30. był lekarzem szkolnym w Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącym im. Królowej Zofii w Sanoku[18].

Stanisław Gilewicz zmarł 29 marca 1943 w Sanoku podczas II wojny światowej[19][20].

Jego żoną była Stanisława z domu Soswińska[21] (zm. 9 kwietnia 1941[22]). Oboje zostali pochowani we wspólnym grobowcu na cmentarzu przy ul. Jana Matejki w Sanoku.

Dziećmi Stanisława i Stanisławy Gilewiczów byli:

  • Adam Stanisław Julian (1902–1964), który poślubił Wandę (1909–1973), córkę Mariana Kawskiego[23][24], a ich wnuczka Jolanta Gilewicz (ur. 1935) została żoną Władysława Woltera (ur. 1930), fizyka, syna prof. Władysława Woltera;
  • Jadwiga Maria Stanisława (ur. 1903 w Jaworowie), która w 1929 poślubiła Jana Pohorskiego[21].

Ordery i odznaczenia

Uwagi

  1. ↑ W ewidencji wojskowych C. K. Armii był określany w języku niemieckim jako „Stanislaus Gilewicz”.

Przypisy

  1. ↑ Władysław Kucharski: Przegląd historyczny 50-lecia Gimnazjum IV im. Jana Długosza we Lwowie. Ósmacy i abiturienci. W: Władysław Kucharski (red.): Księga pamiątkowa 50-lecia Gimnazjum im. Jana Długosza we Lwowie. Lwów: 1928, s. 90.
  2. ↑ a b Urzędowy spis lekarzy uprawnionych do wykonywania praktyki lekarskiej oraz aptek w Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: 1925, s. 217.
  3. ↑ a b Spis urzędowy lekarzy 1939 ↓, s. 61.
  4. ↑ Skorowidz powiatu sanockiego. Wydany na podstawie dat zebranych w roku 1911. Sanok: 1911, s. 43.
  5. ↑ Wiadomości bieżące. Z Towarzystwa Lekarzy Galicyjskich. „Przegląd Lekarski”, s. 479, Nr 29 z 20 lipca 1912. 
  6. ↑ Lista starszeństwa c. i k. Armii 1918 ↓, s. 596, 1686.
  7. ↑ 673. Dekret. „Dziennik Rozkazów Wojskowych”. Nr 21, s. 500, 25 lutego 1919. 
  8. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 26 z 14 lipca 1920 roku, s. 578.
  9. ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 423, 628.
  10. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 14 kwietnia 1922 roku, s. 311.
  11. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 70 z 7 listopada 1923 roku, s. 740.
  12. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1581.
  13. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1410.
  14. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 889.
  15. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 804.
  16. ↑ Księga Adresowa Polski (wraz z W. M. Gdańskiem) dla handlu, przemysłu, rzemiosł i rolnictwa, 1930. Warszawa: Towarzystwo Reklamy Międzynarodowej, 1930, s. 783.
  17. ↑ Lista członków Lwowskiej Izby Lekarskiej według stanu z lipca 1931. „Dziennik Urzędowy Izb Lekarskich”, s. 332, Nr 9 z 1 września 1931. 
  18. ↑ W gimnazjalnym mundurku. W: Bolesław Baraniecki: Opowieści leskie. Z pamięci i z fotografii. Olszanica: BOSZ, 2008, s. 186. ISBN 978-83-7576-007-1.
  19. ↑ Indeks do ksiąg zmarłych od roku 1914. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. G 1943, (Tom K, str. 189, poz. 36).
  20. ↑ Józef Krętowski: Ich pamięci. Straty osobowe lekarzy na Kresach Rzeczypospolitej w latach drugiej wojny światowej. Białystok: Skryba, 2018, s. 76. ISBN 978-83-950874-0-0.
  21. ↑ a b Księga małżeństw (1924–1936). Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku. s. 323.
  22. ↑ Indeks do ksiąg zmarłych od roku 1914. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. G 1941, (Tom K, str. 148, poz. 44).
  23. ↑ Księga Zmarłych 1959–1975 Sanok. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 59 (poz. 67).
  24. ↑ Księga Zmarłych 1959–1975 Sanok. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 166 (poz. 34).
  25. ↑ M.P. z 1939 r. nr 131, poz. 307 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
  26. ↑ Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1918. Wiedeń: 1918, s. 226.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

PL Epolet plk.svg
Naramiennik pułkownika Wojska Polskiego (1919-39).
Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.

It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.

After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Ord.Franz.Joseph-CAV.png
Autor: LuigiXIV, Licencja: CC BY-SA 3.0
Nastrino da Cavaliere dell'Ordine Imperiale di Francesco Giuseppe (Austria)
AUT Franz Joseph 50 years of reign - Military Medal.svg
Autor: Mimich, Licencja: CC BY-SA 3.0
Military Medal for 50 years of reign of Emperor Franz Joseph (=Signum Memoriae)
Tomb of Gilewicz family family at Central Cemetery in Sanok (Matejki part).jpg
Autor: Lowdown, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grobowiec rodziny Gilewicz w części „Matejki Stary” Cmentarza Centralnego w Sanoku
Med. Austria 1912-1913.JPG
Austrian mobilitation cross of 1912/1913's ribbon
AUT Jubiläumskreuz 1908.png
Autor: Mimich, Licencja: CC BY-SA 3.0
Krzyż Jubileuszowy 1908 (Austro-Węgry)
Stanisław Gilewicz (1869-1943).jpg
płk tyt. Stanisław Gilewicz (1869-1943)