Stanisław Jakutis

Stanisław Jakutis
Data i miejsce urodzenia16 kwietnia 1931
Wilno
Data i miejsce śmierci23 września1988
Wilno
Zawód, zajęciedziennikarz
Alma MaterInstytut Finansów w Moskwie; Wyższa Szkoła Partyjna w Leningradzie
StanowiskoRedaktor naczelny „Czerwonego Sztandaru” w latach 1984-1988

Stanisław Jakutis (ur. 16 kwietnia 1931 w Wilnie, zm. 23 września 1988 w Wilnie) – Dziennikarz, zastępca redaktora naczelnego „Czerwonego Sztandaru” w latach 1969-1984, od 1984 do 1988 roku redaktor naczelny tej gazety.

Życiorys

Pochodził z Wilna. W 1955 roku ukończył Instytut Finansów w Moskwie i w roku 1956 rozpoczął pracę w redakcji dziennika "Czerwony Sztandar". Zajmował się też tłumaczeniem, głównie radzieckiej literatury propagandowej na potrzeby polskiej redakcji litewskiego wydawnictwa "Mintis"[1]. W 1980 roku ukończył Wyższą Szkołę Partyjną w Moskwie, co umożliwiło mu w 1984 roku objęcie stanowiska redaktora naczelnego "Czerwonego Sztandaru", który w tamtym czasie był organem Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Litwy (KC KPL).

Miał znaczący wkład na funkcjonowanie środowiska literackiego wśród Polaków mieszkających na Litwie po II wojnie światowej. Po zamarciu w 1967 roku działalności kółka literackiego przy redakcji „Czerwonego Sztandaru” powołano w to miejsce, w kwietniu 1968 roku Klub Interesujących Spotkań (KIS), którego liderami byli, lekarz Medard Czobot i właśnie Stanisław Jakutis. Klub podzielono na trzy sekcje: literacko-dziennikarską, krajoznawczo-etnograficzną i sekcję fotoamatorów i filmowców. Dzięki temu klubowi młodzi adepci poezji na Wileńszczyźnie mieli między innymi możliwość spotkań z polskim pisarzami, którzy w tamtych czasach odwiedzali Litwę. Wśród nich byli między innymi Julian Przyboś, Ernest Bryll, Hanna Ożogowska czy Jan Dobraczyński[2]. Dzięki pozycji Jakutisa jako redaktora naczelnego organu KC KPL, mogło dojść do publikacji w 1985 roku pierwszej książki zawierającej utwory napisane przez Polaków mieszkających w ZSRR i tam wydanych w języku polskim. Był to tomik poezji "Sponad Wilii cichych fal"[3]. Wcześniej wydawano na Litwie książki w języku polskim, jednak były to tylko tłumaczenia, głównie literatury propagandowej i ateistycznej, oraz podręczniki dla szkół z polskim językiem wykładowym. Ta publikacja dała początek nowemu pisarstwu polskiemu na Litwie.

Był autorem napisu na nowym nagrobku Jerzego Ordy, na cmentarzu Rossa w Wilnie, jaki przygotował od strony plastycznej Wojciech Piotrowicz[4].

Publikacje

  • Sponad Wilii cichych fal. Wybór wierszy poetów polskich należących do kółka literackiego przy redakcji dziennika „Czerwony Sztandar”, opracowali Stanisław Jakutis i Jadwiga Kudirko, Kaunas 1985

Przypisy

  1. ↑ Lista książek przetłumaczonych przez Stanisława Jakutisa_Katlog Biblioteki Narodowej
  2. ↑ A. Srebrakowski, Polacy w Litewskiej SRR 1944-1989, Toruń 2001, s. 223
  3. ↑ A. Srebrakowski, Sponad Wilii cichych fal, „Kurier Polonijny” 1989, nr 2, s. 8.
  4. ↑ Krystyna Adamowicz, „Wilia”. Koledzy, którzy nie tylko sceną żyli

Bibliografia

  • Wileńska encyklopedia 1939-2005, opracował Mieczysław Jackiewicz, Warszawa 2007
  • Aleksander Srebrakowski, Polacy w Litewskiej SRR 1944-1989, Toruń 2001
  • Kronika na gorąco pisana. "Czerwony Sztandar" - "Kurier Wileński" 1953-2003, redakcja Jan Sienkiewicz, Wilno 2003