Stanisław Jensen

Stanisław Cyprian Jensen
Ilustracja
chorąży pilot chorąży pilot
Data i miejsce urodzenia

26 września 1906
Mińsk Mazowiecki

Data i miejsce śmierci

17 lutego 1984
Warszawa

Przebieg służby
Siły zbrojne

Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie
Poland badge.jpg Polskie Siły Zbrojne

Formacja

Roundel of Poland (1921-1993).svg Lotnictwo Wojska Polskiego
RAF roundel.svg RAF

Jednostki

1 pułk lotniczy,
6 pułk lotniczy,
212 eskadra bombowa nocna,
301 dywizjon,
138 dywizjon RAF

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa,
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Polowa Odznaka Pilota
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (od 1941, czterokrotnie) Medal Lotniczy (czterokrotnie) Medal Wybitnej Służby Lotniczej od 1919 (Wielka Brytania)

Stanisław Cyprian Jensen (ur. 26 września 1906 w Mińsku Mazowieckim, zm. 17 lutego 1984 w Warszawie) – chorąży pilot Wojska Polskiego, pilot doświadczalny i sanitarny, kawaler Virtuti Militari.

Życiorys

Syn Władysława i Heleny z Zieleniewskich. W 1923 roku ukończył gimnazjum matematyczno-przyrodnicze i rozpoczął praktyki w fabryce K. Rudzki i S-ka w Mińsku Mazowieckim. Ukończył kursy doszkalające i podjął pracę w biurze konstrukcyjnym tej fabryki. Od października 1927 roku odbywał zasadniczą służbę wojskową. Otrzymał przydział do 1 pułku lotniczego, gdzie ukończył szkołę podoficerską i szkołę mechaników. Jego fascynacja lotnictwem została zauważona przez przełożonych, na skutek czego został włączony do grupy, która od maja do czerwca przechodziła szkolenie w Centralnej Szkole Podoficerów Pilotów Lotnictwa w Bydgoszczy. Od 14 grudnia 1928 roku służył jako pilot w 11 eskadrze lotniczej w 1 pl. Służbę zasadniczą zakończył w 1929 roku ale już w 1930 r., na jego wniosek, został przyjęty do służby zawodowej w WP, otrzymując przydział do 64 eskadry liniowej we Lwowie. Służył tam w charakterze instruktora w lotach bez widoczności i nocnych[1].

W 1934 roku powrócił do służby w 1 pl, a konkretnie w 212 eskadrze bombowej nocnej. Po włączeniu tej jednostki do Brygady Bombowej w jej składzie wziął udział w kampanii wrześniowej[2]. 4 września uczestniczył w bombardowaniu mostu pontonowego na Warcie w rejonie wsi Rychłocice, jego załoga była jedyną, która powróciła z tej misji[3]. 13 września wykonywał lot na rozpoznanie niemieckich jednostek w rejonie Włodzimierz WołyńskiChełmHrubieszówLubartówZamość, który zakończył się zbombardowaniem wykrytych oddziałów Wehrmachtu[4].

Po ataku ZSRR na Polskę 17 września przeleciał granicę rumuńską i przez Czerniowce dotarł do Bukaresztu. Udało mu się uniknąć internowania i drogą morską przedostać się (przez Bejrut) do Marsylii. We Francji otrzymał przydział do jednostki lotniczej w Istres, a następnie został przeniesiony do Paryża. W grudniu 1939 roku zdecydował się jednak na przejazd do Wielkiej Brytanii, gdzie przybył 16 grudnia. Otrzymał numer służbowy RAF 780044[5] i przydział do 301 dywizjonu bombowego Ziemi Pomorskiej. W nocy z 14 na 15 września 1940 roku wziął udział w pierwszej operacji jednostek bombowych Polskich Sił Powietrznych. Na samolocie Fairey Battle GR-G (nr ser. L5556) bombardował barki i statki desantowe zgromadzone w porcie Bolougne[6][7]. Kolejny lot bojowy, również na samolocie GR-G, wykonał 9 października na bombardowanie barek oraz statków w porcie Calais[8].

Przeszedł przeszkolenie na samolotach Vickers Wellington i 22 grudnia 1940 roku wziął udział w wyprawie bombowej, której celem były zbiorniki z paliwem w porcie Antwerpia[9]. W nocy z 17 na 18 kwietnia 1941 roku wziął udział w bombardowaniu Berlina (Wellington GR-J, nr ser. Rl459)[10].

Od lewej: Franciszek Zaremba, Stanisław Jensen, Stanisław Kłosowski i Julian Pieniążek

Po ukończeniu tury lotów bojowych został skierowany do szkoły lotniczej w Newton, gdzie pełnił funkcję instruktora. Następnie wszedł w skład eskadry „C” 138 dywizjonu specjalnego przeznaczenia RAF i wykonywał loty z zaopatrzeniem dla organizacji podziemnych w Europie. Jesienią 1942 roku wykonał długotrwały lot do okupowanej Polski, po powrocie silniki jego Halifaxa zatrzymały się podczas lądowania z braku paliwa[11]. Podczas innego lotu, na skutek ataków niemieckiego nocnego myśliwca, został ciężko ranny. W konsekwencji spędził siedem tygodni w kanadyjskim szpitalu[12].

W nocy z 12 na 13 kwietnia 1943 roku, podczas swojego 67. lotu bojowego na zrzut zaopatrzenia dla francuskiego ruchu oporu, jego samolot został uszkodzony ogniem artylerii przeciwlotniczej i lądował w rejonie Caen. Po kilkudniowym ukrywaniu się dostał się do niemieckiej niewoli. Został przewieziony do Paryża, skąd trafił do szpitala dla jeńców wojennych we Frankfurcie nad Menem. Był więziony w więzieniu śledczym we Frankfurcie, a następnie w obozach koncentracyjnych Sachsenhausen, Flossenbürg i Dachau. Został ewakuowany z innymi więźniami, przez Zineburg i Bremę trafił do Pas w Tyrolu. Został dołączony do grupy zakładników stworzonej przez Ernsta Kaltenbrunnera[13]. W maju 1945 r. został oswobodzony przez oddziały 5 Armii amerykańskiej i ewakuowany do Włoch. Został przewieziony na leczenie do Wielkiej Brytanii, służbę wojskową zakończył w stopniu chorążego pilota[14].

Po zakończeniu wojny powrócił do Polski, gdzie z powodów politycznych był represjonowany i uniemożliwiono mu pracę w lotnictwie. Znalazł pracę w Fabryce Sygnałów Kolejowych w Krakowie, w 1948 r. został przeniesiony do Zarządu Przemysłu Wyrobów Blaszanych na stanowisko naczelnika Wydziału Kontroli Technicznej. W 1952 roku został zatrudniony Departamencie Techniki Ministerstwa Przemysłu Drobnego i Rzemiosła, skąd w 1954 r. przeszedł do Centralnego Zarządu Przemysłu Terenowego[14]. Od września 1956 roku rozpoczął pracę jako pilot kieleckiego Zespołu Lotnictwa Sanitarnego, a 1 października 1957 r. przeszedł do pracy w warszawskim Zespole Lotnictwa Sanitarnego. Pełnił tam funkcję instruktora i kierownika wyszkolenia[15].

28 lutego 1967 roku przeszedł na emeryturę. Na 52 typach samolotów wylatał 8138 godzin, w tym 1984 godziny w nocy. Był członkiem Aeroklubu Warszawskiego oraz Klubu Seniorów Lotnictwa w Warszawie[14]. Zmarł w Warszawie 17 lutego 1984 roku, został pochowany na cmentarzu Północnym (kwatera W-II-8, rząd 2, grób 3)[16]. Jego grób został wpisany do ewidencji grobów weteranów walk o wolność i niepodległość Polski[17].

Ordery i odznaczenia

Zobacz też

Przypisy

  1. Jędrzejewski 2014 ↓, s. 295.
  2. Pawlak 1991 ↓, s. 177.
  3. Pawlak 1991 ↓, s. 181.
  4. Pawlak 1991 ↓, s. 185.
  5. Krzystek 2012 ↓, s. 248.
  6. Sojda, Śliżewski, Hodyra 2016 ↓, s. 622.
  7. Hodyra 2016 ↓, s. 18.
  8. Sojda, Śliżewski, Hodyra 2016 ↓, s. 636.
  9. Hodyra 2016 ↓, s. 24.
  10. Hodyra 2016 ↓, s. 29.
  11. Olejko, Mroczkowski 2011 ↓, s. 81.
  12. Konieczny, Malinowski 1988 ↓, s. 50.
  13. Die Befreiung der Sonder- und Sippenhäftlinge in Südtirol (pol.). MythosElser. [dostęp 2021-06-03].
  14. a b c Konieczny, Malinowski 1988 ↓, s. 51.
  15. Jędrzejewski 2014 ↓, s. 296.
  16. Stanisław Cyprian Jensen (pol.). Niebieska Eskadra. [dostęp 2021-05-24].
  17. Jensen Stanisław (pol.). Instytut Pamięci Narodowej. [dostęp 2021-07-12].

Bibliografia

  • Piotr Hodyra: 301 Dywizjon Bombowy 1940-1943. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Alma-Press, 2016. ISBN 978-83-7020-664-2. OCLC 971435802.
  • Jerzy Jędrzejewski: Polscy piloci doświadczalni. Warszawa: Wydawnictwa Naukowe Instytutu Lotnictwa, 2014. ISBN 978-83-63539-05-4. OCLC 883576680.
  • Jerzy R. Konieczny, Tadeusz Malinowski: Mała encyklopedia lotników polskich. T. Tomik II. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1988, seria: Biblioteczka Skrzydlatej Polski. ISBN 83-206-0734-5. OCLC 750788921.
  • Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940-1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-59-7. OCLC 276981965.
  • Jerzy R. Konieczny, Tadeusz Malinowski: Mała encyklopedia lotników polskich. T. Tomik II. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1988, seria: Biblioteczka Skrzydlatej Polski. ISBN 83-206-0734-5. OCLC 750788921.
  • Andrzej Olejko, Krzysztof Mroczkowski: Szachownice nad okupowaną Europą. Rzeszów: Wydawnictwo Libra, 2011. ISBN 978-83-89183-69-9. OCLC 741408584.
  • Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w Wojnie Obronnej 1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1991. ISBN 83-206-0795-7. OCLC 830072566.
  • Grzegorz Sojda, Grzegorz Śliżewski, Piotr Hodyra: Ci cholerni Polacy! : Polskie Siły Powietrzne w Bitwie o Anglię. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Alma-Press, 2016. ISBN 978-83-7020-625-3. OCLC 1004941915.

Media użyte na tej stronie

Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Roundel of Poland (1921-1993).svg
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Roundel of Poland (1921–1993).svg
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Naramiennik Chorazy lotn.svg
Naramiennik chorążego Sił Powietrznych RP.
Poland badge.jpg
Poland badge. Second World War period Polish Army (post-1939 Free Polish Army) shoulder title.
Stanisław Jensen.jpg
Od lewej: Franciszek Zaremba, Stanisław Jensen, Stanisław Kłosowski i Julian Pieniążek. Po dekoracji Srebrnymi Krzyżami Orderu Virtuti Militari oraz Krzyżami Walecznych.
Stanisław Jensen2.jpg
Stanisław Jensen
PilotPolowy.jpg
Autor: Pablo000, Licencja: CC BY-SA 4.0
Polowa Odznaka Pilota 1928.
POL Krzyż Walecznych (1941) 4r BAR.svg
Baretka: Krzyż Walecznych (194) nadany czterokrotnie.
RAF roundel.svg
Royal Air Force Roundel
POL Medal Lotniczy 4r BAR.svg
Baretka Medalu Lotniczego (za Wojnę 1939-45) nadanego czterokrotnie.
Distinguished Flying Medal ribbon.svg
Autor: Ta grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape przez F l a n k e r, a następnie ręcznie zedytowana, Licencja: CC BY 3.0
Distinguished Flying Medal ribbon