Stanisław Karpiński (ekonomista)
![]() | |
Data i miejsce urodzenia | 23 października 1870 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 24 grudnia 1943 |
Minister skarbu | |
Okres | od 4 kwietnia 1919 |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
![]() |
Stanisław Karpiński h. Korab (ur. 23 października 1870 w Raduczu, zm. 24 grudnia 1943 w Warszawie) – polski bankowiec, minister skarbu, prezes Banku Polskiego.
Życiorys
Urodził się 23 października 1870 w Raduczu, pow. warszawski, w rodzinie Feliksa Karpińskiego h. Korab (1830–1912) i Marii z Grabowskich (zm. 1873). Ukończył szkołę realną we Włocławku, Szkołę Handlową w Warszawie i studia ekonomiczne na Uniwersytecie Lipskim. Był członkiem Ligi Narodowej od 1890 roku[1]. Od 1893 pracował w Banku Handlowym w Warszawie, po trzech latach został przeniesiony do oddziału Banku Handlowego w Petersburgu. W czasie pobytu w Rosji zaczął pisać artykuły do prasy. W 1910 wspólnie z dr. Antonim Rządem zorganizował Bank Towarzystw Spółdzielczych w Warszawie. W 1914 był członkiem i skarbnikiem Centralnego Komitetu Obywatelskiego, w latach 1916–1917 członkiem zarządu m. Warszawy, odpowiedzialnym za kwestie finansowe. Od 1918 dyrektor naczelny Polskiej Krajowej Kasy Pożyczkowej, a od 4 kwietnia 1919 do 31 lipca 1919 minister skarbu w rządzie Ignacego Jana Paderewskiego. Od 1922 do 1924 senator Związku Ludowo-Narodowego. Od 29 marca 1924 prezes Banku Polskiego S.A. Przeciwnik podporządkowania Banku obcym spółkom kapitałowym, bliski współpracownik Władysława Grabskiego. W 1925 odmówił kontynuowania interwencji giełdowej, co doprowadziło do konfliktu z Grabskim i dymisji premiera. W 1929 zakończył zarówno karierę zawodową, jak i polityczną.
Od 1899 był mężem Jadwigi Eugenii z Józefowiczów (1877–1972), z którą mieli 2 córki i 2 synów[2].
Zmarł w Warszawie. Pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 284 a wprost-1-21)[3].
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (27 grudnia 1924)[4]
Publikacje (wybór)
- Zasady działalności banków (1899)
- O bankowości w Polsce (1913)
- O bankowości w Polsce. Dzisiaj i jutro (1915)
- Wykłady o bankowości (1916)
- Projekt ustawy Banku Polskiego (1918)
Przypisy
- ↑ Stanisław Kozicki, Historia Ligi Narodowej (okres 1887–1907), Londyn 1964, s. 576.
- ↑ Stanisław Karpiński h. Korab, Sejm-Wielki.pl [dostęp 2021-01-01] .
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: STANISŁAW KARPIŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2021-01-01] .
- ↑ M.P. z 1924 r. nr 299, poz. 978 „za zasługi, położone na polu organizacji Banku Polskiego”.
Bibliografia
- Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 325. [dostęp 2021-01-01].
- Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej (redakcja naukowa Jacek M. Majchrowski przy współpracy Grzegorza Mazura i Kamila Stepana), Warszawa 1994, wyd. BGW, ISBN 83-7066-569-1, s. 46; Karpiński Stanisław
Media użyte na tej stronie
Ignacy Jan Paderewski
Godło Rzeczypospolitej Polskiej ustalone Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach (Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980)
Stanisław Karpiński, Polish politician and economist. President of Bank of Poland