Stanisław Kosina

Stanisław Kosina

Data i miejsce urodzenia	6 marca 1896 Lwów
Data i miejsce śmierci	27 września 1988 Londyn
Kierownik Konsulatu RP w Rzymie
Okres	od października 1944 do lipca 1945
Odznaczenia

Stanisław Marian Kosina^[1] (ur. 6 marca 1896 we Lwowie, zm. 27 września 1988 w Londynie) – doktor praw, urzędnik konsularny, kapitan rezerwy piechoty Wojska Polskiego.

Życiorys

Stanisław Kosina (pierwszy z prawej) podczas zjazdu rodzinnego w Sanoku w 1938. Pierwszy z lewej Tadeusz Kazimierz Żuliński

Protoplastą rodu Kosinów był XVII-wieczny czeski powstaniec, Jan Kozina^[2]. Stanisław urodził się jako syn Jana Macieja (1859–1943) i Pauliny, z domu Girtler von Kleeborn (1862–1945)^[3][4]. Ojciec był inżynierem leśnictwa, pracował jako nadleśniczy w Galicji, mierniczy przysięgły, był wykładowcą na Wydziale Leśnictwa Politechniki Lwowskiej^[3][4]. Pochodząca z austriackiej rodziny matka była absolwentką Konserwatorium Muzycznego we Lwowie, początkowo była pianistką^[3]. Kosinowie mieli pięcioro dzieci, czterech synów: najstarszy Jan Józef (1894-1940, oficer dyplomowany, ofiara zbrodni katyńskiej), Stanisław (ur. 1896), Andrzej (1898–1920, ofiara wojny polsko-bolszewickiej, kawaler Orderu Virtuti Militari), Piotr (1902–1939, inżynier leśnik, zginął od bomby podczas kampanii wrześniowej^[5]) oraz córka Helena (1900–2000, nauczycielka języka polskiego, działaczka społeczna)^[3][4][6] (1900–2000).

Stanisław Kosina urodził się 6 marca 1896 we Lwowie^[7]. W 1914 zdał z odznaczeniem egzamin dojrzałości w C. K. Gimnazjum Męskim w Sanoku (w jego klasie byli m.in. Wiktor Boczar, Mieczysław Jus, Aleksander Kolasiński, Stanisław Kurek, Franciszek Löwy, Tadeusz Piech, Edmund Słuszkiewicz)^{[7][8][9][10]}. Podczas nauki szkolnej działał w ruchu skautowym (podobnie jak jego brat Andrzej), należał do założonej w 1911 sanockiej Drużyny Skautowej im. hetmana Stanisława Żółkiewskiego – Ex ossibus ultor, w której był instruktorem od 1911 do 1914^[11]. Następnie działał w Polskich Drużynach Strzeleckich. Po maturze pierwotnie miał podjąć studia na akademii eksportowej^[7].

W trakcie I wojny światowej został wcielony do C. K. Armii i wysłany na front włoski (wraz z nim przybywali tam m.in. brat Stanisław oraz przyjaciele z Sanoka, Władysław Zaleski, Jerzy Pajączkowski^[12]). Tam został wzięty do niewoli włoskiej i był przetrzymywany najpierw w Cassino, później w Cassercie koło Neapolu, a po oswobodzeniu trafił do Armii Hallera. Ponownie spotkał się z bratem Janem, choć obaj dostali inne przydziały w armii. Stanislaw w stopniu dowódcą kompanii. Został mianowany podporucznikiem piechoty w rezerwie z dniem 1 stycznia 1917^[13]. Do 1918 formalnie pozostawał rezerwistą 45 pułku piechoty^[14].

W maju 1919 z armią powrócił następnie do Polski. Został przydzielony do 49 pułku piechoty, w którym pełnił funkcję adiutanta. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej. 19 lipca 1920 wyróżnił się odwagą w bitwie pod Chorupaniem. Na wniosek dowódcy oddziału, pułkownika Staszkiewicza został odznaczony Krzyżem Walecznych. Dowódca pułku w uzasadnieniu wniosku napisał „nie zważając zupełnie na grad kul, jaki na niego się posypał dotarł do D-wa III-go Baonu i przeniósł ważny nadzwyczaj rozkaz”. Po zakończeniu wojny został zdemobilizowany, pozostając oficerem rezerwowym 49 pułku piechoty w Kołomyi^[15][16]. Został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 1744. lokatą w korpusie oficerów rezerwowych piechoty^[17][18]. W 1934 jako oficer rezerwowy 32 pułku piechoty w Modlinie pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III^[19].

Podjął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, które ukończył z tytułem doktora praw w zakresie prawa finansowego. Wstąpił do służby w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Pracował w konsulacie RP w Ostrawie Morawskiej od 1 października 1923 do 30 kwietnia 1928 (od 1 lipca 1925 jako attaché)^[20]. Następnie do 1 maja 1929 pracował w Departamencie Konsularnym MSZ^[20]. Później był zatrudniony w konsulacie w Kwidzynie od 1 maja 1929 do 1 października 1932 (jako attaché i tytularny wicekonsul od 13 maja 1929, jako wicekonsul od 1 lipca 1930)^[20][21][22]). Potem powrócił do centrali MSW w Warszawie, pracował w Gabinecie Ministra od 10 listopada 1932, w GM Referacie Archiwalnym od 20 sierpnia 1933, w Departamencie Administracyjnym od 12 września 1933, w Referacie Funduszu Specjalnego od 25 września 1933, ponownie w Gabinecie Ministra od 1 grudnia 1936, był radcą od 1 września 1937^[20]. Od 1 lutego 1938 do wybuchu II wojny światowej 1939 pracował w Konsulacie Generalnym w Berlinie^[20], gdzie był radcą prawnym^[23]. Należał do warszawskiego Koła Harcerzy z Czasów Walk o Niepodległość^[24].

Po wybuchu wojny trafił do Rumunii, pracował w Bukareszcie, później w Tel Awiwie, w Konsulacie Generalnym RP w Stambule (1943), centrali MSZ w Londynie (1944), a od października 1944 do lipca 1945 był konsulem w Konsulacie Generalnym RP w Rzymie. Następnie wykładał w Polish University College w Londynie. Po przerwaniu działalności rządu RP na uchodźstwie w Londynie, Stanisław Kosina podjął pracę w przedsiębiorstwie aptekarskim Grabowskiego w Londynie. Później przeszedł na emeryturę. Zmarł 27 września 1988^[25].

Jego żoną została Helena z domu Hoff (1904-1982, prawnuczka Walentego Lipińskiego, córka płk. Mariana Ludwika Hoffa, siostra Tadeusza Hoffa^[26][27], podczas II wojny światowej pracowała w Tel Awiwie w oddziałach zaopatrzenia i wyżywienia Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie^[28]). Oboje mieli syna Andrzeja^[29] (1926-1996). Żona i syn Stanisława Kosiny zostali ewakuowani we wrześniu 1939 do Rumunii, następnie służyła w oddziałach kobiecych Wojska Polskiego w Palestynie i w Armii Andersa. Po wojnie Stanisław Kosina osiadł na emigracji w Wielkiej Brytanii. Zamieszkiwał przy Westgate Terrace w Londynie^[30]. Stanisław, Helena i Andrzej zostali pochowani w grobowcu rodzinnym na londyńskim cmentarzu w Ealing (ponadto na grobowcu został upamiętniony brat Stanisława, Andrzej). Bratankiem Stanisława był syn Jana Józefa, Jan Juliusz (1924-1998).

Odznaczenia

• Krzyż Walecznych^[20]
• Srebrny Krzyż Zasługi^[20]
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921^[20]
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości^[20]

Przypisy

Bibliografia

• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1934.
• Rocznik Służby Zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej według stanu na 1 kwietnia 1938. Warszawa: Ministerstwo Spraw Zagranicznych, 1938.
• Tadeusz Hoff: Wspomnienia Sybiraka. Rzeszów: Libri Ressovienses, 1999, s. 1-236. ISBN 83-87799-03-3.
• Paweł Kosina: Helena Kosinówna. Rodzina i sanoccy przyjaciele. Sanok: Stowarzyszenie Przyjaciół Heleny Kosiny w Sanoku, 2006. ISBN 83-924210-0-0.
• Paweł Kosina. Helena Kosinówna. Rodzina i sanoccy przyjaciele (cz. 1). „Góra Przemienienia”, s. 9-12, Nr 22 (147) z 28 maja 2006. Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku. 
• Paweł Kosina. Helena Kosinówna. Rodzina i sanoccy przyjaciele (cz. 2). „Góra Przemienienia”, s. 9-12, Nr 23 (147) z 4 czerwca 2006. Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku. 
• Paweł Kosina. Helena Kosinówna. Rodzina i sanoccy przyjaciele (cz. 3). „Góra Przemienienia”, s. 10-12, Nr 24 (148) z 11 czerwca 2006. Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku. 
• Paweł Kosina. Helena Kosinówna. Rodzina i sanoccy przyjaciele (cz. 4). „Góra Przemienienia”, s. 17-20, Nr 25 (149) z 18 czerwca 2006. Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku. 
• Paweł Kosina. Helena Kosinówna. Rodzina i sanoccy przyjaciele (cz. 5). „Góra Przemienienia”, s. 16-20, Nr 26 (150) z 25 czerwca 2006. Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku. 
• Stanisław Kosina. kwidzynopedia.pl. [dostęp 2014-07-05].