Stanisław Kosmal

Stanisław Kosmal
Data i miejsce urodzenia

20 listopada 1944
Rogów

Zawód, zajęcie

prawnik, sędzia

Stanowisko

zastępca przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej (1991–2014)

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi

Stanisław Kosmal (ur. 20 listopada 1944 w Rogowie[1]) – polski prawnik, sędzia Izby Wojskowej Sądu Najwyższego w stanie spoczynku, członek i w latach 1991–2014 wiceprzewodniczący Państwowej Komisji Wyborczej.

Życiorys

Wstąpił do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Ukończył z wyróżnieniem Wieczorowy Uniwersytet Marksizmu-Leninizmu[2], a w 1966 Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. W latach 1966—1968 odbył aplikację sądową w okręgu Sądu Wojewódzkiego w Kielcach, od listopada 1968 asesor Sądu Powiatowego w Końskich[1].

W latach 1971–2003 pełnił służbę wojskową i pracował w sądownictwie wojskowym, osiągając stopień pułkownika. Od 1971 orzekał w Wojskowym Sàdzie Garnizonowym w Zielonej Górze. Od 1976 sędzia w Biurze Nadzoru Pozainstancyjnego przy Izbie Wojskowej Sądu Najwyższego, a od 1982 sędzia tej izby. Od 1990 do 2003 pozostawał zastępcą przewodniczącego Izby Wojskowej SN, następnie przewodniczący wydziału[1]. Wysuwano wobec niego oskarżenia o skazywanie działaczy opozycyjnych za działania w stanie wojennym[3][4], jednocześnie w 1990 wydał wyrok rehabilitujący rotmistrza Witolda Pileckiego[5].

W 1990 został członkiem Państwowej Komisji Wyborczej (w 1991 przekształconej w stały urząd), od 1991 zajmował funkcję jej wiceprzewodniczącego[6]. Zakończył pełnienie funkcji 20 listopada 2014, gdy ukończył 70 lat (w ciągu kilku kolejnych dni niemal cały skład PKW podał się do dymisji w związku z nieprawidłowościami przy wyborach samorządowych)[7][8]. W sierpniu 2019 na wniosek Instytutu Pamięci Narodowej Sąd Najwyższy wyraził zgodę na pociągnięcie go do odpowiedzialności w związku z wyrokiem z lat 80., w którym podtrzymał skazanie za krytykę stanu wojennego[9].

Odznaczenia

Odznaczony Krzyżem Oficerskim (2000)[10] i Kawalerskim (1990) Orderu Odrodzenia Polski, a także Złotym (1983) i Srebrnym (1978) Krzyżem Zasługi, a także medalami Ministerstwa Obrony Narodowej[1].

Życie prywatne

Żonaty, ma córkę i syna[1].

Przypisy

  1. a b c d e Iudices electionis custode (Sędziowie kusztoszami wyborów). Księga Pamiątkowa Państwowej Komisji Wyborczej. Warszawa: Wydawnictwo Krajowego Biura Wyborczego, 2007, s. 282. ISBN 978-83-921530-7-8.
  2. Sędziowski straszny dwór. „Gazeta Polska” lustruje cały Sąd Najwyższy. niezalezna.pl, 25 lipca 2018. [dostęp 2020-03-05].
  3. Michał Fal: Ile zarabiają? Ile wydają na podróże służbowe? Co robili w czasach PRL? 5 faktów o sędziach PKW. tok.fm, 19 listopada 2014. [dostęp 2020-03-05].
  4. Jacek Dytkowski: Major Kosmal. radiomaryja.pl, 29 października 2011. [dostęp 2020-03-05].
  5. Stanisław Zabłocki. Przemówienie adwokata Stanisława Zabłockiego w sprawie rotmistrza Witolda Pileckiego. „Palestra”. nr 1–2/1991. s. 74. [dostęp 2020-03-05]. 
  6. PKW wręczyła medale pamiątkowe z okazji stulecia pierwszych wyborów do Parlamentu II Rzeczypospolitej. pkw.gov.pl, 25 listopada 2019. [dostęp 2020-11-11].
  7. Lawina dymisji w PKW. Wszyscy wieloletni członkowie komisji odejdą po drugiej turze wyborów. polskieradio24.pl, 22 listopada 2014. [dostęp 2020-03-05].
  8. Sędzia Stanisław Kosmal również opuszcza PKW. telewizjarepublika.pl, 21 listopada 2014. [dostęp 2020-03-05].
  9. Sąd wyraził zgodę na pociągnięcie do odpowiedzialności byłego sędziego SN Stanisława Kosmala. tvp.info, 30 sierpnia 2019. [dostęp 2020-03-05].
  10. M.P. z 2000 r. nr 24, poz. 498

Media użyte na tej stronie