Stanisław Kryciński

Stanisław Kryciński

Data urodzenia	1954
Zawód, zajęcie	krajoznawca
Odznaczenia

Stanisław Kryciński (ur. 1954) – polski inżynier chemik, z zamiłowania historyk, krajoznawca, autor popularnych przewodników turystycznych, opracowań krajoznawczych oraz licznych artykułów^[1].

Życiorys

Należy do Studenckiego Koła Przewodników Beskidzkich w Warszawie (członek honorowy) i Towarzystwa Karpackiego W latach 1983–1999 działał w Społecznej Komisji Opieki nad Zabytkami Sztuki Cerkiewnej przy Towarzystwie Opieki nad Zabytkami.

W latach 1991–2008 właściciel Wydawnictwa Stanisław Kryciński, wydającego książki z zakresu krajoznawstwa, turystyki, historii i etnografii.

W ramach Akcji Opis, prowadzonej przez SKPB w Warszawie, zorganizował w latach 1980–1986 sześć dwutygodniowych obozów pod wspólną nazwą "Nadsanie". Ich uczestnicy prowadzili inwentaryzację krajoznawcza wsi na terenie Pogórza Przemyskiego i Bieszczadów. Działając w Społecznej Komisji Opieki nad Zabytkami Sztuki Cerkiewnej przy Towarzystwie Opieki nad Zabytkami zorganizował w latach 1987–1998 piętnaście obozów konserwatorskich, w czasie których uczestnicy odnawiali opuszczone cmentarze na terenach pd-wsch Polski (w Bieszczadach i Beskidzie Niskim). W 1999 i 2000 r. prowadził obozy archeologiczne w Berehach Górnych (Bieszczady) nadzorowane przez archeologa Zdzisława Skroka. W maju 1988 zorganizował obóz, którego uczestnicy dokonali renowacji cmentarza muzułmańskiego w Lebiedziewie k. Terespola. W latach 2009 i 2010 brał udział w renowacji cmentarzy w Rożniatowie i Ostrowiu k. Przeworska.

W 2000 r. wyróżniony odznaką „Zasłużony Działacz Kultury” przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Książki

• Cerkwie drewniane w Karpatach, SKPB, 1979
• Drewniane cerkwie karpackie, SKPB, 1984
• Nadsanie, cz. 1 „Gmina Czarna”, SKPB, 1986
• Pogórze Przemyskie, Rewasz, 1992
• Bieszczady. Słownik historyczno-krajoznawczy. Część I – gmina Lutowiska, Wyd. St. Kryciński, 1995
• Bieszczady. Słownik historyczno-krajoznawczy. Część II – gmina Cisna, Wyd. St. Kryciński, 1996 i 2007
• Bieszczady. Przewodnik dla prawdziwego turysty, Rewasz, wydawany od 1996 (współautor)
• Przemyśl i Pogórze Przemyskie, Rewasz, 1997, 2007
• Cerkwie w Bieszczadach, Wyd. St. Kryciński 1991, Rewasz, 1995 i 2005
• Polska niezwykła, Demart, 2005 (współautor)
• Bieszczady, Beskid Niski, Góry Sanocko-Turczańskie. Album-atlas-przewodnik, ExpressMap, 2007 (autor części o Beskidzie Niskim)
• Zabytki kultury żydowskiej w Polsce. Przewodnik, Carta Blanca, 2011
• Bieszczady. Tam gdzie oczy poniosą, Libra, 2013 (wstęp do albumu)
• Bieszczady. Tam gdzie „diabły, hucuły, ukraińce”, Libra, 2013
• Pogórze Przemyskie, Rewasz, 2014
• Przedwojenna architektura żydowska. Najpiękniejsze fotografie, Wydawnictwo RM, 2014
• Bieszczady. Od Komańczy do Wołosatego, Libra, 2014
• Łemkowszczyzna po obu stronach Karpat, Libra, 2015
• Łemkowszczyzna. Czas wojny i pokoju, Libra, 2017
• Łemkowszczyzna nieutracona, Libra, 2018
• Pogórze Przemyskie. Tajemnice doliny Wiaru, Libra, 2019
• Pogórze Przemyskie. W krwawym zakolu Sanu, Libra, 2020
• Cerkwie Galicji Wschodniej, Libra, 2020 (wstęp i podpisy do zdjęć ze zbiorów Pawła Kusala)
• Cerkwie w Bieszczadach, Rewasz, 2021
• Bieszczady. Gdzie dzwonnica głucha otulona w chmury, Libra, 2021

Mapy, widoki zamków, foldery

• Wielki atlas historyczny, Demart, wydawany od 2002 (autor 63% map)
• Twierdza Przemyśl – mapa, 2003, praca zbiorowa
• Zabytkowe cerkwie południowo-wschodniej Polski – mapa, 2003, praca zbiorowa
• Twierdza Zamość – mapa, 2004, praca zbiorowa
• Okolice Krasnobrodu. Mapa turystyczno-krajoznawcza 1:35000, 2004
• Opis krajoznawczy do Arkusza Pikuj, Bieszczady Wschodnie, reedycja mapy WIG, 2005
• Zabytkowe cerkwie południowo-wschodniej Polski, 2005
• Kaplica św. Rocha w Krasnobrodzie, 2005
• Liw – widok zamku i przygródka w XVI wieku, 2005
• Czersk – widoki zamku w XV i XVI wieku, 2006, 2016
• Krasiczyn – widoki zamku w XVI, XVII i XX wieku, 2006
• Malbork – widok zamku i miasta w XV wieku, 2006
• Twierdza Warszawa, Rewasz, 2011

Artykuły

• Połoniny '79, Nieistniejące cerkwie w Bieszczadach, 1979
• Magury '82, Akcja „Opis” – Nadsanie, 1982
• Połoniny '84, Kolonizacja Józefińska w Galicji, Zmiany nazw na terenie obecnych województw krośnieńskiego i przemyskiego oraz Cerkiew obronna w Hujsku, 1984
• Ziemia 1982, Cerkwie drewniane polskich Karpat, 1985
• Połoniny '85, Czarna oraz Szturmując Kopystańkę, 1985
• Wierchy, rocznik 54, Rybotycze szewcami sławne, 1985
• Wierchy, rocznik 54, Zatrzymać w pamięci znikające ślady, 1985
• Połoniny '86, Katalog wybranych miejsc obronnych w Bieszczadach i na Pogórzu, 1986
• Połoniny '88, Obóz „Nadsanie” 1987 oraz Znowu zmieniono nazwy, 1988
• Połoniny '89, Obóz Nadsanie '88 i '89, 1989
• Ziemia 1984, Wiatraki z okolic Mińska Mazowieckiego, 1989
• Połoniny '90/91, Obóz Nadsanie '90, 1992
• Magury '98, Tchniene wieków, Łemkowskie cerkwie z murowanymi prezbiteriami oraz Chałupa z Wólki czyli w pułapce szufladek, 1998
• Magury '99, Dyskretny urok Landspfarrkirche, Mistrz Liści Dębowych oraz „Nadsanie” pod Rymanowem, 1999
• Magury '00, Niemieckie strażnice graniczne, 2000
• Płaj 20, Ocalić ile się da, 2000
• Magury '01, Latarnie na Wałaskiem, 2001
• Połoniny '02, Jawor, jawor, jaworowi ludzie..., 2002
• Magury '02, Jak to z Bieczem było?, 2002
• Magury '03, Tajemnica Żmigrodu, 2003
• Połoniny '03, Nazwy obronne południowej części ziemi sanockiej, 2003
• Magury '04, Bastiony w Dukli, Dawna Klimkówka, 2004
• Połoniny '04, Pańszczyzna pochowana, Orelec. Przyczynki do dziejów wsi, 2004
• Magury '05, O cerkwiach w Klimkówce słów kilka, 2005
• Połoniny '05, Zawój – wspomnienia mieszkańca, 2005
• Magury '06, Olchowiec, 2006
• Pół wieku w górach – Kronika SKPB Warszawa 1957–2007, 20 lat „Nadsania” (1980–2000), 2007
• Magury '07, Nieistniejące dwory obronne w Samoklęskach i Płonnej, 2007
• Magury '08, Gdzie starostwo spiskie, gdzie powiat biecki, a gdzie ziemia sanocka. Nieco o pograniczu polsko-węgierskim w ciągu ostatniego tysiąclecia, 2008
• Magury '09, Spod Budziejowic do Lipia. Rzecz o Jakubie Wachalu i jego potomkach, 2009
• Magury '10, Kronika wsi Borownica autorstwa Franciszka Adamskiego, 2010
• Odkrywanie tradycji Mazowsza. Rzemiosło, część II. Ciesielstwo i budownictwo drewniane. Mazowieckie wiatraki, płyta DVD, Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki, Warszawa 2010
• Magury '11, Wystąpienia chłopskie latem 1932 roku w powiecie leskim, 2011
• Płaj 44, Berehy Górne na dwa sposoby odkrywane, 2012
• Sądeczanin. Historia, Wysiedlenia Łemków w latach 1944–1947, nr 1/2019
• Magury '20, Olchowiec - księgi chrztów, slubów i zgonów z lat 1758-1778, 2021
• Magury '22, Katalog wybranych miejsc obronnych między Gorlicami a Przemyślem, 2022

Zobacz też

• Nadsanie

Przypisy